Райскiя яблыкi. Уладзiмiр Высоцкi бел. рус

Пераклад на беларускую мову: Ядвіга Доўнар

Уладзімір Высоцкі

Райскія яблыкі

Я калісьці памру -  мы калісьці заўжды паміраем, -
Як бы так угадаць, каб не сам, - а ў спіну каб нажом:
Літасць ёсць да такіх, адпяюць, будуць пеставаць раем,
Не скажу пра жывых, а нябожчыкаў мы беражом...

Бразну тварам у гразь, і прыгожа набок завалюся,
А душа як рванецца на крадзенай клячы ў галоп,
І збяру ў райскім садзе ружовыя яблыкі, мусіць,
Ды вартуюць сады і страляюць без промаху ў лоб.

Прыскакалі - гляджу - прад вачыма не раю даброты:
Нерадзячая пустка. Суцэльнасць "нішто" неспадзеў.
Між бязмежжа "нічога" адлітыя ўсталі вароты,
І вялізны этап - тысяч пяць - на каленях сядзеў.

Як карэнны іржаў! Утаймоўваў яго добрым словам,
Выдраў з лыка наліпшы дзядоўнік і грыву заплёў.
А сівенькі дзядок вельмі доўга важдаўся з засовам -
І крактаў і бурчаў, і не змог адчыніць - і пайшоў.

А люд змучаны той, не азваўся ніводным ён стогнам:
З анямеўшых каленяў на кукішкі хутка прысеў.
Тут маліна, братва, - сустракаюць малінавым звонам!
Ёсць вяртанне на круг. І ўкрыжованы ў крузе вісеў.

І Апостал-дзядок на ахову крычаў, камісарыў,*
Ды кагосьці пазваў, пачалі адчыняць-грукатаць;
Хтось іржавым прутом так па рэйцы з натугай ударыў...
І як рынуцца ўсе ў распасцёртую ўшыр благадаць.

Нам даброт падавай. Хіба ж многа прасіў я дабротаў?
Мне - каб побач сябры. Жонка - каб над труной слёз святло, -
Ну, а мне ім ружовыя яблыкі рваць так ахвота,
Ды вартуюць сады і страляюць без промаху ў лоб.

У самлеўшых руках свечкі гнуліся бы ў жырандолі,*
А тым часам сваіх коней зноўку пусціў я ў галоп
І без зернетак яблыкаў гэтых натрос шмат даволі,
І за гэта стральнулі без промаху мне прама ў лоб.


Я старога пазнаў: слёзы з воч ці ад шчасця, ці гора,
Гэта Пётра Святы - ён апостал, а я - асталоп.
Вось і шаты-сады: замарожаных яблыкаў - мора,
Ды вартуюць сады - я забіты без промаху ў лоб.

Зноў вяртанне на круг. Лоб прастрэліў анёл сам на крузе,*
Ім няўжо так шкада – з райскіх дрэў ледзяшоў нібы шкло?
Рады стрэлу быў я: зноў назад, на зямлю я вярнуся,
Вось вязу... і за пазухай яблыкі грэю цяплом.

Коней я як пагнаў над абрывам з месц гібельна-зяблых,
Коні просяць аўса. І мне сківіцы цуглі звялі.
А за пазухай грэецца райскі ружовы той яблык
Для цябе: ты і з раю чакала мяне прытуліць!

12.01.2023    Ядвіга Доўнар-Кур'яновіч

***Дапоўнена 25.07.25
______________________

Оригинал: Владимир Высоцкий

РАЙСКИЕ ЯБЛОКИ

Я когда-то умру — мы когда-то всегда умираем,
Как бы так угадать, чтоб не сам — чтобы в спину ножом:
Убиенных щадят, отпевают и балуют раем,
Не скажу про живых, а покойников мы бережём.
 
В грязь ударю лицом, завалюсь покрасивее набок,
И ударит душа на ворованных клячах в галоп.
В дивных райских садах наберу бледно-розовых яблок.
Жаль, сады сторожат и стреляют без промаха в лоб.

Прискакали — гляжу — пред очами не райское что-то:
Неродящий пустырь и сплошное ничто — беспредел.
И среди ничего возвышались литые ворота,
И огромный этап — тысяч пять — на коленях сидел.

Как ржанет коренной! Я смирил его ласковым словом,
Да репьи из мочал еле выдрал и гриву заплел.
Седовласый старик слишком долго возился с засовом —
И кряхтел и ворчал, и не смог отворить — и ушел.

И измученный люд не издал ни единого стона,   
Лишь на корточки вдруг с онемевших колен пересел.
Здесь малина, братва,- нас встречают малиновым звоном!
Все вернулось на круг, и распятый над кругом висел.

И Апостол – старик – он над стражей кричал- комиссарил,*
Он позвал кой-кого, и затеяли вновь отворять.
Кто-то ржавым болтом, поднатужась, об рельсу ударил –
И как ринулись все в распростёртую ту благодать!

Всем нам блага подай, да и много ли требовал я благ?
Мне — чтоб были друзья, да жена — чтобы пала на гроб,
Ну а я уж для них наберу бледно-розовых яблок.
Жаль, сады сторожат и стреляют без промаха в лоб.

В онемевших руках свечи плавились, как в канделябрах,*
А, тем временем, я снова поднял лошадок в галоп.
Я набрал, я натряс этих самых, бессемечных яблок,
И за это меня застрелили без промаха в лоб.

Я узнал старика по слезам на щеках его дряблых:
Это Петр Святой — он апостол, а я — остолоп.
Вот и кущи-сады, в коих прорва мороженных яблок.
Но сады сторожат — и убит я без промаха в лоб.

Всё вернулось на круг. Ангел выстрелил в лоб аккуратно.*
Неужели им жаль, что набрал я ледышек с дерев?!
Как я выстрелу рад! Ускачу я на землю обратно.
Вон и яблок везу, их за пазухой телом согрев.

И погнал я коней прочь от мест этих гнилых и зяблых,
Кони просят овсу, но и я закусил удила.
Вдоль обрыва с кнутом по-над пропастью пазуху яблок
Для тебя привезу: ты меня и из рая ждала!
 
1977