Поэма брата Александра Петрова

Петров Александр Алексеевич, 1967г.р., пресс-секретарь Председателя Государственного Собрания Республики Марий Эл, заслуженный журналист Республики Марий Эл, член Союза журналистов Российской Федерации, член Союза писателей Российской Федерации.
Петров А.А. – известный марийский драматург. На сценах марийских национальных театров поставлены спектакли по его пьесам: "Дорога к счастью", "Опять стучатся в дверь", "Князь Кронуш", "Пупкин женится", "Встречай меня, Родина!" Они с успехом демонстрировались в Республиках Марий Эл, Башкортостан, Татарстан и Удмуртии, а также в Свердловской и Кировской областях, Пермском крае и других регионах Российской Федерации.
Петров Александр Алексеевич активно участвовал в различных всероссийских и международных форумах, в том числе в 2008 году в Конгрессе Ассоциации финно-угорских народов в Ханты-Мансийске с участием президентов Российской Федерации, Финляндии, Венгрии и Эстонии. В 2006 году Полномочным представителем Президента России в Приволжском федеральном округе отмечен дипломом и настольным знаком "Лучший специалист Приволжского федерального округа-2006" в сфере журналистики.
Петров А.А. многократно занимал призовые места в Марийском республиканском конкурсе драматургов, журналистов, является лауреатом проекта Всероссийской политической партии "Единая Россия" "Профессиональная команда страны".
За многолетнюю добросовестную деятельность и заметные творческие успехи в отрасли культуры Петров А.А. в 2009 году отмечен знаком "За служение народу".

Александр ПЕТРОВ   
Курныж 

(Поэма)


Шыже йўдым, лач пелйўдым,

Омым кўрлын, йўк шоктен.

Шучко йўдым, пич пелйўдым

Омсашкем Йўд тўкалтен.

Омо лугыч, йўкым колышт,

Єрын, йыр ончыштынам.

А шўмем, єрткен лекшашым,

Семынем шыматенам:

«Тиде лач мардеж шокта мылам».



Шыже йўдым, лач пелйўдым,

Тўкалтеныт шолткыктен.

Тўкаленыт, перкаленыт,

Лач омсам, йєра, чытен.

Шоненам: коштеш ир йўдым

Йомын толшо пєрт воктен.

Шучко йўдым, суртым ужын,

Шыдыж дене пералтен...

Тиде корные‰ дыр лўдыктен?



Шыже йўдым, лач пелйўдым,

Шўмын єрткымым се‰ен,

Пич пычкемышыш ончалын,

Сорта тулым ылыжтен,

Кидышкем кучалын киндым,

Юмылан шып пелештен,

Каенам тўжвал омса дек...

Ир пычкемыш трук йымен

Да орен тўкалымым чарнен.



Пу омса гыч тўкым налын,

Почын колтышым єрткен.

Кидыштем сортамын тулжым

Шем тўтан шижде йєртен.

Пу омса гыч тўкым налын,

Йыр ончальым савырнен.

Пелешталын шнуй шомакым,

Шым уж нигємат воктен...

Вара кє гын шыдын тўкален?



Шучкын урмыжшо пелйўдым,

Угыч вакшыш возынам.

Тамык йўдын йўкшым колышт,

Угыч омым ужынам...

Омо лугыч шем тєрзашке

Ала-кє шып пералтен.

Пуйто тиде вес тўня гыч

Тоштые‰ пураш тєчен.

Кє гын тиде? Кє гын тўкален?!



Шыже йўдым, омым кўрышт,

Ала йўр тыге шолткен?

Чоным ишыше пелйўдым

Ир мардеж тынар орен?

Кенета тєрза шелалте,

Шытыр-шотыр шоктыктен,

Да пєлемыш выштыр-вуштыр

Курныж чо‰ештен пурен!

О! Юмашне, мом ужаш пўрен?!



Ир тўтаным нелше йўдым,

Сорта тулым рошт йєртен,

Шучко тамыкым нєлталын,

Курныж пєртым авалтен.

Трук лийшаш осалым шижын,

Лўдмым шўм гыч кудалтен,

Курныжын пычкемыш вийжым

Кормыжтальым ишыктен.



Мыйын чоныш вошт ончалын,

Тале вийым шижылден,

Пєртыш тамыкым пўргалын,

Курныж шинчашкем ончен:

«Тый, Айдеме, нал Пич Йўдым,

Тудын вийжым шўмышкет!

Тый, Айдеме, мондо Юмым –

Лач тунам эрна чонет!»

- Мо ден мыйым тый инандарет?



Шем шинчажым ылыжталын,

Курныж мыланем ойлен.

Пыстыллажым оварталын,

Курныж лийдымым сєрен:

«Лий оза Пич Йўд тўнялан,

Ир мардеж кулэт лиеш!

Кормыжтен сапетым кучо!

Кўштє – тамык нєлталтеш!

Лий оза Пич Йўдлан курымеш!



Шўмым ишыше сортала,

Нальым кидыш Шем Тамгам.

Курныжын шинчаш ончалын,

Шижым вошт Вес Вел Тўням:

Ужым кажне тоштые‰ым,

Тукымем, кочам, ковам

Да вашлийым Гавриилым –

Шем архангелым – озам.

Вуйжым савыш тудыжат мылам!



«Мый – оза пич Йўд Тўнялан?!

Тидым тый сєрен ойлет?

А олмешше мый дечемже

Мом вара чоян йоднет?

Шыже йўдым, лач пелйўдым,

Мыйын пєртыш рошт пурет,

Шулдыретым шаралталын,

Мом гын мый дечем вучет?»

Курныж карыш:

«Тыйын шнуй чонет!»



* * *



Той тылзе лекте шем кожла ше‰геч,

Ший йолжо пурыш пич пєлемышкем.

Шинчам нєлтальым Курныж вак уэш:

О, Юмо!

Йўд ончале шинчашкем.



Пич йўд...

Шем йўд авалтыш шўм-мокшем –

Шем Курныж шинче мыйын вачышкем...

Озала шинче шулдыржым шарен,

Пелештыш раш айдемын йўкшє ден:

«Шонет, Айдеме, тый улат оза?

Чыла тўнялан эн кугу тєра?!

Моштет тый пуйто жапым мє‰гештен,

Э‰ерым, курыкым кертат тый савырен...

Ужам, кертат тый те‰ызым вончен,

Я кайык семын южышто лойген,

Моштет тый колла вўд йымак пурен,

Оржан мардежым тупынь савырен...

Но тый улат, Айдеме, - пун гына!..

Улат, Айдеме, тый мемнан кулна!



Шонет тый пуйто шке чыла ыштет,

Да мыйын семын шонкален моштет?!

Но тиде мый, Шем Вий, чыла ыштем:

Тылат илаш але колаш кўштем!



А тый улат, ораде, лач нєнчак!-

Шем шўртє дене кылдыме курчак!

Кўлеш – ты‰ге мый тыйым шупшылам,

Кўлеш – вес велке шыпак шўкалам.

Ты‰ге – лият тый поро да шыма,

Ту‰ге – лият тунамак ир, торжа.

А тый єрат: ах, мом мый ыштылам,

Тачак кўлеш дыр эмлалташ мылам? –

А тиде мый шўртем шупшкедылам!»



Мый трук тайналтым, пырдыжым кучен,

Тєрзам вошт почым, волгыдым пуртен.

Чо‰ештыш Курныж, пєрт йыр савырнен...

Да трук юмончык шинче кугешнен:

«Манат тый: Юмо чыланнам куча;

Лач тудо мыланна шочаш пўра;

Вара илаш да куанаш полша;

Осал дечат лач тудак серлага;

Туешкымеке, вийым ешара,

А шо‰геммеке, тудак ужата

Вес Вел Тўняш, я тамыкыш йўлаш.

Но кызытеш кўлеш чот кумалаш?!



Шонет, Ош Юмо чылалан оза?! -

Уке! Шем вий лач тыйым перега,

Да тудак Кечым тамыкыш покта.

Торжалык илыш вийым йыр шара –

Лач тудо чылалан оза!

А Юмо...

Так...

Тыглай шомак гына.



Мый ты тўняште шуко иленам,

Айдемымат пеш тўрлым ужынам...

Шем шўртымат тўжемым кўрлынам...

Южиктын тудо порсын шўртє гай,

Тугане ошо, мамык пыстыл-лай...

А весын шўртє кўртньывоштыр гай!

Ты‰ге шупшат –

Курчак тугак шога,

Ту‰ге шупшат –

виет гына пыта.

А Е‰ тугак кў ме‰гыла шога.

Но чонжо тудын йўштє, ий ора!



Лай порсын шўртым кўрышташ келша,

Но тудо шокшо, тулла когарта –

Шем шулдыр пыстыл ломыж ден варна...

Тыгай Айдеме шекланаш кўшта,

Тул гай Айдеме йўдым волгалта –

Пич пўрымашлан корным тўкыла

Да шке гына шкалан лиеш оза.

Но эркын кидышкем тудат кусна...»



Йошкар шинча Шем Курныжын йўла,

Да шучкым шижын, могыр сўсана.

Шем вий оза юмончылно шинча,

А мый, Айдеме, - вийдыме аза?!.



Мый шып ом керт тетла ончен шинчен.

Вийналтын, ўстел вуйым мушкындем:

«Тый, Курныж, шуко ойгым конденат,

Аза ден шо‰гым лы‰ак пуштынат.

Тылат кєра порволыш мер илем,

Да ломыж дене варныш пиалем!

Эше могай туткарым ямдылет?

Ала тышанак мыйымат пуштнет?»



Но Курныж шарыш шулдыржым лопкан

Да воштыл колтыш, пуйто е‰-апан:

«Манат, мый пешак шукым пуштынам,

Тўжем икшывын чонжым налынам?!

Чын! Шо‰гым гын тесте ден колтенам

Ты Ош тўня гыч. ..

Мом мый ыштенам? –

Мый нуным орлык деч утаренам!



Илаш пўрен Айдеме тукымлан

Ты сулыкан тўняште курымлан...

Илаш, манат...

Но мо тиде тыгай?!

Ала колаш гын,

шўдє пачаш сай?!





Те иледа тўняште вашла со карген,

Кунамже икте-весым пуштеден:

Ик кечын иктым шыпак тоеда,

Вес кечын весым кере ой карга.

Ваш-ваш гын порын-суксын койыда,

Ончал-ла кєргыш – тусо шем йыпда

Яндар чонаным кишкыш савыра,

А шыде е‰ым янлыкыш волта».



-Шоя! Айдеме тукым эн шыма!

Лач тидын дене ме кугешнена!

Колат?! Шўмна тул гае ырыкта,

Шем шыже йўдым корным волгалта.

Туткарыш вочшын чонжым паремда,

Торжа айдемым тўвыт поремда,

А поро е‰ым суксыш савыра,

Йот е‰лан полыш кидым шуялта...



Тылат мемнан пўралтмым мо ы‰лаш,

Айдемын кєргє вийжым вошт ужаш?

Улат лач кайык, Курныж – пун оргаж!

Кўлеш мо тый денетше мутланаш?!



Шем Курныж угыч, шулдыржым шарен,

Пєртем авалтыш, кўчшым кошартен.

Йошкар шинчажым ўмбакем виктен,

Тўням темен, каралтыш шыдешкен:



«Ит тошт, Айдеме, ўмбакем ончаш

Да тєр шогалын, шыдын мутланаш!

Улат тый чытырышаш, йўкемым колын,

Шып сукалтен шинчаш, йолем дек толын...

Но тый, шижам, вес тўрлє Е‰ улат,

Огеш чактаре тыйым Курныжат...

Пич Йўд Тўня огеш керт сукыктен,

Тул гый шўмет пунемым когертен!



Палем, Айдемын уло Ший Памаш –

Кава гай волгыдо яндар йєратымаш!

Шонет, ты вий ласкан илаш полша,

А шыде е‰ым порыш савыра?

Но поро веле порым умыла.

Ала вўрйўшє тыйым пагала,

Йєратыметым пуйто умыла?

Уке! Ит вучо! Садак кошарта,

Кеч шортын ойло:

«Лий лач тый гына!»



Кугу виянже вийдымым темда,

Да шем а‰аште кул семын ашна.

Йолташ йолташым тутыш ондала,

Ший-шєртньє верчын тамыкыш колта.

А шке ойла:

«Улат лач тый гына

Эн сай йолташ, кеч пудешталт тўня!»

Да тыгутлаштак

кўзыжым шума».



* * *

Шинчыш Курныж омса валне,

Йыр пычкемышым шарен.

Лачак Тылзе ял ўмбалне

Корным пырт волгалтарен.

Шинчыш Курныж нералталын,

Лач нер йўк йыр-ваш шарлен.

Шинчыш Йўдын кугыжаже,

Но чонем чот сўсанен.

Курныж вач шинчам шым волто,

Шым тошт йўкын пелешташ.

Пич Пычкемышын озажым

Шонен омыл кынелташ.



Курныж рошт шинчажым карыш,

Тул сескемым йыр шарен.

Шўч гай шулдыржым шаралтыш,

Шўмым ийыш савырен.



Пич пєлем тул тўсым нале,

Пуйто йыр тулшол пожар.

Жап Чора трук кушкедалте:

А йырваш эре шўгар...

Теве – у. Коеш, те‰гечсе –

Йыр пеледыш пушлана.

Пырт ше‰гелне – ончыгечсе –

Лач изиш чо‰га гына.

А тыгайже шўдє дене,

Ончалат – шўмет кылма!



Шкет шогем шўгар покшелне

Тулык семын. Кап - чара!

Мардежат огеш тарване,

Да йырваш йошкар кава.

Мо, кава?! Мландат йошкарге,

Куэжат, кож укшыжат! –

Ош тўня тыге каргалте,

Да порволыш мландыжат?



Ала тул тўням нулалын,

Шучко ойыпшым шарен?

Ала вўр тыге велалтын,

Ош тўням трук пич колтен?



Курныж шулдыржым шаралтыш,

Йырым-йыр кавам темен.

Шучко йўкшє ден каралтыш,

Ча‰ла, вуйым сургыктен:

«Тый, Айдеме, колышт мыйым,

Шем тўнялан Тў‰ Озам,

Лач ик татлан веле тыйым

Курым ончык конденам!



Миллионла шўгарлаште

Курымла вошт тып кият

Каватўр марте. .. Вет тыште

Йорло е‰же укеат.

Ший ден шєртньє колоткаште -

Олигарх, банкир, тияк!

Кажныже шотлен дыр шкенжым

Эн ушанлан тўнялан,

Кечын овартен кўсенжым –

Ямдылен тўжем ийлан.

Но ший-шєртньє кодын йот е‰лан.

Вес Тўняште тудо нимолан!»



Мый кавашке вуйым рошт нєлтальым,

Курныжын шинчажым чактарен.

Да тунамак угыч алым нальым,

Шем Тўнян пычкемышшым се‰ен.

Кенеташте шем-йошкар каваште

Ал тулшолын йыпше йыр шарлен.

Курныжын шинчажын тул сескемже

Трук шыжалте шем тўням темен.



Кўдырчє рашкалтыш рыштыр-роштыр,

Шем тўтан пич пылым шалатен.

Йол йымалне мланде чытырналте,

Пуйто пыртлан рўдым йомдарен.

Кенета шинчам адак кумалте

Да ал кайыш... Мо ынде пўрен?!

Ала шучко тамыкыш шу‰галтым?!

Але тудын рўдыш воленам?!

Ой, уке! Мый Юмылан ўшаным

Шўмышкем эрелан пуртенам!

Ок кудалте мыйым поро Суксо!

™шанет гын, шкеж дек ужата.

Волгыдо узьмакыш кє ок пуро -

Шем вий тудым тамыкыш волта!



Рошт шинчам нєлтальым пич кавашке,

Шонышым Ош кечым вашлияш.

Но ончале кок Шинча... Ок вашке

Курныж жапым толкынла покташ.

Кок Шинча Шем Курныжын шем шўчла

Пич кавам шем шўдырла чўкта.

Кок Шинча корен чонемым кўчла...

Но шўмем волгалте Кечыла!


Угычын кава кандалгыш, ошын

Ты тўня волгалте куанен.

Мыйым Ош тўня єндале шокшын,

Поро шке авамла шыматен.

Курныж угыч кайык лийын тольо,

А каваже - волгыдо тугай!

Кече шарыш шєртньє-лай сескемжым –

Чоныштем ласкалыкше могай!



Пеледалте угыч ужар олык,

Шере тамжым мўндыркє шарен.

А мылам гын чучо, пуйто орлык

Ты тўня гыч курымлан каен.

Лай мардеж пуале олык мучко,

Кап-кылемым ниялтен шыман.

Чон лыпланыш: ок лий тетла шучко,

Да лўдаш тўтан деч нимолан.

Олык валне ала-кушто кўшнє

Турий муро йывыртен йо‰га.

Ош тўням мокташ тудлан ит кўштє –

Таче садиктак чўчкен мура.

Изи мўкш вис-вис гыч кандывуйыш

Вашкыде ызгалын чо‰ешта...

Чу! Ом пале, можо мыйын чоныш

Умдо вуйла керылтын пура.

Мом каласынеже поро Суксо,

Мом гын вургыжалын шижтара?!

Мыйже лач ом керт ы‰лен, ит вурсо! -

Ала угыч Шем Тўтан ора?!



- Тый, Айдеме, умыло ик чыным –

™мыр мучко ашне чоныштет, -

Трук йо‰галте Суксын о‰гыр йўкшє. -

Шем Оза эреак воктенет!

Тый шонет дыр: утленат Осал деч,

Тудын деч эрелан эрненат?

А Шем Вий шога тупет ше‰гелнак –

Ончылгоч арам куаненат!

Шыргыжат тый, пиалетым шижын,

Ончыко ўшанлын ончалат.

А Осал керлеш аяр кошаржым -

Пўрымаш корнетым, алым налын,

Вара ўмыр мучко кычалат.



Тый ончалат кавашке, йышт мужедын,

Да шўдырым шотлет – мыняр пиал?

Ончет копаш – кунаррак ўмыр корно

Тылат пуалтын Юмо деч? Алал?!

Я шып тўсет эрласе кечын ямжым,

Осалжым-сайжым вискалаш тєчет.

Илет тўняште тутыш пулвуй валне,

Серлагышым ешетлан сєрвалет.

Кунамже картым кышкылтат,

шўм вургыж шолын,

Я вўдышкє ончет, сортам чўктен –

Шонет тый чыным мужедат,

пўралтме корным –

Но тый лач Курныжын шинчашкыже ончет,

Да Шем Тўнян шып кулжыла илет!



Лач Курныж сўретла копатын

ямле сынжым,

Да картым шканже келшышын кышка,

Каваште шўдырым йєрта,

лумен шинчатым –

Ю пўрымашын корныжым луга.

А тый, Айдеме, ўшанет чылалан,

Кеч кўм кудалте ер воктек торжан –

Тый пелештет:

«О, Юмо!

Пўрымашлык

Раш сўретлалтын мыйын шинчамлан!

Улам мужа‰че, тый колат, пошкудо!

Колат мо?! Юмо

мыйым ойырен

Ты мландывалне

шкенжын суксыж семын

Да порым-шемым вискалаш кўштен!»

Но тый от пале, тиде Ош Тўняште

Лач Юмо шкетын чылалан оза!

А кє тєча гын мужедаш коклаште –

Тудлан лач икте – Курныж – йышт полша!

Тый, шнуй Айдеме, шарне ўмыр мучко:

Ю вий лач тыйым шканже ойырен.

Но тый ит кучо шкендым Юмо семын,

Сандалыкын озажым сырыктен.

Ыштен Айдемым Юмо шнуй пашалан:

Тўняште порым йырым-ваш шараш

Да єрдыжкє покташ Шем Йўдын вийжым,

Кечан тўтыраште тудым шулыкташ.

Но тый, Айдеме, монденат Ачатым,

Пўртўс-аватым тутыш аяртет.

От лек тетла коча-коватла отыш...

Кочмет деч ончыч Юмым пелештет?!

Уке! Ит ойлышт! Утым ит товатле!

Тый тутыш тыште, ончылнем улат:

Нигуш от шыл тый

Юмын шўлыш валне –

Кай вес тўняш...

Я тамыкыш волтат...

Возат малаш –

улам мый вуй мучаште,

Эрден пашашке –

пеленет улам.

Ыштет осалым, сулыкым, я порым –

Мый тутыш тыште, воктенет коштам.

Ончем кышатым: волгыдо, я шеме,

Йошкарге, канде, тўсдымє кышкар?

Аклем чонетым да пуэм раш акым –

Вуча мо тыйым поро я туткар.

Шонет тый кызыт:

шылынам чылашт деч,

Нигє ок ончо –

мом мый ыштылам...

Но шарне: тый

улат ю шнуй копаште.

Шотлем пашатым - ошым я удам.



- Эре илаш лач порылан тўняште,

Да кажне ошкыл шнуй сынан лийшаш?!

Тыге ом керт! Чамане!

О, юмашне,

Канам вара шкаланже илышаш?!

Мыят шонем чияш вошт ший ден шєртньым;

Кочкаш эн тамлым: персикым, халвам...

Шканем налаш полатым, эн моторжым,

Коттеджым, виллым, сылне Саликам!

Мыят лийнем пагалыме да тале,

Тек мыйым тыште кажныже пала!

Мудреч ушемын шнуй куатшым шижын,

Тек кажне е‰же мыйым сєрвала.

Тек мый лиям чылаштлан пуйто Юмо,

Осалжым-сайжым раш висен пуэм.



- Чўктет сортам тый, кидышкет кучалын,

Шем йўдым шкетын корным кычалат -

Шып кормыжтет тый Мланде вийым-алым,

Да ўмыр мучко йыштак нумалат.

Манат: «Улам мый шкет чара пасушто,

Ялт шкет пуше‰ге – тулык да нужна.

Кє утара гын?!

А узьмакше кушто?!

Кє неле-йєсым чактараш полша?!



- Эре Ош Кече тыйын вуй ўмбалне,

Эр-кас тылат ший-шєртньыжым шава -

От пале иктым:

тыйын вачывалне

Шинча кок суксо!

Илышет сакла!


* * *

Ик эрдене помыжалтым,

Чевер кечын лекмым шижын.

Мєр аланыш легылдальым –

Йыр ужар пўртўсым ужым.

А кава тугае канде,

Пуйто кандывуй велалтын.

Тыныс да ласка тугане.

Кўшнє лач ик кайык пєрдын.

А кузе иеш куатлын,

Шкенжын вийже дене модын.

Тўткынрак ончальым: Курныж

Овартен йошкар шинчажым!

Трук тушеч шыжалте шыде,

Ужмышудымашлык умдо,

Да тунамак пўшкыл шындыш

Ош тўнян Ший рўдє вийжым.



Авалтен тўням ир ормыж,

Кормыжтен косор парняж ден.

Авалтен тўням Шем курныж

Татлан огыл – курымешлан!

Ош тўня шып кечкыжалтыш,

Пел йола сукалтыш. Курныж

Кўртньє четлыкыш кудалтыш

Миллионло нєргє чоным.

Йыр шыжалте, шарлыш роштге

Шем тўнян э‰ыремышвотшо.

Иктым сакыш, весым пушто,

Ны азам-авам ыш шотло!



Марият илыш шонен дыр

Моло калык дене лачын.

Но Ош кече пунчалалте –

Курныж шарыш шулдырлажым.



* * *

Кенета волгенчым олык тўрыш

Шем Тўнян Озаже шыжыкта.

Пыл ора вузалын, шемын койын,

Кава тўр гыч шучкатан кўза.

Ий шолемым помыштыжо ло‰ын,

Шем водаржым рашкалтен рўза.

Угыч Курныж шучко вийжым налын,

Кава мучко сынжым йыр шарен.

Кечывалым Йўд дене темдалын -

Курныж шулдыр кечым петырен.



Лайык чоныш пич пелйўд кержалте,

Шўм-чонемым коржын ишыктен.

Тамык вий Айдемын алжым нале,

Пўтынь мландым шучкын сургыктен.



-Тый, Шем Курныж,

се‰ынет Айдемым?!

Ош чонемым йыштак шолыштнет?!

Да лийнет тый шкет

Оза

Тўнялан -

Кугу Юмым пелке шўкалнет?!

Куандаре йыштак ир чонетым,

Тек шыматыл мыскынь шонышет!

Иктым шарне, Курныж, шыже йўдым:

Поро кумыл –

тыйын шўгарет!

Тый се‰аш шонет?!

Но суксо вийым

Шнуй леведыш тутыш арала.

Ончо, Курныж, тудын чын чурийжым -

Курымашлык Поро вий-ава!



* * *



Шем Курныж шинче угыч вачўмбаке,

Каралтыш йўштын тул гай чонышкем.

Да Ош тўня порволыш Йўд йымаке:

«Ит кошт, Айдеме, порым шонкален!

Ит йывырте, ит воштыл чон шыжалтын,

Ит тошт эрдене-эрак шыргыжаш...

Ит тошт! Колат?! Тый – сулыкан Айдеме!

Вет кажнын иктєр чылажат лийшаш:

Тый воштыльыч гын таче –

вучо ойгым,

Эрдене шыргыжыч –

кастене шем туткар!

Айдеме, шарне иктым: Ош тўняште

Яра нимо ок эрте!

Кар-кар-кар!

Колалтын ятыр. Шукын ойлышт коштыт:

«Ты Ош тўняш мый тольым куанаш...»

Но нигєат ок пале чыным.

Колышт!

Да нигєлан ит шоно шижтараш.

Шочеш Айдеме, пуйто райыш толын.

Но кє пала гын:

тиде – тул когар!

Ит лўд, Айдеме, саде тайным колын:

Ты Мланде – ад!

Сандалыкын шўгар!

Шочеш Айдеме райлан огыл тыште,

Вет чонжо Мландыш

Каторгыш толеш!

Вес сай тўняште сулыкан пашажлан

Ты Мландывалне

орланаш

шочеш!



***



Шинча Шем Курныж шучкын омса валне,

Лач чырык курым тамыкыш онча.

А Тылзын шийже

тошто пєрт ўмбалне

Йомаксе семын

лач омеш

конча.


Александр Петров.

2004 ий.