Чуьнгуьрдин агь

Чуьнгуьрдин агь

(Ашукь Нуьсретан руьгьдиз бахшзава)

…Ви рик1 тирни, ц1угъзавайди
Я тахьайт1а сим.
Са чуьнгуьр  тир,тезенаг  тир
Туп1ар тилисим.

 (Пролог)
К1евиз къадай ашукьдин гъил,
Симинин кьац1 ала лугьуз.
Хвеши тир заз чи ц1иргъера
Устад ксар ама лугьуз.

Кьер авачир дили гьуьл хьиз,
Алахьзавай дуру вил хьиз.
Диганавай хайи чил хьиз
Са кьелеч1 рик1 ала лугьуз.

Тар чуьнгуьрдин къвалал ч1агъан,
Верци-верци акъатдай ван.
Гъил ченедик къах жедай тан
Гафуник т1ем гала лугьуз.

Шумуд т1алдиз муг хьана хур,
Чагъиндаваз к1вал хьана сур.
Гьахъ устад тир, къайгъу такур
«Къайи къванер» ава лугьуз.
                *
Т1ем кьат1ана фагьумди зи
Байихариз хас.
Чарарилай руг михьна за
Къелемдилай пас.

Шукур гъана за цавариз
Аладарна ван.
Несиб авур заз верци муг
Зи хайи Ватан.





Инсан я зун, уьмуьрда са
Гаф хьайи яракь.
Вил ахъайна к1анивилин
Авурда суракь.

Багьа я заз а ксар хьи,
Рехъ хьайи вичиз.
Уьмуьр тавур дуьньяд винел
Тек са чеб-чпиз.

Багьа я заз, михьи сенят
Первердигар хьиз.
Дили рик1ин виляй атай
Шиирдин ц1ар хьиз.

К1вачел алаз ракьун шалам
Гьулдан яз к1ек1ес,
Кьил чугуна Нуьсрет лугьур
Алемдиз мирес.

Ч1ехи гьуьл я, и пак дуьнья
Акван тийир кьер.
Вучиз ят1ан ахъа пеляй
Кьат1из хьанач хъвер?

Вуч акуна и алемда,
Ц1игел акуна.
Жавабрилай суал пара,
Са хъел акуна.

Перишан я устаддин руьгь
Кьац1 хьана лувар.
Пелеш тунал чна и руьгь
Мягьтел я цавар.

Даим лугьуз-хъуьрез жедай
Кьил хьайи вине.
Вучиз икьван къариб я бес
Устаддин дуьне?

«Алагуьзлуь яр, Маркизат»
Амачиз кьарай.
Акьазва за ара-ара
Бесеран гьарай
               
                «Шагьзададин» катра вилер
Ац1анва вучиз?
Хабар къуна:- Я шаир, вун
Атанва вучиз?

Алатнава рик1елай чун,
Т1ар хьанва чи рик1.
К1ар хьанава чуьнгуьрдин сим,
К1ар хьанва чи рик1.

Я юбилей рик1ел алач,
Яни са ктаб.
Руг къунавай устаддин  руьгь
Азаб я, азаб.

Ашукьдин гаф акатайда
Дигишна тамам
Инсаф яни, гьир-гьирзава
Элкъуьриз макьам?

             **
…Са т1ал гьатна байихра зи
Зверериз балк1ан.
Галукьна агь, ат1ана пагь,
Алугарна тан.

К1ар-к1ар хьайи са чуьнгуьрдин
Рик1яй акъатай.
Алхиш акваз, къайгъу такваз
Гъиляй акъатай

Устад тира Шемширавай
Чирвилер къачур.
Гъилевай лаш ц1алц1ам жедач
Фад жагьида т1ур.

Ягъун ширин, кьат1ун дерин
Аваз рик1из хуш.
Ашукь Нуьсрет ч1ехи кас тир
Рам авур кук1уш.

Арушарна чуьнгуьр тардин
Симерал бухах,
Зил чкадал, бем чкадал
Ргадай булах.

Ялдин хура, Шагьдин кук1ва
Амукьдачир мур.
Ракъин чина лепе гьатдай
Авазрикай гур.

Ви рик1 тирни ц1угъзавайди
Я тахьайт1а сим?
Са чуьнгуьр тир, са тезенаг тир
Туп1ар тилисим.

Цава лекьре дуьн дегишдай
Агакьайла ван.
Запаб тирни, суьгьуьр тирни
Кьураз тадай тан?

И алемдин шумуд жузун
Ак1изва рик1е.
Азаб ч1угваз халкь ханава
И як1ун тике.

           ***
Кич1е жедай зурак1буруз
Акурла эхъен.
Туькъуьл кьисмет гьахъ илгьамдин
Кхьин я пелен.

Некедамаз, цуькведамаз
Азабри кайи.
Етимвили етимхана
Кьисметдиз гъайи.

Са к1ус гьалал, са кьас ризкьи
Къванцей акъатай.
Чагъиндаваз са хуш аваз
Чилик акатай.




               
                Вучиз икьван фад,
                Рагъул хьана яд.
                К1ев хьана ктаб
Ашукь Нуьсретан.

Илис хьанва и алемда
Шумудни са сир.
Вучиз бес чаз чан аламаз
Жедачт1а къадир?

         ****

Алахъна зун аладариз
К1ар хьанвай куьгьул.
Дидед ч1алал алугай руьгь
Тахьурай сефил.

Алахъна зун ви сенят ваъ,
Ви агь къалуриз.
Лезги элдин хиве авай
Гунагь къалуриз.

Къайгъу такваз и ц1игел руьгь
Ч1угвазва азаб.
Инсаф яни и устаддиз
Тахьун са ктаб?

И сенятдин к1еле къакъан
Дувулар к1еви.
Акъуд жедач вун рик1ерай
Къаярвай мекьи.

Гафун къадир чидайбуруз
Чиз ава къадир.
Акъатзамач байихарай
Ви сенятдин сир.








                Эпилог

Ашукь ви ван амазма зи япара,
Ашукьдин гаф какур жедач, дуьз жеда.
Хажалат я, вун ик1 рекьин заз пара,
Ви дердинай зи жегьил рик1 куз жеда.

Вун манидин, вун чуьнгуьрдин хан хьана
Заз яргъара ви «Шагьзада» ван хьана.
Ви макьамри начагъризни чан гана
Ви гьалал рехъ за пак къуна физ жеда.

Лезги чилел, лезги цавал ашукь яз,
Вун ви элдиз, ви эл ваз ярашугь яз,
Жуван кьегьал хайи халкьдал ашукь яз
Рик1яй атай вири гафар дуьз жеда.

Кьил агъузда ви сенятдин вилик за,
Цуьквер цада ви гуьмбетдин кьилихъ за.
Рехъ алатна фейит1ани гьинихъ за
Ви каламар даим рик1ел хуьз жеда.