НикIа гIякьлукарти

ГIяйша Кьурбанова

МяхIячкъала                202I д.


«НикIа гIякьлукарти» бикIуси жузлизи кадерхурли сари биштIатас хасдарибти масхарала назмурти. Авторли дурхIнала хьуланачила, илдала чула мурад сархес къайгъначила, илдала урхIмешуагарти пикрумачила, хIязаначила, илдани бегI гьалаб саби-алавси дунъя гьаргбирниличила делкIунти назмурти кадерхахъурли сари.
Илди бегIлара биштIати бучIантас, илдала бегIтас, школала гIямрула дурхIнас, илди бучIахъути мугIяллимтас багъишладарили сари.

@ ГIяйша Кьурбанова, 2021

1 бутIа

НикIа гIякьлукарти

Салам, дурх1ни!
 
Салам, ник1а дуч1анти,
Салам, ах1ерти дурх1ни,
Шалатили адулхъаб
Х1ушаб гьар дусла бурх1ни!

Г1ях1 сяг1ят бираб х1ушаб
Гьар сагаси дякьличиб,
Баркатсили бетааб
Гьар ганз баркьудилизиб!

Багьудлумала х1урхъи
Ахъаба тякх1едухъи,
Г1илмула мурхьси лут1и
Къяйц1бараба черх1елк1и!

Нешван ах1ерли калаб
Х1ушаб даргала мезра,
Пасих1ти детаахъес
Кумекдиаб сарира!

Къияндикиб мерличир
Гьаладизаб балагьлис,
Дугьби далуйти ааб
Дирц1ахъути талих1ли!

 ГIяхIнукья

Се касалра ГIяхIмадли
Бялчули саби хапли,
Чис-дигара диргала
УлхъухIели кьас-кьасли.

Уршила «уюнтани»
Неш сари рамсахъурли,
Сецад маймайрикIалра,
Вайбаркьуна виркьули.

– Цайналра лехIизигу,
Агь, байтарман, вайнукья!
– ЛехIизурли дигалли,
Вайнукья хIерикIули,
РикIен гьатIи «ГIяхIнукья».

Хала нешра ВяхIидра

ДуцIрумла каникултас
ВяхIид шилизи вакIиб,
Хала нешлис икьала
Барес ил алаввакIиб.

Кайсуси балтахъули,
Хала неш рургъесрииб.
«Бати!» ибси хIергъуси
Хъяшачи кьакьаракIиб:

– «ХIед шин лерхулра» или
Дила къянари бячун... Вабабай!
«Улкьай ушкисра» или
Ибкьизур – шиша бячун… Вададай!

«Вавни далхулра» или
Помидорти ганздариб... Вай гьарай!
«Лишанчи сайра» или
ХIяркад жита бебшахъиб... Валлалай!

ТIаслизи дамдирхъули,
ЖаняхI кIухбикIесаиб... Ваппабай!

Кумек агарли руус, ва биллагь...
ГIяхIдеш агарли руус, ва заллагь...
Ну паргъатли ратасли,
Диги, ва занубиллагь...
 
ЯхIъя

ХIязтази ихъул ЯхIъя дурутачи лехIхIелзан,
Кьанни шакикибсиван хьарикIес алавулхъан.
– ЯхIъя, дурсри дечIунрив?
– Ягь? Се ири?
– ХIуни дурсри делкIунрив?
– Ягь? Се ири?
– Мисалти арзилирив?
– Ягь? Се ирив?
– Ягъари, нешлисалра хIуни кумекбаририв?
– Ягь? Се ири?
– Хялис нергь ардухирив?
– Ягь? Се ири?
– Агь, гIянцIа! Житалсалра хIуни ниъ кертIибсирив?
– Ягь? Се ири?
– Ва ЯхIъя, дахъ бизити кампетуни хIед гишав? –
Уршили хIебакьесли, хьаркабаиб дудешли.
– Агь, дила гIяхIси дудеш, диха гьари гьалакли, –
ХIулби рурхIехъули, жаваб бедиб уршили.
– Бура, гьанна секьяйда дила суал бакьира?
– Илгъуна гIяхIси суал хIуни хIегири кьалли...

Гардла далай

ВиштIал узила сири
Рузили гардбирулри,
Нешлизибад аргъибси
Илис лайла бучIулри:

«Усен, дила ахIерси,
Лай-ла, лай-ла, лайла-лай,
Жявли халавиудну,
Лай-ла, лай-ла, лайла-лай!

ЛихIбичапI цIудар кецIни
Дукладуцес вирудну,
Чурми делсун цIуб мукьри
Дуки дикес вирудну:

Усен, дила ахIерси,
Лай-ла, лай-ла, лайла-лай,
Жявли халавиудну,
Лай-ла, лай-ла, лайла-лай!

ХIурхъачи кьяци кьяйда
ХIу ацIесра вирудну,
Урхьназиб бялихъ кьяйда
КуртIикIесра вирудну:

Усен, дила ахIерси,
Лай-ла, лай-ла, лайла-лай,
Жявли халавиудну,
Лай-ла, лай-ла, лайла-лай!»

Гушиубли или илцад висусив?

Хъябшси унрачирад неш чаррухъайчи
ВелхIун хапли ХIядис вахъ чIярикIули.
Гардвариб рузили ил эшварили,
Начурбазир риркьес гьалакрикIули.

Гардвируцад узи ахъли висули,
ХIякризур ХIялимат хIекьли рамсурли:
– ЗягIипикилрив хIу, ва Дила узи,
ТIаш! ХIечи неш кьяйда лехIрилзас рузи.

Хили фонендоскоп, гьаргвариб урши,
УркIи-михъирличи лехIризур ибкьли:
– Марли, Дила узи убкIару, гъари? –
Рисирииб рузи узичир ахъли.

– ХIунтIениубли сай, сай ли уцIарли...
Се гямал бариша, неш хIеракIалли?
ХIила гъяжра умцис… Майсудгу, узи. –
КIилалра биса Сар, юрт бучIахъули.

– Ягъари, ХIялимат, хIу сен рисулри?
Ниъла шиша узис сен хIелугулри? –
Неш сари хъулиряхI дуцIли ляркьули, –
Селис Дила халат чекалгьусири?

Ванна ниъла шиша дубша архули,
Нешлисра рузисра пишяхъиб ХIяпиз.
– Сен хIеири хIуни, гушлира или, –
МалхIямли гъинчIризур ХIялимат узис.

Цулбачи хIеръа

Авкьяшанни хъусвашули,
ВакIиб Карим дудешличи:
– Каса, – или лишанбариб, –
Итди хIулби тIакьаларти.

ХIякизурси ХIясбуллагьли
ЧерхIур хъярхъли шиша хIулби:
– Се дигулри, Дила урши,
Даршахъили «кумекчиби»?

Камси гьалар гьардакIибти
Ниъла цулби чейахъули,
Абхьиб мухIли виштIасини
ЖибхIя кьяйда аъкархъули.

– Наб хIейгукъи, беркахъунри
берцIиб диъла гIяхIцад бутIа.,
Хъябштачиван хIезизину,
Диъла чурми дуракаса…

Жалила жита

– Чилалра дилагъуна
Жита агара, марли,
ХIебумсули, тапличил
Даим хIязтабиркьуси.
Гьая лас-ласбарасли,
Кьяцалангра башуси,
Тяп балала силтIаван
ГIур къулдумегIбикIуси.
Гьачамалра хIеркIлизиб
АхIен ил куртIбяхIибси,
Аммаки ил цайналра
ЧехIебаира нясли.
Сапуйчил нуни кьяйда
ДяхI хIедирциб илини,
Амма биштIахIейчибад
ДяхIиван цIубли саби.
Халабаили саби,
Вацна бурцули саби.
Тамашала житази
ХьарикIулра гьар бархIи:
– Бурагу, Бизи, сен-сен
хI умули кавлулри?
Сецад хIязтабиркьадра,
ХIу сен нясхIебирулри?
Сапуйчил ну визукъи,
ХIеркIлизив куртIикIукъи,
БерхIилиу викасли,
НукIун «цIударирулра».
ДяхIиван цIуба хIевни
Гьар бархIи дарсдирукъи,
МаркIачIилис дилакIун
Дамгънардирули сари…
Вякьяили рурхIути
Халати кьерхIе хIулби,
Жита саб лехIкахъили,
КачIуби лимцIдирули.
– Нуван хIеркIлизиб базес
ХIейгули, бубшулрину,
ГIякьлу гIеббурухIели,
ХIу лехIхIебилзулрину,
Бугес гьалаб сапуйчил
КачIуби хIейцулрину,
ТIашбизи хIу грипплизи
Сен-сен биркудал, бузи.

Начис анцIбукьи саби

Сунечибра халаси
Начи саб Разиятли
Мякьлаб бусалъахъули,
Гардла далай бучIули.

– Ягъари, дила рурси,
ХIу даим ласрикIулри.
Ванал юргъан иткъира
Чархличиб хI****тулри.

Дивайчибад «ХьанцI хIулбар»
ХIечи хIербикIахъули,
Русаэн, дила гIязиз,
РиргIудну, гьаргрирули.

– Дугели лебил гIялам
БусхIели паргъатли,
Сен-сен балтусил, бура,
Начи бамсрихIехъили?

Мурталра цунбулхъули,
Начи бисули саби.
АгархIели ну ахIи
Иличи хIерикIуси.

Неш русахъес ратира

Сайцун усес хIейгуси
Урши хIейсахъес или
Хъаррихьун неш циила
ВиштIаси ляввирули.

ХIянчили рамсахъурси
Неш мякьлар гьанкIрухъунмад,
Рузис лишанбарили,
Багьлали айзур ГIяхIмад.

– Рахли неш чераргъалли,
Изурну бекI сунела,
Дуравхъайчи гьаргала
Неш паргъатли ратира.

Нешла кумекчи

– Нуни хIед кумекбирис, –
РикIар риштIаси Хажи.
Сукруми, палтар ицис,
Хъулри ушкис, шин лерхис.

«Савгъатуна дицIахъес»
Дедили сумкабира,
Гьалакли базарличи
Гьунирратурли нешра,

Зайбухъахъи далайра,
Бигьи цIуб гьалайхъанра,
Дучили палтар-кьяшра
Ицесриибгу хъяша,

ДуцIарагибти шина
Батбухъун халдарира,
Чябхъдухъунти кIунтIрани
ДемхIахъур сунна дяхIра.

ЧIябар ицули лерли,
ШинкIабиуб хIевара.
Кьяшмаур цугдикибти
ТIускайуб порошокра.

Чилилра чедаайчи
Дирциб хъярхъли хъулрира,
ГIур… «неш разириахъес»,
Дирциб ганзухъунира.

ХIянчи тамандиубли,
Разириубгу Рази,
ХъайгIи чаррухъун нешли
Рикахъиб шишимтази:

Киражли дакибтиван
ЧIябуртира цIублири,
Ганзухъуни, гьаргала
ЦIубли шаладикIулри.

Нешли дубра хIехъили,
ДяхIимцIала гьабуциб,
Шинкьанкулалагъунти
Куц-кабиз чедаахъиб.

Рурсила дарданачи
Шагьри гъинчIризурлири.
Се биубсил хIергъули,
Разият уркIрухъири:

– Нуни ицухIели, неш,
ЧIябурти умулири –
Набчиб дукаркIес или
Нясдариб диэс жиндли.

Дудешличи кагъар

– Дудеш, хIябилра кьяркьти
Лебгу ишди халати:
Набзибад дигIянбариб
ХIу туснакълизив виъни.

– Дудеш, гIязизси дудеш,
Мурт хIу чарулхъусири?
МуэртазивкIун даим
ХIу набчи кIапIиркулри.

Ца камси усаасли,
Набчил мушулвашулри,
Тимурла дудеш кьяйда
Тапла хIязли виркьулри.

Лушулри муэртазир
ХIуни нушала хъулри,
ХIуни унрубаниван
Удалтулри галгуби…

– Дудеш, хIу лебтачивра
цIакьси ахIенрив гьатIи?
Сен-сен хIела машина
Гьуйчиб ругбяхъибсири?

Машина вайси бурги,
Дудеш, хIезиб итхIели?
Яра бухънабаили,
Бииши хIусбухъунси?

БержибхIели биалли,
Машина ругбирхъуси –
ГIяркьила лерил шишни,
Дудеш, дялчасра нуни…
 
Бялихъуни дурцулра

Даргудути шурмиван
КIухдухъун гъагултира,
Гьалакси варачанван
Чедидерхур чяхI-забра.

Хъулчрачирад дашути
«ХIуркIба» акIахъуб шара,
Урхьназиб бизутиван
Шадбиуб биштIатира.

Дикахъили дудешла
БилхIлакад дихул чакма
ШипIяргIили шиннизив
ВахъхIи тIашли сай Къуртма.

– Эй, урши, се бирулри,
бухъяна мурчIра хIура?
– Дудешлайчир халати
Бялихъуни дурцулра.

ХIед чи дигахъида?

АсхIяблизи гьардаим
ХьаркабикIар унруби:
– Неш дигив дудеш дигив
Бура, гьари, эй урши?

– Бурирагу гьалабра,
Хъумартурлирав, марли?
Чили шоколад халра,
Наб ил имцIали диги…

Къачнас цIябли бирар

ХIяйван-къача дахес неш карацIалли,
ГIеларад ратрирхьур сакIубси ПатIи.
УтIухъназирад ниъли далхути
ХIулруркIар къачнала хIяз-хIузуначи.

Къачнас дугенилис кьарра кайхьили,
Бишахъи шалара, дярхъ гIекIиб нешли.
Рурси рисирииб: «Алкенгу шала:
УрухкIарну къачни, дярхъ цIяббиалли…»

ХIу нуни ахъуцурцури

– Дудеш, хIуни ну тапван
ЗакивяхI урцахъулра,
Някъбачив тяп хIулаван
ХIуни ласикIахъулра.
 
Гервалтули, житаван
КъулдумегIикIахъулра.
Хъярхъси айгъирличивван
Аваракьли викулра.

ИшбархIи нуни хIура
Гавлагван гервалтари.
Дигадли, ахъуцили,
Бурхани айахъури. –

Зурбаси Зубайрузи
ЗузикIесииб Мурад.
Дудешли сунелаван
Бирисра или мурад.

Къалаван тIашкайзурли,
Ца гардалра хIелхъуси
Дудешличи хъяша сай
ЛегIевал хIяккайзурли:

– МушулвашухIеликIун
Нуни каркахъусири,
Гьанна хIела кьяшмауб
МакьлатIис хебу, гъари?
 
Се эс гIягIниси ишбархIи набзи

Шала пIякьдикибмад харчизур ХIябиб,
Суркдариб дяхI-някъра, бурушра ибгиб.
Сенрил лехIкахъибси нешличи вакIиб:
– Се эс гIягIниси, неш, ишбархIи набзи?

– ВелхIунрив! Айзуррив, агь дила лачин!
Духуси барилри, айзурли жявли…
ГьанкI бемцIуру, гъари? ХIу гушиубрив?
Жиайчи кахIели, айзурри кьалли?

– Или марикIудгу ишбархIи набзи…
– ГIу се иша гьатIи, ва дила гежба?
– «Мубаракирулри, – а, – акIниличил!» –
Хъябруцра рикину, савгъат гьабуца…

ШайтIа кьапIа

Касили сагал тIас, «СихIрукья» шейхли
Дудешли шляпаван чебииб хапли.
ШайтIа кьапIаличи мешуизурли,
Сунес сай пишяхъиб хъяша вахъ шадли.

Халаси тIаслиув виштIакаили,
Шина кIантIван вегъуб анхълизив урши.
Неш къяйцIрикIар: «Урши веткахъиб…» или
«Чудна вахесалра, хIергулра…» или.

ХIунтIена тIаслиув арцIи-кьарлизи
ДигIяникибси Шейх варгиб рузини.
– Агь, къурумсакъ! Селис хIу лехIкахъилри,
Рикахъили нешра итцад децIлизи?

– ПинцIукь! Жилис жаваб сен хIелугулри?
Хъумартурли, ургуд, хIела у хIуни?
– АхIенра. ХIушакIун: «Ва Шейх!» – дикIулра.
Ну шейх ахIенрану, ШайтIа кьапIара!

Машина набзи биха

ТIас, сукура, шангла чебхьла –
Се бикалра хъямбирули,
Тяп руль кьяйда ласбирули,
Сулайбан сай дуцIкайкIули.

Лаглизибад автобусван
Сай ил гIела хихирули,
Катругкад тяп уркураван
ГIур гьалавяхI сай урцули.

Буркьбиубси моторлаван
Сунна тIама буи саби.
ХIунтIенни сай помидорван
ГъумкайкIули вахъ зумали.

Чарухъалли архIялавад
Дудеш-гIелав сай Сулайбан:
– ХIуни, дудеш, бамсриахъа,
Ил машина набзи биха…

Сонира чебаибси виадри

АрхIяличирад тIутIи
Хиб ца бархIи дудешли –
Янила чиллализир
Дарг чинар даргибтирил.
 
Агь, харибиуб дурхIни,
Чардиубтиван гIебшни.
Дубшар деткайхъули Сар
ХIунтIенни дерцIиб чубкри.

– Базарличи гьаввакIес
ХIедкIун дигхIейгусири.
Сен гьандикиба тIутIи? –
Хьарбаиб хапли нешли.

– Муэрлизив Мирзабег
Вахъ тиладиикIулри.
Бунагь бии хIуруцIли
Ил хьул бартхIеахъасри.

Халал чубк чеббиркIули,
Мирзабег линкIикIулри:
– Муэрлизиб «Сонира»
Чебаибси виадри.

Кампетуни вайти сари

Гьачам НухIлис адавзини
Савгъатдариб кампетуни.
Кашла вакъра бархьбатурли,
Муридешлис бяхъиб НухIли.

Дурсрачирад ракIиб рузи,
ХIясратриуб ил хъяшачи:
– Набра диха гьари, узи,
аркурину варх циркличи…

Ирисуни дигIяндариб
НухIли, кисми дацIдарили:
– Кампетуни вайти сари –
Цулби изур хIела, рузи.

Арсен

Гьачам унра Сапарли
Хьаркабаиб Арсейзи:
– Чум дирара вецIличи
ВецIал чедихьахIелли?

Авал дусцун виубси
Хъяшали алав хIеръиб,
Тамашла суалли
Урши вахъ шипIвяргIяхъиб:

– Дила кIелра някъличир
ВецIал тIул сари лерти…
ГIурра вецIал чедихьес
Чила тIулби дуйгIути?

Къакъла гIела кавцилри
Унрани сунна някъби.
Алав гIур чилра аги
Гьалакавцахъес тIулби.

Гъалагси хIусбулхъличи
Хъяша гугииб хапли,
Угь-мугьлизи икили,
Чердалтесвииб дабри.

– Эй, урши, се бирулри?
БугIяригургу хIечи!
ДуцIрум гьансадикилив
Сен цункьяшмарирулри?

ГIур тIамала хIергъули,
«Духул жан» сай архили,
ХIисаб арзес гьалакли,
Ибкьли гумли дуйгIули:

– ВецIал тIулра гумулра…
Детарар вецIну цара.
КIел гIурра – вецIну кIира,
ГIур хIябал – вецIну хIябра…

Гъаличи адикили,
Гумлира бехIтIулбира,
Арсен сай, хIякизурли,
Ухъначи хIерикIули:

– Сапар, хIу хIяниубкъи,
Набзи суаликIулри.
ХIейрулрив нуни кьяйда
ДейгIес кьяшмачир гумли?

Саламла дабри

Чуйна гIеббураллира,
Дабри дарсли челгьули,
Салам дуравяхI урцар,
Неш гIергъирулхъахъули.

ГьимдукIибтиван «ширкьни»
ХIердикIар къакъбарили,
Дячунти кьячIубачиб
ДурхIни саб дукаркIули.

– Ца гьачамалра дархьли
Чегьигу, гIязиз, дабри, –
ГIяшрирар, махрикIули,
Неш уршила дабрачи.

– Унлала лулси кьяйда
Ну валкIхIейкIули гIелгъи,
ХIусаб се декIалдеса,
Сен диалла цегьулти?

Шишаларти чай кертIа

ВиштIаси халикьлис халал стакайзи
ДакIахъиб нешли чай, термос абхьили.
Халати гIяхIлала, дудешла Гьала
Кадихьиб цIуб арцли дибгIян пигьлуми.

Чайли ужхIевжули, хIякли сай Халикь,
ГIяхIла дужутачи хIяйраниубли,
– Ит зубартичебси шишализирад
КертIа. неш, набра чай, хIейги дуцIарти…

ХIура хIязтариркьади

ВахъхIи цунухъунси виштIал валихIян
ВакIиб кухнялизи сунтIурикIули:
– Диха, – викIар, – набзи илди тIалхIяна
Умудирисрану, лерил ибгили.

Бикас жагабизур уршила къайгъи,
Пахруличил хIеръиб бегIла виштIайчи:
– ХIу урши сайрину, касса машинти –
ТIалхIяна рурсбани дирар ицути…

Хьулухъунси сархес бурсивиубси
Хъяшала кIунтIуби далкIдариб децIли:
– Гьар бархIи кайсули, детIили сари
Наб ихди машинти, бецIли дергарти!

ХIед кьяйда набра, неш, зянкъдикIахъули,
Вухърала къалурби тIашдатес диги.
ХIяз-хIузла машинти гIяхIти диалри,
ХIура, неш, илдачил хIязтариркьади…

Наб гьунгелти хесара?

Ца бархIи Кавсаратла
Кьакьурти изесдииб.
Жулгьала ва бамбала
Нешли компресс чебихьиб.

ГIяркьила гягI хIейгули,
Рурси кьакьали сари.
ХIязлизи ахъибтачи
Хъябшси хIясратли сари.

– ГIяхIил арариайчи
Руэн, дила мукьара,
Тапани лер хIелара, –
Бусраврухъун неш гIурра.

– Хъулиб анцIбукьигу, неш,
Зилантачи аркьясра:
Изулину кьакьурти,
Карихьасли, гьатIира.

– ХIу арахIериубли,
Рархьаадли кьакьала,
ЧариубхIели, дудеш
Ургъаргу хIедра набра.

Рурси гIурра хъаррихьун:
– Хъябшризурли ухьалар
Дудешли чераасли,
Наб гьунгелти хесара?

Дудешлизи гIярзбирури

Даим лихIби дитIикIули,
Къуйрукълизи зузикIули,
Сунна бухъна кам архъули,
ВетIиб житас никIа Кьуби.

Гьачам диъба сай укули,
КьацI гьабуциб житас бацIси
ГьимбукIибси «Супелтарли»
Хъябшкаиб хъяшала бачIни.

Висур урши «Агьи!» или,
ГIява бачIни суркдирули:
– Лявкьян дудеш бархIехъ хъули,
Се бирул хIед ца тIашбизи…

ХIева чехIебиу

8-ибил мартличил мубаракрарес
Дудешли ГIяшурас жагал хIева хиб.
Агь, рурсила шаддеш! Сунна вичIиръай
Тяп чатIали кьяйда юрт бучIесаиб!

ХIевара балбариб, бахъ балбикибкъи,
Зилантачи рукьес сарра арархиб.
– ХIу чина аркьулри, пальто агарли? –
ГIерраиб неш хапли, рурси тIашаиб, –

– Дураб бугIярлигу, дягI хеб кабухъи,
РиргIудгу, ахIерси, хIу лагьа кьяйда.
– Пальто чегьасли, неш, хIусбулхъличибта
ХIева чехIебиу, аркьяс ишкьяйда…

Делхъчи

ВиштIал СягIид харили сай:
Цаибси Ганз кайцIули сай.
Каркули сай, алзули сай –
Дунъяличи вахъ карцIли сай.

Булхъутачи хIясратли сай,
Сайра улхъес иштяхIли сай.
Ута-гIелав гьакIикIули,
Мявализи вахъ гьуцIли сай.

ХIера, ута гьаббулхъули,
ЧIябарличиб тякбулхъули –
Къянкъубира чегахъили,
Хъяша сай вахъ чIикьилтIули…

Тяп гежбаван къухIкайзурли,
Урши сай гIур ахъхIелзули:
«Авкьяшанни вашаслилра,
Калишагу кахIейкили…»

ТIентI

ХIязтали виркьули вамсурси Мурад
Ца бархIи мурили гьанкIли усулри.
Чинад бакIибсирил, халаси тIентIли
Урши чеваргъахъиб, бахъ кьацIбашули.

Сецад дугIиалра, саб чарбулхъули,
Мирхъван бучIули, саб жургъбикIули.
«Кабуршисгу!» или алавухъалли,
Тяп лямцIван хIулбала гьалаб белгъули.

Къагъсаурси урши харчизур хапли,
Журналличил тIентIлис сумсли вирхъули.
«Жагьаннаблизи бик! ГIурра берцур икI,
ДяхIимцIала-булан буутIнадбиубкъи…» –

Дуклумарлис гIергъи дуцI-тIяхIикIули,
ХIелбитIунси Мурад вахъ гIясилири.
Арбякьи бурхлиу паргъатбиубли,
ЧебдукаркIусиван тIентI лехIкахъилри.

Шишала бургIлуми цаладирхъули,
Виргесииб хъяша, хункI гьакIбирули:
– Дугели биалра хIу бусалъадну,
Нажас, се бирисал, тIашбизи гьари…

Буслус

Уруз-хIяцIирули, ацIиб класслизи
ГIурра кьанкайубси махьикан Гъани.
Мерличи кайахъес пурбанбарайчи
Ил унзала гьалав тIашлири тахьли.

– Гьу, се бетаура, сен кьанкайубри?
«БецIли тIашаирив», дагван, «чебухъи?
АрхIеливан «хура чеввалкIахъунрив»?
Калун ургуд «гIярма виргIявиргили»?

Къунби гьандиркули, гьалар дурибти,
Урузиуб учIан, шинван вегъесли:
– Дирихьла пардавли фермала бухIна
ХI****ур ишбархIи бухъахъес берхIи,

ХIяйван-къачаличил неш аррякьири,
ЗянкъбикIул сягIятра тIашбизурлири,
Набзи «Айзи!» или жиэси аги:
Усули калунра, гьанкIли велкъайчи…

ДукаркIалра уршби, ахъ-гIяшбирули,
Пишбирхъялра рурсби, шутI-шутIбикIули,
БегI гьалаб сунени мар бурибхIели,
Гъанила уркIилис бахъ гьамадлири.

Шинни ружен

Ас селис асибара
Сагал машина ГIялис?
Гьар дураухъунхIели,
УркIиличир цIа сари…–

Неш сари цIумрикIули,
ХIясбуллагь чархIелхъули,
ХIясан сай аъкяхъили,
Нешла гъайла хIергъули.

ГIур, дуцIухъи, кадухиб
Бизити кампетуни,
Сай хъябшхIели асибти –
Гьадуциб нешлис илди:

– Рукен, неш, муридешли,
УркIи ряхIятбиайчи…
Ну хъябшизасли, хIедван
Сабну набра гIядабли.

Гьанна хIушаб гIяхIлив?

ЛихIцIни, бардни, мегьлуканти
Арслайзирад керисули,
БегIти саби хъяшачирад
Минут хIулби черхIейсули.

ДурхIя, нешли кадихьалли,
Дисбачи сай зузирули;
Дудеш шайчи ласяхъялли,
КьукьрагIив сай къяйцIикIули.

Даим чули дузахъути
Дугал ваяхI урдирхьули,
Арслан, левгIев пушизурли,
Сай бегIтачи гьимуркIули.

Гьачам нешла хIевни, кIунби,
Дудешла плащ, галстукуни
Дучиб Арслай, ардухили,
ДигIяндариб азбарлизи.

Неш умцIули сар хIевнагIир,
Дудеш къяйцIли сай плащлигIив.
Урши сай вахъ хIулукIили:
«Гьанна хIушаб гIяхIлив?» или.

Карии «сипедличи»

Сагаси «сипедличив»
Калхъули сай Умалат,
Мурт халаваэсара,
Агь, сунела абас ват!

ВетаурхIели кьяйда
ВегIбекI лебил дунъяла,
«Урцар» ил урги кьяйда
ХIеранаув дурхIнала.

Гьачам ца, гьачам итил
Мурдабалтули хъяшни,
Кеп чебаиб уршили,
Изесдиайчи кьяшми.

Бурушларси рухъначи
ВакIиб бархIехъ виштIаси:
– ХIу рашес хIерирадли,
«Сипед» лугас, аризи…

Рукьес рируд, хала неш,
ХIед дигуси мерличи –
ГIягIнихIебиркур гIяйса,
РалкIра хIерикIуд шайчи.

Набра лукIес дигулра

Бархьли кьулса буцили,
ЛукIесалра хIейруси
Идрис, ручка касили,
Сай гьалакли «лукIули».

Рузила жузи сари
Лерил къелкадарили,
Узила тетрадуни
Сари «някьишдарили».

ЧIябурти ва лацурти
Сари «суратдарили»,
Сай чеветхIеибси мер
Юртлизиб хI****урли.

– ХIукIун утIухълизивад
Ниъ духъули левалри.
Дати, гъари, лукIути
Камси халаваайчи… –

Неш сар зигаррикIули,
ВиштIаси ляввирули.
– Диркахъисгу хIед нуни, –
Узи сай вехIилзули.

Керасалли ручкаби
ДурхIя сай чIярикIули,
Рузила тIакьаларад
Кьаламти хъямдирули,

– Хаяй… ужижи хIуса
Даим «ЙукIен!» дикIуйя.
ЙюкIухIейи набжибад
Йюцка сен кебисуйя?

Кьядга

Гушдиубти дурхIни далхасра или
Дурабухъун кьядга гъам архIяличи.
Кьадуби-ургабад гягIла аргъили,
Батбихьибгу кьядга дугIла гIицбачи…

ЦадехI лайдикIули, цадехI дукули,
ВиштIаси ХIяжини гIинцбас бяхъилри.
ХарихIейрару ил, сунтIурбикIули,
Сунна Гьала кьядга сабил бакIалли!

Кебасили кьапIа, буциб бурбунар,
Сабукили хъули, бахун ил ниъли.
Бахун гIур дерцIибти мурити хъярба,
Кани дямбизайчи белкъахъун хIекьли.

Бурбуначи цIедеш цIапIалкахъули,
Тапван гербалтули, кьямарахъули,
Вахъ вартахъиб ХIяжи бархIиахъайчи
Пукьализи нешли ил арбухайчи.

Сагадан хIяз барес дагла гIяхIяйчил
Шаладикибмадан дуцIухъун хъяша.
Пукьала гIямзилаб тIярхъи барили,
Агь, нажас, марлира, бебшилри кьядга.

Кьадуби умцIули, къяйцIухъун урши,
Беткахъибси кьядгас хъутурикIули:
– Чедихьили верхIдехIмегьра сабира,
ГIяйиб, дигIянбарес ил кьанилизи…

Тамашала халати

Сагал кьуцурлизир КъяйцIукI Даудли
Узила цIудара гIячкIиби даргиб.
Хъяшани, гьалакли илди черхIурли,
Алавла сегъунал хIясратли хIеръиб.

БерхIила рангана чахьбариб ванза,
Аргъ бамкьурхIеливан, цIудар-цIяббиуб.
Ургуба бицIибтирайхIян вавнира
ПулукIдиубтиван хапли шявдиуб.

– Ишцада къугъаси шаласи ванза
Рангагарбирути шишала хIулби
Сен черхIути вара Минатуллагьли? –
ХIебургулри суайс жаваб Даудли.

ДуцIухъи дурхIяли къамаслизирад
Хала нешла дуркьа «хIулби» дурасиб:
– Тамаша… ишдани алавла дунъя,
ЛебгIеб хIебагьесли, ургIебкабариб…

– МехIурти леб кьалли ишди халати
Дунъяла куц булъул «хIулби» черхIути.
Се дирутив илди вегIла хIулбани
Ишгъуна жагадеш чебиухIели?

ХIу гIяхIсиригу, неш

Виркьули дяхIилизив
Зилантачил абзлизив
Чариуб ГIялихIяжи,
Викили хъехI-гIемчлизи:
– Мороженое тебри
Тукейзи сабукили.
Ца хIедра барх исисну,
Арц диха, неш, гьалакли.
– Ва гIязиз, бамсриахъа,
ХIейэсгу цIадикили.
Миъла сулдурум исув,
Виадли хъябшизурли? –
Неш сари уркIкарухъи
Вемжурси уршиличи.
Ил сагъиахъес дарман
Баргес умцIеррашули, –
Дарсдарили палтарра.
Дирца, гIязиз, дяхI-някъра.
Пяхъики юргъанниу,
Бержили ниъла вахъра.
– Ниъ хIуни держагу, неш,
Наб биалли – арц диха…
Яра … тукейзи рякьи,
ХIунил пломбирти аса…
ЦIаван алкигу бекIра…
Демдурли сар тIулбира…
МиъдяргI гьатIи беркадли,
ЗягIипиркудгу гIурра.
– Неш, хIу гIяхIсири кьалли,
Сарри хIу мялхIямсира…
ХIед дигуси бирисну,
Мороженое аса!

Нувал укас

– Нувал укас викIар СултIан,
Халатачи хIерикIули,
НикIа кьулса нешлизибад,
Варсяхъили, кебисули.

Лябзли балсул хъа лац кьяйда
Жагати дяхI дялсахъули,
Ужар дурхIя ниъла нергъли,
Палтар-дархли «дужахъули».

– ДяхI-някъ нунил ицис, – викIар,
Сапуйчи вахъ хъямвашули.
Гьар шайчидяхI шин чябхъдикIар,
Лебил чIябар бумхIехъули.

МухIли балта нясбиубси,
Ицу анда, суркбирули.
Сапй хIулби рурцIесиу –
ГIур тясикIар, чIярикIули.

– Нувал учIас, – викIар урши,
Жуз ургIебли кабурцули.
Аллагьлира аргъхIергъести
ВичIиръай юрт бучIахъули.

РиштIаси сархIели нушала рузи

Ца-ункъли ручIуси никIа Хамисли
Хъули хъарбарибси хIянчи лукIулри.
ДелкIири илини хала хIярпличил
Узила, дудешла ва нешла уми.

Сенрил Заирала зайбикIуси у
БелкIири биштIаси «назик» хIярпличил.
Узи хIеризурли, «з» къелкабариб,
ХIунтIена кьаламли тетрадь хъулгбариб:

– Лебталалра уми халал хIярпличил
ЛукIути сар или ибсири хIези.
Сен гIурра улизиб хатIа барири?
– РиштIаси сархIели нушала рузи…

Гьаяличи аахъаба

Гьаяличив кункли делхъли улхъули,
Пагьливанчи-дудеш чеиб Алхасли.
Пурсван тIяхIулхъуси, жибжирулхъуси
Иличи гьуцIикIар урши хIясратли.

АхIен сунни нешла лявла иргъули,
Алавти тухумла тIама бикьули,
Ванзакад ганзикIес бурсихIейубси
Хъяша ахъдешличи сай зузирули.

Кьас халаси биэс никIа пIужула,
Илцад варсяхъили, чIярикIусила.
Секьяйда багьеса, сай халаваъли,
Дудешра ца гьакIли уста ветхIеъни.

Дураб бугIярли саби

ХIяз бареси агарли,
КьикIни геркадалтули,
Хала нешла гьимирти
Дирхахъулри Ильясли.
ХIергъулри сунни лявла,
Я маймайла хIергъулри.
Дураб халал келекри –
Ильчслис анцIбукьири.
Дурести адерхурли,
Рахъ рамсурси рухънани
Бархьбатур сунна хIянчи
«Къачагъ» махирис или.
Гьавухъун хъярхъли хъяша
ПухIяла кьяйда кункли.
Секьяйда гIерраэса
Илис рухъна гIяргаси?
Гугрииб ил децIличил
Алав хIерра ризурли,
Аргъла изай дуцибти
Кьукьуби суркдирули.
– ЛехIхIелзулрину набчи,
ТIашизи, ребкIибхIели,
ГIяхIлад вашудал чичи…
– Хала нес, хIу лебкIадли,
Цинал лууда гьатIи? –
ГьаввакIиб хIякизурли.
Чинар рииша, гIязиз…
Санар, хIябразир рирус,
Къаркъубау карихьи,
ДекI цIелдалиур рирус.
– Хала нес лубкIмалубкIуд, –
Висивииб виштIаси, –
Дулаб бухъи дягIсаби,
БугIялигулну хIеци…

Узира валхехIе

Рашидатлис дигахъути
Чудни-хинкIи дариб нешли.
Вахълизирти адерхайчи
Рукун рурси рахъ иштяхIли.

ГIяхIлас или адушибти
Дахъ бизили тIемдикIулри.
Къазан-алав Рашидатра
СаремцIурли жургърикIулри.

Неш сагаси пай бумхули,
БетIулизи арархилри.
БацIбухъунси вахъра сарра
«Нешла къакъба» дардлизирри:

«Хъумартуррав гьатIи нешли,
ХIелугав гIур чудни-хинкIи?» –
– Неш, узира валхехIегу,
Бизитину илди чудни…

Баху

Гьачам дигIяй кьани абхьиб Бахуни,
ХIясибдариб кIунби, чIянкIи хIердариб,
Удилчедарили нешла кайхьибти,
БерхIиван рурхIуси парча чеббикIиб.

– Бирбагу, аба, наб къугъаси хIева,
ЛебгIеб мяштIбиэсил рурсби Муртузла.
Чуйна базарличи дудеш укьялра,
Дихулину илдас хIевни мурталра.

Чегьурли дарайла гIянтIикIа хIевни:
– ХIябра зибкьнар лерри, – бикIину набзи.
ХIевни исес дила дудеш хIейалра,
Сегъуна саррал ну багьахъес чузи…

ХIела савгъатуни агара кьалли

ХIязтази архибси Шарапутдинни
Хапли тIама аргъиб кьутIла тяништи.
ГIяхIлас унза абхьес харчизур урши
Балусиван илди бацIли хIебашни.

Хъябруцикиб урши нешла рузичи,
Дямбизурси кьуцур шалкIу сайсули,
Уммайикун «МялгIун» хIекьли мурили,
Жугъанна цун уркIи пархбулхъахъули.

Гьабуциб някъличил калун адавзи,
Виалра хъяшачи сайра милигли:
– КIапIикигу, Шарап, набчира хъярхъли…
– ХIела савгъатуни агара кьалли…

ВяхIид

Усахъес дигули, виштIаси ВяхIид
Нешли вахъ малхIямли хIярш-кIучIирулри:
– Лябкьули хя хебну, кайхьен, ахIерси,
хIевсули чеадли, чебулхъан хIечи.

– «Хя» рикIуду, неш? Гьари, чинаба? –
Гьирварибси кьяйда харчизур урши. –
– Чила хя сабив, неш, набчи лябкьуси?
Цунбухъи баргарну, бакIахъес бати!

ХIу рукен, неш

Сай хIевкули, неш ралхули,
Архили сай никIа Кьуби:
– Сецад дахъал деркаслира,
Даим ну сен валхусира?

«Ца дудешлис», «Итил нешлис»,
«Халал узис», «РиштIал рузис» …
Чумлис кьадин укусира?
ИткъиракIун вахъ цIерхьлира…

ХIу рукен, неш, наб кьадинра,
Хили дахъал савгъатуни,
ДуббуцибхIи хIебукути
Бахъ гIяхIти гIяхIлас кьадинра…

Юсупра утIухъра

ХIябал дус виаллира,
УтIухъ бархьхI****тули,
Юсуп сай хъунтIуръили,
Кьакьакад дуцIкайкIули.

Зиланти дукаркIалра,
Агу сунес авара.
УтIухъ дигIянбаралра,
Бургу чинаб-дигара.

Гьачам дигIяй дудешли
«СихIру дариб» матяхIлис:
Бакили исиутли,
КьутIкьубиахъуб хапли.

– Гьалаб итцад бизиси
УтIухълис се биубси? –
Хъяшали агьиили,
МатяхI сай лайбикIули.

Байтарман, ихкIун нешли
Рири муръибирули,
Дудеш, хIуни селизи
Къузбаррил, бура гьари…

Гьанна чи дигахъида?

РиштIаси Луизас узи акIубли,
Тухум чукурбикиб больница Гьала.
Дурути лерилра сар узичила,
Илис сар лерилра савгъатунира.

Тухумти бахъ хIерси бакIиб манзилра,
Унзара гьаргдиуб, гьарракIиб нешра;
Начиван бергурси бергараг-алав
Лебил алавбикиб, ратурли хъяша.

Хапли гьардакIибти дуцIарти нургъби
БиштIаси хункIличил сурквандирули,
Рурси хъябруцрикиб «сунна» нешличи:
– Гьанна чи дигив, неш: ну яра узи?

Чина диршади урцIли?

Гьачам, хIязтариркьули,
НикIа Ася нясриуб.
Дудеш, вачавархили,
Рурсиличи вехIизур:

– ИшбархIи кьяйда хIуни
палтар нясдиахъадли,
ХIела жагати лихIби,
Багьи, къябдирис нуни.

ДецIагибкъи цIуръали
МухIлилра гьаргхIебариб.
КIунтIубачи кьацIрики,
ГIянцIти биса тIашаиб.

ГIур «Начурбала хъулир»
Сарицун калунхIели,
ХIилхIи тIашаиб нургъбас,
Бисалис арии бедиб.

Чурхдеш дакIударили,
Рурсилис децIагахъни
Улукьесбииб мурхьли
Дудешла уркIилизи.

ХIянчи тамандиубли,
БархIехъ чарулхъухIели,
Ася даршуриахъес
Асиб дудешли урцIли…

Бисали релкъи гIергъи
ХIязанази ахъибси
Асяла биштIаси дард
Жявлил чебарбякьири.

Харивиубси дудеш
КIапIикиб рурсиличи:
– ХIерризи, хIед сегъунти
УрцIли асирал нуни…

– УрцIли къугъати сари, –
ГъинчIризур рурси шадли. –
ЛихIби къябкадарадри,
Илди чина диршади?

Черсаргъни

Савли Мурикатлизи
Жииб зягIипси нешли:
– Аризи, дила чатIа,
Ибга ишбархIи хъали.
Къачас кьарра кадуха,
ЖибхIнас мучи кадуша,
Неш-житара дурхIнира
Гушмайрахъид, ниъ кертIа.
Мукьрира хъуммартидра:
Майдайчи дуки дука.
ГIярала дурхIялисра
Набадури кадихьа.
ХIулбази суркрикIули,
Аризургу Мурикат,
Мурили гьанкI жибикIар
Русахъес гIурра сягIят.
«Шаладикили хьалли,
Бусулину берхIира,
ЧатIни дучIесдиайчи
Карилхьасра циила»
Рурсили сунес сунни
МаслигIятбариб, марли.
Итмадан иличи гьанкI
Чебикиб бахъ мурили.
ДуцIли саби Замана,
АхъбикIули саб берхIи.
ХIянчила агурбазиб
Саб бузерила бархIи.
Улкьайтауб бахъ ахъли
Дагъали гIу-гIубяхъиб –
Муэртазирад буслус
Мурикат чераргъахъиб.
Азбарлабад къачала
«Мя-я-яла» иргъули саби.
Гушли житала дурхIни
Кьяшмаур дуцIли сари.
Майдайчи дукьес муркьра
Дярхъ бучIахъули сари.
ЦIябси гIямзи бархьбатес
ГIяра гьалакли саби.
«ХIерибаили саби…
Агу хIянчи барибси.
Агара хъябшси нешлис
Хурег хIядурбарибси…
Чинавад вехIирхьуси?
Чиди хIянчи бируси?
Нешлизи гьанна сен-сен
НасихIят бурахъуси?»
Сагал гьава бакIахъес
Гьаргбарили улкьайра,
ЖибхIнас мучи кадушес
Хъярхърикибгу азбарла,
Гербатурли хъабара,
ТIутIударили шинра,
Улкьайларти вавнала
Къачали бергун хала.
Чябхъдухъунти шин душкес
Ралризур «Нешла къакъба» –
Житала гушти дурхIна
БяхIкаур ниъла хъаба.
Житни ниъли дужайчи
Дярхълизи рякьун рурси.
Чарриубгу ил – жибхIна
Баргиб жаняхI бицIили.
Ниълизир куртIдикIули,
ЖибхIни хIязлизир сари.
ХIелбитIунси Мурикат
ХIекьли децIлизир сари:
«Неш зягIиприкибхIели,
Юрт жургъбикIули саби».
– Неш, хIу хъябшризурхIели,
ХIера, сецад рамсуррал,
Савли ну русухIели,
ХIу гьар бархIи рузули,
Ишкьяйда румсусирив?
ЗягIипсира илисрив?

Хизри

Кьисла уста Гъазичил
Гъазализи керхурли,
Нешла урца кьякьличил
Хизри сай кьутIикIули:

– ХIунигъунти шкафуни
Нунира дирис, – викIар. –
Утни, кьунби, кьасурби
Някьишра дирис, – викIар.

ГIябул буциб тIулбачи
Диъ бялчан чегахъили,
Тимкьли буциб таргьаван
Урши сай цIумикIули:

– Кьякь, хIу сукъуррив, гъари?
МехIуррив, бура набзи:
ГIябулра дила тIулра
Сен гIурра дирхахъулри?

Хизрили «нешла матяхI»
Сай дабагъван итули.
ХункIи изиарули,
Сай гIурра цIумулхъули.

ЦIуръа

Начурби анцIдукьунси
РиштIаси Гулжанатлис
Савгъатбариб гIяхIлани
Гежба, ятимбиубси.

Агь, рурсила харидеш!
Рурсила хIулрукIибдеш!
Бизули, хъарсбирули,
Гулжанатла сакIубдеш!

Булкабани балхули,
Шарабли бужахъули,
Балкойчи кьар дихули,
Ил гежбачи шадлири.

Халакабаиб цIуръа,
Делсун мукукри сунна,
ХьанцI хIулбар начи кьяйда
ДуклахIебурцид гьанна.

Удушили «бурушми»,
Чедушили «юргъанти»,
БерхIе хIулбар кьурмявван
Эшра хIебирид гьанна.

Дура шадиб букалра,
Бугахъес гьайбаралра,
ГIергъибулхъули саб ил
Шагьарлантас мурталра.

ТIанийчил хъусрирхъули,
Рурси рисули сари,
ЦIуръара тIашиули,
БусраврикIули сари:

– БецIлизирад гIярмиван
Мадубшудая, дурхIни!
Бизиси кьацIла тIемлис
Саб иш гIегIергъибулхъуси…

Вирхаруси агара
Дурутачи рурсила.
ГIяйибла бегIван ЦIуръа
Алав хIербикIар гIурра:

«Ну хIязтабиркьаслира,
Чебулхъуси ахIенра.
Мукукрар биаслира,
НукIун вайси ахIенра…»

Набра арцес дигулра

Тахшагьарла майдан чузи буцибти
ЦIуба лугьнала хIенкь балхулри НухIли,
Хала нешли хибти мучила кьукьри
Ца-цали луцIулри дуклумартани.

Разити «хIум-къумли» хIяйранварили,
НухI къубдикIутачи карцIиублири.
Илди дукладуцес, сари хIяршдарес
Уршила лергIерал хIязра дулхъулри.

Мучили далхукъи, ламус агарли,
ДяхIицIуб пухIларти гьардулхъулири.
Буртли бахунхIели, житаван илди
Сен лявхIедикIутил НухIли хIергъулри.

Дугун, делкъун лугьни, гIур ахъдиубли,
Кадииб зурбаси юртла хъалчличи.
Нургъба кIантIикIули, нухI висивииб:
– Хала неш, бурагу, сен-сен арцишал,
Наб аэс дигулра икIди лугьначи…

КIилизанти

АкIуб рурсби-кIилизанти
Тяп кIел кIантIван бахъ мешути.
Халабаиб кIел зиланти
Бац-берхIиван бахъ декIарти.

Ца – рикьурли, лергIер ахъли,
Итил гIяшли, рахъ назикли.
Илди рузби-кIилизанти
Биъни хIергъу алавтани.

ВичIиррикIар ца малхIямли –
Харириру неш рурсили,
Гьар мурталра лехIкайхъули,
ЦIумрикIахъу неш цархIилли.

Ца – мурталра дурар рирар
Яни, дуцIрум хIерикIули.
Итил даим хъулир рирар
Дирихьлисра рахъ руржули.

ДалапйрикIар ца жагали,
ГIяшикьбиру лехIирхъути.
УрузрикIар итил даим,
Нешла дукла пяхъриркули.

Гьунар камси – хIянчурбазир,
Гьунар халал ухьализир.
Сен декIартил кIелра рурси,
Се баралра хIергъу нешли.

Муси

Кьям-алав рирар рурси,
Нешли хинкIи диралли,
Шинкьанир калунсиван
ДяхI-някъ цIубдирахъули.

ТIас-гIелар рирар Муси,
Нешли палтар ицалли.
Хьамхьала гъагултази
Шадли гIелариркули.

Бушкайчи рулхъан рурси,
Нешли азбар ушкалли,
Хяса-пухIла гулумти
ДягIливан ахъдурцули.

ГIинзи дуцIрулхъан Муси.
Неш шичи гьайриалли,
Шин чябхъярдикIахъули,
Чаррулхъан ил ремхIурли.

Илгъуна «кумекчичи»
Нешра рирар разили.
Кумекбарес гIур цархIил
Сунела агархIели.

Агь, жан датла дарскъаби

«Наб рукес хIейги!» или
Рисули сари рурси.
«Гушлира!» или рисес
Чемабуркъаб, ахIерси…

«Наб усес хIейги!» или
Варсяхъили сай урши.
Усес хIейэси анцIбукь
Чемабуркъаб, гIязизси!

Жузи дигуси Мурад

ХI****ули виалра
Сунени ца хIярпалра,
УтIухъ дубшабли жуза
УчIар Мурад мурталра.

Суненицун иргъути
Дугьба хабар бурули,
Жузлизибти дурхIначил
Вирар вичIирикIули.

– Гьуя, хIела мурад баъ,
Жузи дигуси Мурад.
ГIялим ветаэс кьасу –
Барес гьарилла мурад? –

Уммайрикун Майсарат
Мурадла ляжиличи.
ГъугъкайкIули учIуси
Абас ватла хъяшачи…

Ай, Мардахай, Мардахай

Ай, Мардахай, Мардахай, ай-яй-яй!
ХIу чярткад дуцIикIулри... ай-яй-яй!
Палтарра нясдарилри, ай-яй-яй!
ВяхI-някъра дясахъири, ай-яй-яй!
Хала неш рургъахъулри, ай-яй-яй!
Нешра гьимруркIахъулри, ай-яй-яй!
– «Ай-яй-яй!» хIедикIули,
Видео касаягу,
Телевизорлизив наб
Ну чеэс дигулрану.

Чамсулвара

Дахъ диштIати бачIназиб
Сукура ласбирули
ДуцIкайкIар Чамсулвара
Алавла бучIахъули:

– Нуни верхIцIали,
ГIеларад дикусира.
ВерхIдарш гьункьяла мурад
Бартаахъес вирусра:

– Чики-чики-чик-чик!
Чики-чики-чик-чик!
Чики-чики-чик-чик!
Чики-чики-чик-чик!

Нешдеш

Лебтачи хъябшбашуси,
ГIясили гъурбикIуси
Житас се бетаурси,
Сен дебали малхIямси?

Сабиван авкьяшанни,
Хъусвашул ВяхIидличил,
Шадли хIязтабиркьули,
Сен ил гьалмагъбикибси?

Къуйрукъ битIикIаллира,
ЛихIби зуздираллира,
«Зулмукар» ВяхIидличил
Сен ил малхIямси вара?

Сунниван мез хIелуси,
ВичIирикIул хъяшачил
Сунна дурхIяличилван,
Жита сен хIулбукIибси?

ДурхIни халакаили,
Саби бухънабаили,
Цункабухъунси Бизис
Нешдеш гьансадикилив?

КIантIити кIачIубачил
Хъяша гъяж-гъяжвирули,
ГIур саби хIяршбарахъес
Саби ил лявбулхъули.

Саби гьимбуркIахъутас
ГIясили хъябшбашули,
ВяхIид чеибмад, жита
Саби малхIямбирули.

Чакар

Варъали рукул Чакар
Ибан тIуйчил гьакIрикIар,
Узизи буйрухърикIар:
– Неш рикIар: «ГIяхIмад, – рикIар, –
Х1у шичи укьен, – рикIар, –
Хъалира бушка, – рикIар.
– Г1ур, – рикIар, – даим, – рикIар, –
Умули вашен, – рикIар, –
Дурсрира делчIен, – рикIар.

– ГIур, – рикIар, – дагван, – рикIар, –
Къяна мабурид, – рикIар, –
Къавгъа мадирид, – рик1ар.
– ХIу, – рикIар, – гIяхIси, – рикIар, –
Урши ветаи, – рикIар, –
ИлхIели дигарцада
Варъара лугас», – рикIар.


Байрам

Байрамлис гьар бархIи
Байрумти сари:
Сагал дусла байрам
Чесабиули.
Рузизи ибгахъес
Буруш батурли,
Дура убшар урши:
Кьанирус или,
Репетицияби
Гьалар сар или.
Барткелван кункли ил
Сай т1ях1ик1уси.
Манай улугь кьяйда,
Сай ил уч1уси,
Кумек х1ебаралра,
Неш гьимхIеруркIар,
Улхъули чеибмад
Дудеш хIулуркIар.
–  ХIу кайрул мер хIунил
ХIебгулри или,
Рургъаллира рузи,
Иргъуси хIейрар.
– Сецад талихI сабив
Пагьла вегI виъни –
ХIязлис ахIенгу наб
Байрам бихьибси, –
ШятIбяхъили хъяша
ДигнавяхI вашар.

Ник1а Г1яли

Нушала ник1а Г1яли
Виэс ургъес ак1убси.
Викьурсилра виалри,
Х1ейишира паргъатси…

Кьут1ик1ар ил, вякьик1ар,
Минут паргъатли х1евъар,
Хъулиб жита руржахъу,
Кьакьакад хя руржахъу.

Къавгъа дех1х1едихьили,
Ца барх1илра уъх1евъар,
Дяхъи-хъас сагъкайубси
Жумяг1ялра х1ебирар.

«Хала Г1яли!» ибх1ели,
Агь, разидеш илала!
Дунъя бедибх1еливан
Пархдик1удеш х1улбала.

Х1у вишт1асири или,
Гьарилли гьах1ерхъули,
Зиланнизи луг1алри,
Г1ях1х1евхъишира Г1яли?

Базанра базмантира
 
Капуста дицес или
Асиб нешли базманти.
Касили Базай илди,
Умцесииб секIулти.

ДитIакIиб вахъ сакIубли
Уршили лерил шунгри,
ДитIакIиб бадираби,
ТIусри ва чайникуни.

ДитIакIиб вахъ серхурли
Юргъанти ва гIянулби,
ДитIакIиб лерил утни,
Жузи ва бидбидуни.

Ил чарван лукьесииб,
Се бикалра, умцули.
ГIурра къяйцIикIули сай
УмцесигIив умцIули.

Базмантала къязали
ХъябцIари зузбирули,
ВакIиб дурхIя нешличи
Вахъ тиладиикIули:

– Кали ахIенну гьанна
Хъулиб хIемцурси селра.
ВитIакIаба, неш, нура
Багьес леврал сецада…

2 бутIа

Арцантира, мицIирагра, хIязла ваяхIра

ЧатIа

– Се бетаурли, чатIа,
ХIед илцадра цIумбикIес?
Кьисмат гьархIебизурлив,
Ламарт бариб хIебиэс?

ХIедра дард ва шишимти
Тяништи сарив гьатIи?
Адамла ахIи, хIела
ДецI лебсив, бура гьари?

– Адам, хIед гьанхIеркулив
Неш-чатIнала чIяръала?
Дургъбани уркIаибти
ЖибхIнала вичIиръала?

Нуша гьанна хIерцуси
Мер сецад цуннил, хIеръа.
ДаруличибхIи пукьа
Шаддеш бирарал, бура…

– Гьаригу, дила чатIа,
Даим децIмабикIуда.
ХIед се гIягIниси лебал,
УрузмакIудну, бура.

– Бурулра: Ванзаличир
Анкъурбира дурхIнира
ПяштIхIейид или бирхес,
Тиладигу, батаба…

ТIума

ТIума саби бучIули
Дайдугила замана.
ЖибхIни дуцес дашути
Житна уркIаибара?

ЖягIяйчила пикрума
Паргъатдеш буунара?
Цундешли кьацIбуцили,
ШишимбикIули вара?

Игъбарла вегI сай, тIума,
Мурили усалъуси,
Халал талихIла вегI сай
Ара-сагъли улхIуси.

Гегуг

Дегъси аргълизиб хIебла
Иргъулри цунси тIама.
– Ге-гуг!
– ХIу чинабри? ХIу сери?
ДуцIлизибрив хIу, марли?
– Ге-гуг!
–Бархкья беткахъахъилрив,
Сен илцад цIумбикIулри?
– Ге-гуг...
– Пукьализи хIеръагу,
Ери-юрт агув, гьатIи?
– Ге-гуг.
– Мурталра хIу илкьяйда
Цунни кавладу, гъари?
– Ге-гуг...
– Ге-гуг! Ге-гуг! Ге-гуг!
Ге-гуг! Ге-гуг! Ге-гуг!
– Разибиубри кьалли,
ДурхIни акIублив, бузи?
– Ге-гуг! Ге-гуг! Ге-гуг!
Ге-гуг! Ге-гуг! Ге-гуг!

Тап

– Журугси тап!
– Дянг-дянг?
– ХIяз бирехIев?
– Дянг-дянг.
– Арцахъишив?
– Дянг-дянг!
– ЛайбакIишив?
– Дянг-дянг...
– Дикахъишав?
– Дянг-дянг...
– ГьимбуркIуду?
– Дянг-дянг.
– Се бикIуда?
– Дянг! Дянг!
– Се баллада?
– Дя-я-янг! Дя-я-я-янг!

Гъурша хяра Гъанира

– Гъям-гъям-гъям! Гъям-гъям-гъям!
– Дугели, я хIерели,
ТIама билшхIебилшули,
Сен илцад гъямбикIулри?
Бурагу, се биубли?

– Гьалаб диъба балхули,
Гьанна кьацIцун лугулри,
Бес диъли тIемдикIути
Нергъалра кахIертIулри...

– ХIябилра гIяхIил лугас, –
ДуцIухъун Гъани хъули. –
– Ма хинкIала халдари,
Дигуцад буген, бузи.

Белкъи, мухIли лямбариб
Шадбиубси Гъуршани.
ГIурра гъямбикIесбииб
Гьалабичибра ахъли:

– Гъям-гъям-гъям! Гъям-гъям-гъям!
– Селис зигарбикIулри,
Белкъи гIергъи азихъли?
Набчиван дурсри делчIес
ХъархIедарили гIергъи...

– ЧехIебиулрив, дила
Хъяб рахажли ишхъули...
КецIахIеливан хIуни
Шадибра хIебикули...

Арзиб Гъанили рахаж
ЦIумбикIуси Гъуршала.
Азаддеш бикибхIели,
Гъямъала дишун хяла.


Жавгьарабала къапу

– Жи-и-икь-жикь! Жи-и-икь-жикь!
Дугели ва хIерели
Се сари жикьдикIути?
Бурагу, ЖягIпар-ази.
– Жавгьарабала къапу.
– Сен гIявахIедикути?
– Сари рухънараили,
ЦIакь ахIебиухIели.
– Гьунар лебти нушани
Ил барес дирехIегу.
– ГIяхIси пикри акIнира –
Ил камси секIал ахIен.
Унрас кумекбарибси
Пашманируси ахIен.

Зянкъяриличилси Зубари

Зубарила занкъяри
Ил бугалра зянкъбикIар,
Ил бужалра зянкъбикIар,
Жибинти дигIиули,
ПялхъбикIалра зянкъбикIар.

Кабилхьалра зянкъбикIар,
Абилзалра зянкъбикIар,
ДуцIбашалра зянкъбикIар,
Рахли ил чеббалкIали,
Баргахъесра зянкъбикIар.

Къакъбуни

Заб-марка тIашдизурмад: «Къакъуда-къакъуда!»
БерхIи гъинчIванбиубмад: «Къакъуда-къакъуда!»
Къадурби дулхIехъули: «Къакъуда-къакъуда!»
Къакъбуни сар дучIули: «Къакъуда-къакъуда!»

Ванадеш ламбухъину: «Къакъуда-къакъуда!»
ЦIуэри гьигьбухъину: «Къакъуда-къакъуда!»
МицIир жан, чераргъира: «Къакъуда-къакъуда!»
АтхIебра хъилизирну. «Къакъуда-къакъуда!»

КьутIкьутIи

КьутIкьутIи саб гьалакли:
ДурхIни халадаили
Сецад милкъи дихалра,
ДурхIнас диъхIедиули.

Дурубгъуна къудкъуди
Саб даим кьутIбикIули,
Галгала камлиурти
МилкъягIиб къяйцIбикIули.

ДурхIни гумшхIедиахъес
ЯхI саб чIумабирули,
Дузбачил абзбикили,
СабемцIурли, умцIули.

КьутIкьутIили кьутIъибмад
ВацIа саб зайбулхъули,
Миллион дамрукьяли
Каибтиван макьамти.

КIуркIур

Пушбизурли бемдурли,
КIуркIур саб къунзбикIули,
Сунечи гъамбиахъес
ЖибхIялра хI****тули.
Мякьла гъамбиубсила
БекIлизи къуббилкули,
Караматти тIамали
Азбар кIухбикIахъули.
– Гьари, хIу вявмабикIуд! –
Гъузгъалдииуб Макьсуд.
Илис вайбаркьлис кьяйда.
КIуркIур гIурра кIухбухъун:
– КIур-кIур-кIур!
– ТIерхъаличил итури,
Гьари, лехIкахъи Гьари!
– КIур-кIур-кIур!
– Чебдарили хъунцIбарти
Хурази бугахъари!
– КIур-кIур-кIур!
– Валлагьра хI****тари
Азбарла хужаимли!
– КIур-кIур-кIур!
– Ягъари, хIу гушлирив,
Сен илцад гIясисири?
– КIур-кIур-кIур!

– ХIу анкIили бахадли,
Даршубируду, гьари?
– КIур-кIур-кIур!
МаранкIили бугули,
КIуркIур саб лехIкахъили.
ЛехIкахъибси «мялгIуйчи»
Макьсуд сай хIякизурли.

Гежба

– Меэ-э-э! Меэ-э-э!
– ХIед се биубли, бузи?
– Милиглира. Шин диги
– Ма, бужен дигарцада,
Белкъабину шарабли!

– Меэ-э-э! Меэ-э-э!
– Бура, гIур се дигулри?
– Гушлирану, кьар диги.
– Ма, буген дигарцада,
Белкъабину баркатли.

– Меэ-э-э! Меэ-э-э!
– Гьур, гIурра се дигулри?
– Мукьрачил бумхIес диги.
– БумхIен, хIед дигарцада.
Белкъабину гIямрули.

– Меэ-э-э! Меэ-э-э!
– Вай гьарай! ГIур се диги?
– ХIед баркалла эс диги…

ПIяцI-пяцI

Ялгъузси рухънала хъалч
ТIярхъубарбиублири,
Заб-марка дариб-чуйна
Бурх шинни кIантIбикIулри:
ПяцI-пIяцI-пIяцI! ПIяцI-пIяцI-пIяцI!

Укадихьибти шунгри,
Бадираби ва тIусри
ДукIарила кIунтIрачил
Цаагили дучIулри:
ПяцI-пIяцI-пIяцI! ПIяцI-пIяцI-пIяцI!

ХIелбитIунси рухънала
ХIекьли гIямал буири,
Шинна кIунтIрала тIама
БекIлизиб гI****гьулри:
ПяцI-пIяцI-пIяцI! ПIяцI-пIяцI-пIяцI!

Гьадарагу, ва абзи,
Клейли бурхла тIярхъуби, –
ВичIирухъун рухънази
Ца бархIи никIа Рази, –
Дахъ жагати, разити
Агурбигъунти тIамри
ХIед илцадра анцIдукьи,
КьакьарикIули гIергьи.

Пяспясагуни

БилхIлала шиннизирад:
– ТIирр-р-р, тIяр-р-р.
Архла дубаначирад:
– ТIирр-р-р, тIяр-р-р.
– Шиниша байтарманти,
ХIушаб се бетаурси?
Милигдиэс шин агув?
Гушдиэс хурег агув?
ХIеб хъилизи дизурла
ТIашдизес пикри агув?

ЦIурцIби

 

ЦIурцIби дучIули сари: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!»
ЦIурцIби думхIули сари: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!»
АрцIила кьар-ургарра: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!»
ВацIала дукьбачирра: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» 
ЦIурцIби дахъ шадли сари: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!»
ЦIурцIби дулхъули сари: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!»
ЦIуэрла гьигьлиурра: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!»
БерхIила цIалиурра: «ЦI-цI!» «ЦI-цI!» «ЦI-цI!».

Чина бикибси дяхIи?

ГIяхIлад гьаббакIиб дирихь,
БерхIи дигIянбирули,
ГIяшкадиуб гъагулти,
ДяхIили пасдикIули.

Ванза цIуббиубхIели,
Бахъ разибиуб дурхIни,
Бахъ шадли хIусбулхъули,
Яни беркIес хIядурти.

Гьайбиуб хъулразибяхI
Хъумкартурти гъяймачи,
Нешани бургъахъули,
ЧехIегьурти хIякначи.

Ванали бегIбиубли,
Чарбиуб дурхIни дуцIли –
Гьай гIяйиб, хIера гьари,
Баргиб дяхIи бацIили.

Чебдукарбугибсиван
БерхIира пишбяхъилри.
ЦIуб дяхIила мерличир
Шаруби лямцIдикIулри.

Чина бикибси дяхIи
Гьала гIешнили хибси?
ТIабигIятли дурхIначил
ХIяз сабрив ил барибси?

Тахьти мицIираг

– Сен тахьли урцулрая,
Ургубала къакъбуни,
Гьачам гьатIи хIяйранни
ХIеръахъес кахIевлули?

Агара жаваб.

– Сен гьарахъдиркулрая,
Санбала берхIе гурдни,
ХIушачи даим карцIси
Цайси гьункья риасли?

Агара жаваб

– Сен даим дубшулрая,
ЧIянкI вацIурбала гIярми,
Къаркъа буэс, мурчI-бархли
Някъбазиб агархIели?

Агара жаваб.

– Сен хIу беткахъибсири,
Хъинжурбачибси жайран,
Агарагу къел-хIерзи,
УрухкIулрив, байтарман?

Агара жаваб.

Ишцада уркIаибси
Лерил дугIла мицIираг,
ГIяяркьяна, марлира,
ХIела уркIи лебара?

Берцуди селизиба?

Гьар мицIир жан хIербиэс
ГIягIниси саб берцуди.
Берцуди саби кьядгнас –
Гъуцигъунти бурбуни.
Пурс кьяцнас – бехI бугати
Тургъунти мукукури.
ХIенкьла буцIас – ганжуби,
Ханжултиван алтIути.

ЧIичIлумала агъура
Саби илдас берцуди,
ХIяйвайс берцуди – къуйрукъ,
Жибинти гъамхIейруси,
Пиллис – халал кьаркьала,
Манкъушлагъуна тIама.
ЧIакнас – чIумал качIуби,
КьацIдурцгъуна къудкъуди,
Хъисхънас – бершибси души,
АнцIиллис – гIела кьяшми,
– ХIед сегъуна берцуди
Лебсил бурагу набзи
Гьар-чуйна чебаасра,
Хьарбиулра гIярази.
– Берцуди се биэса,
Кункти кьяшмала бегIлис?
Янилизиб цIуббирес,
ДуцIрумлизиб гъуршбирес
ДигугIеб дигIянбиркес
Ахъри халал лебсилис?


3 бутIа

Басняби

Духуси милякъ

Бегли сунна галгуби
Амъур шинни иркулри.
Унрали, цаагили,
Дармунтани далхулри.

Шинни иркалра, Бегла
ЦIедешра дибгIялири.
ДакIибтира милкъязи
Датахъес вирхIейрулри.

Унра Асадуллагьла
ЦIедеш гIяхIил дилкьулри,
Илдала зугьадешли
Кьялуби къухIдилзулри.

ЦIедеш датахъес или
Бег анхълизи вашулри,
ДахъдикIути милкъяни
Ил кьакьавикIахъулри.

– Арцантани дергарти,
Гавурла милякъуни,
Дукьенагу унрала
Бахъ берхъибси анхълизи!

Базуртачир дирцули,
Тукентази дуртIули,
Лебил сабухъ бекIбарес
Сайгу ил вирхIейрули.

Неш-дудешлисра набра
ДакIахъибти цIедешла
БутIаладиэс иша,
Бурая, сен дашулра?

Вякькабизур Бегличи
Милякъ бухIнабад хъярла:
– Агъула цIедеш дергес,
НукIун мехIур ахIенра.

Мирхъира тIентIра

ЛимцIбарес бикибхIели,
Варъа сукуралабси,
Кьясбиуб тIентI: «Мирхъила
ТIягIямла гIямру кьалли…

Гьари, урцус сагнази,
Муридеш бурчис нунил.
Тяп мирхъи кьяйда нура
Букас нура варъали…»

Духукабиубси тIентI
Арцур хъярхъли сагнази.
БахъхIи къяйцIкабикIи ил
Муридешличи гъаргъли.

Вавачибад вавачи
Урцулигу тIентI хъярхъли,
Диалра декIдикIули,
Бамсурдешли дуклуми:

«Ишдицад вавни лерли,
Лерил пайдаагартив?
Яра набзибад чуни
Варъа дигIянбирулив?

– Эй, вавни, хIушаб нуни
Паргъатдеш хIелугасра,
Ну пайла хIебарасли,
Лерил талапдирура!

ЦIуэрлиур гулвавни
Сар бара гьакIдикIули.
ДугIла гъайличи тIентла
Сари дукардикIули.

ГьимбукIиб тIентI вавнала
Гьайбатси лавшарличи.
Арцур «хIянчизар» хъярхъли
ГIитIбала кьадубачи.

«Ишди жагал вавнала
Бургар варъа халаси…
БетицIус кьадубази
Баргбердесван белкъесли…»

Бурибси кьяйда бариб
Итмадан гъабза тIентIли.
БетацIес ил бирару
Бурбунала чирхлизи?

– Се сари къиздикIути
Канилизи, бекIлизи?
ЛагбяхI урцус – ханжулти
КатхIел арцасли – гъуци…

Ягъари, ну тIентI сабра
Варъаличи бакIибси,
МирхъилискIун хIушани
Ил ахIерхIебирулра…

Мякьлаб урцуси мирхъи
Саби гIя-гIякбикIули:
– Кьясдешли, тIентI, чилалра
МухIли мурихIебиру.
Устадеш хIедиалли,
ЛигIматра бурчхIебурчу.

Х1екьдеш

– Даим шинни балхули,
Г1янжи к1ант1ибирули,
Милкъи гъамх1ейрахъули,
Къуллукъ г1еббурцух1ели,
Дебали дигахъулра
Или гьанбикибсири, –
Бик1улри хъярла галга
Унра г1инцла галгази,
Г1ебшнилизиб анхъчили
Хъярбала белт1унх1ели. –
Нушала ц1едеш диъни
Илис дахъ дигахъути,
Х1уни кьяйда нунира
Кьанни аргъира, марли


4 бутIа

Разити назмурти

Муса

ХIевъар буцили муса
Нушала никIа Муса.
Дугели усаайчи,
КIухдикIахъу мер-муса.

Камал
 
Асили сагал камал,
КъунзкайкIули сай Камал.
Ири-камал камтала
ХIебирусиван гIямал.

Мурад

гь, сунела мурад баъ,
Вялхъя урши сай Мурад –
Хъябшсила, ухънасила
Биру итмадан мурад.

Къяна 

– Нуни къяна хIебурис,
БикIар цIудара къяна, –
Къунба бугьули гIямру
Къянби-ургар аркьялра.

Хамис

Хамис бархIи акIубси
Хамис хамси сар бик1ар.
Хамси сарил хI****ас,
Хариси риъни балас
АкIубси дунъяличи.

Кьади

ЗайбикIухIели кьакьа,
ВакIилри Кьади кьакьа
Кьакьадаили дабри
Дуи сунна кьасани.

Къаз

Шарализиб бизулра,
ХIуркIбазиб куртIбикIулра.
ДяхIушкан хIебиалра,
Берэсра бирусира.

Вагьаб

Варъала вакъ Вагьабли
Лямбариб вяхIудили,
ВяхI вицIили, вававан
Вякьизур алавчарли.

ГIяра

ХIулби далкIа диалра,
ЦIахси ахIенра, – бикIар, –
ХIяка барсбираслира,
АхIенра кIибяхIянра.

ГIяргIя

Наб: «Бурибси итмадан
Хъумуртан саби», – бикIар.
ХъумхIертурли буасли,
Дила кани гушбирар.

Къачара кьялра

– Кьяшми дялчадну, гIязиз,
ХIу даим тясмабикIуд.
– Гьанна тясхIебикIули,
БухънахIели бикIишав?

Ваца

Лебил наб бургъули саб:
«АнкIи дилгIулри» или.
– Цалилра пай хIебиру,
ДигIхIедигIи датасли.

Синка

Ну – сахъси къараулра,
ВацIала хужаимра,
Дила дазу даталли,
Баришси сабра нура.

Хя

Хъали агара дила,
Агара дила вегIра.
Ишцад къарцин азаддеш
Селис гIягIниси вара?

ТIентIра мирхъира
 
ГIярзбухъун тIентI мирихъизи:
– Адамта хI****тулра.
– Балтари, нуни кьяйда
Бурчадли хIуни варъа.

Арцурси гIяргIя

ГIяргIя-чIалала чебкад
АрцурхIели, гIяргIяра:
«Ну арцантала кьамла
Сабра» или хамбирар.

Дяга

Дехлиур нешла кьяшми
ДалкIи чедаибхIели,
Балга бариб дягали:
«Калахъаба биштIали!»

Жузлизир лер

1 бутIа. НикIа гIякьлукарти ………………………………...3
2 бутIа. Арцантира, мицIирагра, хIязла ваяхIра………….79
3 бутIа. Басняби…………………………………………….98
4 бутIа. Разити назмурти………………………………….104


Рецензии
Видно, что вы проделали большую работу.
К сожалению, большинство читателей не сможет её оценить без перевода.

Сабина Стрешнева   13.01.2023 22:23     Заявить о нарушении
Рада Вашему отзыву.
Да, я проделала большую работу. Хотя большинство читателей не сможет её оценить без перевода. Я пыталась перевести тексты на русский язык, но при переводе теряется или рифма, или содержание, так что вместо сочной красочной растительности получается пересохшее и измельчённое сено. Поэтому я опубликовала оригинал. Читают его только даргинцы.
Вдохновения Вам, счастья и творческих успехов!

Айша Курбанова   16.01.2023 13:59   Заявить о нарушении
На это произведение написаны 3 рецензии, здесь отображается последняя, остальные - в полном списке.