Добрый лезгин статьядин АЛАМ 1 2018 бинедал...

"Добрый лезгин" т1вар гана лезги ч1алал 2018 йисан АЛАМ журналдин 1 нумрада макъала акъатнава. Сифте макъала к1елдайла ак1 жезва хьи авторди Бахтияр Арзуманован ватанпересвилел вичин шадвал тестикьарзава. Амма....
Гила килигин вуч кхьенват1а АЛАМ тахалус къачуна и макъала чапнавай авторди: "За Бахтияраз паракьан сагърай лугьузва, гъалиб хьана лугьуз ваъ, чи руьгь хуьзва лугьуз. Регъуь тахьана вичиз ЛЕЗГИ лакIаб къачуна лугьуз. Эхь-эхь регъуь тахьана" Я чан стха, вич лезги я лугьуз Бахтияраз вучиз регъуь жезвайди тир? Лезги халкь са виляй аватдай хьтинди туш эхир! Чи халкьдин векилри ЛЕЗГИ лагьай т1вар и дуьнъядин гьар са пип1е машгьур авунва. Чахъ т1вар-ван авай алимар, генералар, журналистар. спортсменар, духтурар, художникар, скульпторар, литературадин рекье машгьур хьанвай векилар, композиторар ва мсб. пара ава. Чна чи халкьдин т1вар уьмуьрлух амай кьван "Лезгинкадални" вири алемдиз субутнавайди я.
"Вучиз лагьайтIа вири советрин чIавара лезгияр тарих авачир, култура урусри гъанвай, кIел-кхьин советри ганвай халкь хьиз къалуриз алахънавайди тир", - давамзава мадни и "къагьриманди". Бес к1ел-кхьин халкьдиз ни гана- советри тагана?! Бес чи халкьдин манияр, махар, тарих амукьун патал савадлувал герек туширни? А савадлувал хьран к1аник кутазвай ц1амари ганач кьван! Советри гана. Гьар са вахтунихъ вичин чирвилер авайди я. Советар чк1анат1ани, а советрин вахтуна вири пул галачир савадлуни ийизвай, чирвилерни гузвай, сагъламвални хуьзвай....
"Чи Къавкъаз Албания чавай чуьнуьхна, чи Ширван чавай къакъудна чаз Дагъустандин халкь лагьанвайди тир" И статья кхьенвай авторди вичин чирвилер са акьван къайдада авачирди къалурзава. Бес зи халкь а советрин вахтунда Дагъустандин чилел яшамиш жедайла, адаз папуасдин халкь лугьудачир кьван!) " Виро, Ваче, Урнайр, Гьажи Давуд вужар ятIа чаз гила чир жезва. Чаз чун вуж ятIа чизмачирвиляй чибру «чингизханар» лакIабар къачузвайди тир". И гафар кхьизвайда вири халкьдин чиниз лап1аш вегьезва))
"Советри, савад авай Алибег Фатахов, Гьажибег Гьажибегов Нуьреддин Шерифов хьтинбур къерехдиз акъудна кIелиз-кхьиз чин тийизвай СтIал Суьлейманакай чаз тIаратI авунвай." Сад лагьайди, Ал. Фатаховаз, Гь. Гьажибековаз савадлувал гайиди советар я. Абрун т1варари чпин чкани кьунва чи тарихда, поэзияда, илимдин рекье. Гь.Гаджибекован эхир туькьуьлди хьанай. Адан бедбахтвилик а йисара гзафбур акатнай. Чавай вахт кьулухъ элкъуьрна а инсанрин уьмуьрдин вахтуна хьайи, гьайиф хьи, гъалат1ар туьк1уьр хъийиз жедач. Амма заз 20 асирдин Гомер т1вар гайи к1ел кхьиз течидай анжах са кас чида. Ам Ст1ал Сулейман я!!! За и кардал дамахзава.
"Вуч хъсан я советар чкIана", - шадвилелди кхьизва авторди. Чун лезги халкь кьве патал пай хьайиди а советар чк1айла тушни?! Ят1а "часпар ала чи вац1ал, пайнава халкь кьве патал" лугьун квез я?
Ахпа и статьядин авторди "барц1акарни кьац1акар" рик1ел хкизва. Статьядин автор!) ФБ-да кхьизвай акатай вуч хьайит1ани к1елайла, акьуллу, савадлу,культурный инсанди вичин кьилелди фикирна, а сетра жавабар тагайт1ани, веревирдер авун лазим я - вири лугьузвай кьванбурун ч1алахъ хьун патал субут ийидай фактар к1анда. Ярали муаллимдакай рахайт1а, зани к1елзава а гьуьжетунар. Ч1ехи-гъвеч1иди чиз амукь тавуна а алимдин адресдиз акатай вуч хьайит1ани кхьиз советрин вахтуни чирнавач кьван! Илимдин рекьер садрани регьятбур хьайиди туш: гьуьжетар жеда, ихтилатар жеда....ахпа са зат1 арадал къведа.
Заз виридалайни аламатдин кар ам я хьи: икьван "вик1егь статья" кхьнвай авторди вичин т1вар АЛАМ тахалусдик вучиз чуьнуьхарнава?! Ихьтин статьяяр гудайла, журналдин кьиле авай ксари ам акъуддалди вучиз к1елзавач?! Эгер абруз к1елайла "сирке" квай и статья хуш хьанат1а, бес чун-к1елзавайбур- ч1алахъ хьун патал фактар автордивай вучиз т1алабнач?
Лезги ч1алал кхьенвай зат1унин т1вар а советрин урус ч1алал куьз ганва???
17.07.2018
Гьуьрметдалди Гюзеля