По мотивам картин Константина Васильева, особенно «Горят пожары» и «Отечество»
Багровое пламя течёт по стране,
Летят кровожадные птицы,
Хохочут и гадят на голову мне –
Но крыльям подбитым не взмыться.
О, если б взлететь в озверевшую высь,
Ворваться в проклятую стаю! –
И чёрные трупы к земле б понеслись…
Как жалко, что я не летаю!
Как жалко, что крылья не могут поднять
Могучее, грозное тело!
Зачем дорогая меча рукоять,
Коль лезвие прочь отлетело?
Зачем негодующий яростный клич,
Что в клёкоте толку орлином?
Здесь режут, палят, истребляют, как дичь,
По горам, полям и долинам.
Здесь бешеной стаей летит вороньё,
Сметая и кроны, и корни.
О, вспомни, орёл, назначенье своё,
Полёт неизраненный вспомни!
Кричу я себе, заставляя взлететь –
Все светлые рати разбиты.
Ужели сидеть мне бессмысленно? – ведь
Нет Родине больше защиты.
«Взлетите, взлетите, взлетите, крыла!» –
Бьёт колокол клёкотом ярым.
И сила стремления плоть превзмогла –
И в битву лечу над пожаром.
И чёрные трупы на землю летят –
Все сгинут, хоть нету им счёта.
И войска воскресшего движется ряд –
Идёт боевая работа.
Изранено тело. Сочатся из ран
Последние красные капли –
Но бьюсь я, победой и яростью пьян –
И мышцы мои не ослабли.
Победа, победа, победа за мной –
Всё стало, как было когда-то:
Прекрасное небо над мирной страной,
И тело легко и крылато.
И я победителем в небе парю,
Над жизнью воскресшею рею –
И славлю пришедшую снова зарю
Добытую смертью моею.
30.10.2013
Орёл. Последняя битва
© Copyright: Григорий Казакевич, 2014
Свидетельство о публикации №114011411128
Свидетельство о публикации №114011411128
Рецензии
Здравствуйте, я с удовольствием поработала над предложенной Вами темой. Стихи в моём прочтении на грузинский и русский языки выглядят так, как
представлю дальше, разделив на части. Первое Ваше стихотворение "Орёл..."
გრიგორი კაზაკევიჩი
არწივი. უკანასკნელი ბრძოლა
კონსტანტინ ვასილევის სურათების <<იწვის ხანძარის>> და <<სამშობლოს>> მოტივების მიხედვით
მიედინება ქვეყნად ცეცხლი მეწამული.
დაფრინავენ ჩიტები ულმობელი
სიცილ-ხორხოცით, თავზე მეცემა სკინტლი.
არ იშლებიან ფრთები ნატყვიარი.
გააფთრებულ სიმაღლეს რომ ამაფრინა,
უეცრად წყეულ გუნდს თავს დავესხმებოდი!-
მიწა შავი ცხედრებით მომარწყვევინა...
მაგრამ ვეღარასდროს ვერ ავფრინდები!
წუხილი რას შველის, ვეღარ ერევა ფრთებს
მძლავრი, მრისხანებით აღსავსე ტანი!
რად მინდა ტარი სანუკვარი ოცნების,
თუკი ჩამოსტეხია მას ბასრი პირი?
რა საჭიროა აღშფოთების ხმა მძლავრი,
ფუჭი შეძახილოი არწივის რად ღირს?
ისევ ისვრიან ველად, მთაში თუ ბარში,
ხოცავენ, ჟლეტენ ვით ფრთოსანს და ნადირს.
გააფთრებული ყვავების გუნდი დაჰქრის,
კრონსაც, ფესვებსაც დედამიწიდან ჰგვის.
არწივო! გაიხსენე რაც გევალება,
მუდამ გახსოვდეს დაჭრამდე ფრენა!
თავს შევუძახი, ვაიძულებ აფრენას, -
ლაშქარი სად არის - დაეცა ყველა.
ნუთუ დაჯაბნა უძლურებამ სული?-
სამშობლოს ხომ ისევაც სჭირდება მცველი.
აღშფოთებულმა ზარმა კივილი დაჰკრა:
<<აფრინდით, აფრინდით, აფრინდით, ფრთებო!>>
სურვილის ძალამ ჩემი სხეული სძლია-
გადავევლე ხანძარს და მტერს ვეკვეთე.
დედამიწაზე ცვივა ცხედრები შავი
უთვალავი, გაქრებიან უგზო-უკვლოდ.
და წინ მიიწევს მკვდრეთით აღმდგარი ჯარი -
საბრძოლო მზადებაც მიმდინარეობს.
დაჭრილი სხეული. ჭრილობიდან წვეთავს
უკანასკნელი წითელი წვეთები -
ვიბრძვი, გაშმაგებით, ვთვრები გამარჯვებით
არ შესუსტებულა ჩემი კუნთები.
ვიმარჯვებ, ვიმარჯვებ, ვიმარჯვებ... მშვიდობა -
ყოველი ისეა, როოგორც ოდესღაც:
ქვეყანას მშვიდს დასცქერის ბრწყინვალე ზეცა
სხეული მჩატეა და ფრთებშესხმული.
ცაში დავნავარდობ - მე - გამარჯვებული,
მკვდრეთით აღმდგარ სიცოცხლეს ვუმზერ -
ვადიდებ, მახარებს აისი დამდგარი
მოპოვებული ჩემი სიცოცხლის ნაცვლად.
ითარგმნა რუსული ენიდან 30. 06. 2015
--------------------------------------------
ა. ა. ბლოკი
ძერა
ძერა მძინარე ველს დასტრიალებს, ზუსტ მდორე წრეებს მშვიდად ჰკრავს
ის ჩამოსცქერის მინდორს ცარიელს.-
ქოხში დედა ჩვილს წასჩურჩულებს
<<მოწოვე ძუძუ, აიღე პური,
გაიზარდე მორჩილი ღვთის>>.
ჟამი ჟამსა სცვლის, ომი მძვინვარებს,
ამბოხი, სოფლები იწვის,
ჩემო ქვეყანა შენ ისევ ის ხარ -
ოდიდგან ცრემლი რომ შვენის.
დედამ როდემდე უნდა იდარდოს ?
ძერამ როდემდე უნდა იქროლოს?
ითარგმნა რუსული ენიდან 17.05.2015
А. А. Блок
Коршун
Чертя за кругом плавный круг,
Над сонным лугом коршун кружит
И смотрит на пустынный луг.-
В избушке мать, над сыном тужит:
"На хлеба, на, на грудь, соси,
Расти, покорствуй, крест неси".
Идут века, шумит война,
Встает мятеж, горят деревни,
А ты всё та ж, моя страна,
В красе заплаканной и древней.-
Доколе матери тужить?
Доколе коршуну кружить?
22.03.1916
Екатерина Чебирова 22.07.2015 21:40 • Заявить о нарушении
представлю дальше, разделив на части. Первое Ваше стихотворение "Орёл..."
გრიგორი კაზაკევიჩი
არწივი. უკანასკნელი ბრძოლა
კონსტანტინ ვასილევის სურათების <<იწვის ხანძარის>> და <<სამშობლოს>> მოტივების მიხედვით
მიედინება ქვეყნად ცეცხლი მეწამული.
დაფრინავენ ჩიტები ულმობელი
სიცილ-ხორხოცით, თავზე მეცემა სკინტლი.
არ იშლებიან ფრთები ნატყვიარი.
გააფთრებულ სიმაღლეს რომ ამაფრინა,
უეცრად წყეულ გუნდს თავს დავესხმებოდი!-
მიწა შავი ცხედრებით მომარწყვევინა...
მაგრამ ვეღარასდროს ვერ ავფრინდები!
წუხილი რას შველის, ვეღარ ერევა ფრთებს
მძლავრი, მრისხანებით აღსავსე ტანი!
რად მინდა ტარი სანუკვარი ოცნების,
თუკი ჩამოსტეხია მას ბასრი პირი?
რა საჭიროა აღშფოთების ხმა მძლავრი,
ფუჭი შეძახილოი არწივის რად ღირს?
ისევ ისვრიან ველად, მთაში თუ ბარში,
ხოცავენ, ჟლეტენ ვით ფრთოსანს და ნადირს.
გააფთრებული ყვავების გუნდი დაჰქრის,
კრონსაც, ფესვებსაც დედამიწიდან ჰგვის.
არწივო! გაიხსენე რაც გევალება,
მუდამ გახსოვდეს დაჭრამდე ფრენა!
თავს შევუძახი, ვაიძულებ აფრენას, -
ლაშქარი სად არის - დაეცა ყველა.
ნუთუ დაჯაბნა უძლურებამ სული?-
სამშობლოს ხომ ისევაც სჭირდება მცველი.
აღშფოთებულმა ზარმა კივილი დაჰკრა:
<<აფრინდით, აფრინდით, აფრინდით, ფრთებო!>>
სურვილის ძალამ ჩემი სხეული სძლია-
გადავევლე ხანძარს და მტერს ვეკვეთე.
დედამიწაზე ცვივა ცხედრები შავი
უთვალავი, გაქრებიან უგზო-უკვლოდ.
და წინ მიიწევს მკვდრეთით აღმდგარი ჯარი -
საბრძოლო მზადებაც მიმდინარეობს.
დაჭრილი სხეული. ჭრილობიდან წვეთავს
უკანასკნელი წითელი წვეთები -
ვიბრძვი, გაშმაგებით, ვთვრები გამარჯვებით
არ შესუსტებულა ჩემი კუნთები.
ვიმარჯვებ, ვიმარჯვებ, ვიმარჯვებ... მშვიდობა -
ყოველი ისეა, როოგორც ოდესღაც:
ქვეყანას მშვიდს დასცქერის ბრწყინვალე ზეცა
სხეული მჩატეა და ფრთებშესხმული.
ცაში დავნავარდობ - მე - გამარჯვებული,
მკვდრეთით აღმდგარ სიცოცხლეს ვუმზერ -
ვადიდებ, მახარებს აისი დამდგარი
მოპოვებული ჩემი სიცოცხლის ნაცვლად.
ითარგმნა რუსული ენიდან 30. 06. 2015
--------------------------------------------
ა. ა. ბლოკი
ძერა
ძერა მძინარე ველს დასტრიალებს, ზუსტ მდორე წრეებს მშვიდად ჰკრავს
ის ჩამოსცქერის მინდორს ცარიელს.-
ქოხში დედა ჩვილს წასჩურჩულებს
<<მოწოვე ძუძუ, აიღე პური,
გაიზარდე მორჩილი ღვთის>>.
ჟამი ჟამსა სცვლის, ომი მძვინვარებს,
ამბოხი, სოფლები იწვის,
ჩემო ქვეყანა შენ ისევ ის ხარ -
ოდიდგან ცრემლი რომ შვენის.
დედამ როდემდე უნდა იდარდოს ?
ძერამ როდემდე უნდა იქროლოს?
ითარგმნა რუსული ენიდან 17.05.2015
А. А. Блок
Коршун
Чертя за кругом плавный круг,
Над сонным лугом коршун кружит
И смотрит на пустынный луг.-
В избушке мать, над сыном тужит:
"На хлеба, на, на грудь, соси,
Расти, покорствуй, крест неси".
Идут века, шумит война,
Встает мятеж, горят деревни,
А ты всё та ж, моя страна,
В красе заплаканной и древней.-
Доколе матери тужить?
Доколе коршуну кружить?
22.03.1916
Екатерина Чебирова 22.07.2015 21:40 • Заявить о нарушении
გიზგიზებს ხანძარი
მთელი კვირა გიზგიზებსო, გიზგიზებსო ხარბად ხაძარიო,
ველური ველ-მინდვრებიდან აღარაფერი აღარ დარჩაო.
ველად გაშიშვლებული ციცაბო მთა-კლდენი ასვეტილანო,
ეულად მწვერვალზე ჯიელი-შავარდენი შემომჯდარაო,
ფაფუკი ფრთები მარდ შავარდენს ცეცხლის ალზე შესტრუსვიაო,
სწრაფი ფეხები შავარდენს სულერთიანად დაჰფუფქვიაო.
შემოხვევიან შავარდენსო ჭილ-ყვავები და ყორნებიო,
ბინდისფერ ბუმბულს უმოწყალოდ აწიწკნიან და კორტნიანო.
დამწვარ ფრთებს მართავს ჯიელი-შავარდენი სულით მამაციო,
ჭილ-ყვავებს - ყორნებს არ უშინდება, ამაყი ეუბნებაო:
<<ჩემი ძალის გეშინოდათ, გეშინოდათ თავისუფალის,
გაბედეთ ჩემს უბედურებას შავ ღრუბლებად თავს დასხმოდით.
როგორც კი ველად ჩემი დარდი-ნაღველი გაიფანტება,
მე, ჯიელი -შავარდენი, გადავუფრენ ნავარდით ღრუბლებს.
თქვენს ფარას მშვილდ-ისრის სისწრაფეზე სწრაფად თავს დავესხმები,
ერთიანად გაგჟლეტთ, ერთს არ დაგტოვებთ ჭილ-ყვავებს და ყორნებს!>>
ითარგმნა რუსული ენიდან 11.05.2015
Горят, горят пожары
Горят, горят пожары, горят всю неделюшку,
Ничего в дикой степи не осталося.
Оставались в дикой степи горы крутые,
Как на этих на горах млад-ясен сокол,
Подпалены у сокола легки крылышки,
Подожжены у сокола резвы ноженьки.
Нападали на сокола грачи-вороны,
Выщипали у сокола перья сизые.
Говорит млад-ясен сокол грачам-воронам,
Расправляя крылья подпаленные:
"Вы боялись меня могучего, меня вольного,
Вы напали тучей черною на беду мою.
Как пройдет моя печаль со кручиною,
Я взовьюсь, млад-ясен сокол, выше облака.
Опущусь в ваше стадо я быстрей стрелы,
Перебью вас, черных воронов, до единого!"
--------------------------------------------------------------------
Важа Пшавела
Орёл
Гляжу на раненого Орла,
Кровью замазана вся грудь,
По земле волочет плечом,
Бьётся смело он с вороньём,
Желает он приподняться,
Но ему взлететь не легко.
Эх, мать вашу, воронята,
В худший час вами настигнут
Иначе поглядел бы я,
Как разносит, развевая,
На просторе ветер ваши перья!
Переведён с грузинского языка 2014 год
ვაჟა ფშაველა
არწივი ვნახე დაჭრილი
არწივი ვნახე დაჭრილი,
ყვავ-ყორნებს ეომებოდა,
ეწადა ბეჩავს ადგომა,
მაგრამ ვეღარა დგებოდა,
ცალს მხარს მიწაზე მიითრევს,
გულისპირს სისხლი სცხებოდა.
ვაჰ, დედას თქვენსა, ყოვებო,
ცუდ დროს ჩაგიგდავთ ხელადა,
თორო ვნახავდი თქვენს ბუმბულს
გაშლილს, გაფანტულს ველადა!
1887 წელი
Екатерина Чебирова 22.07.2015 21:53 Заявить о нарушении
მთელი კვირა გიზგიზებსო, გიზგიზებსო ხარბად ხაძარიო,
ველური ველ-მინდვრებიდან აღარაფერი აღარ დარჩაო.
ველად გაშიშვლებული ციცაბო მთა-კლდენი ასვეტილანო,
ეულად მწვერვალზე ჯიელი-შავარდენი შემომჯდარაო,
ფაფუკი ფრთები მარდ შავარდენს ცეცხლის ალზე შესტრუსვიაო,
სწრაფი ფეხები შავარდენს სულერთიანად დაჰფუფქვიაო.
შემოხვევიან შავარდენსო ჭილ-ყვავები და ყორნებიო,
ბინდისფერ ბუმბულს უმოწყალოდ აწიწკნიან და კორტნიანო.
დამწვარ ფრთებს მართავს ჯიელი-შავარდენი სულით მამაციო,
ჭილ-ყვავებს - ყორნებს არ უშინდება, ამაყი ეუბნებაო:
<<ჩემი ძალის გეშინოდათ, გეშინოდათ თავისუფალის,
გაბედეთ ჩემს უბედურებას შავ ღრუბლებად თავს დასხმოდით.
როგორც კი ველად ჩემი დარდი-ნაღველი გაიფანტება,
მე, ჯიელი -შავარდენი, გადავუფრენ ნავარდით ღრუბლებს.
თქვენს ფარას მშვილდ-ისრის სისწრაფეზე სწრაფად თავს დავესხმები,
ერთიანად გაგჟლეტთ, ერთს არ დაგტოვებთ ჭილ-ყვავებს და ყორნებს!>>
ითარგმნა რუსული ენიდან 11.05.2015
Горят, горят пожары
Горят, горят пожары, горят всю неделюшку,
Ничего в дикой степи не осталося.
Оставались в дикой степи горы крутые,
Как на этих на горах млад-ясен сокол,
Подпалены у сокола легки крылышки,
Подожжены у сокола резвы ноженьки.
Нападали на сокола грачи-вороны,
Выщипали у сокола перья сизые.
Говорит млад-ясен сокол грачам-воронам,
Расправляя крылья подпаленные:
"Вы боялись меня могучего, меня вольного,
Вы напали тучей черною на беду мою.
Как пройдет моя печаль со кручиною,
Я взовьюсь, млад-ясен сокол, выше облака.
Опущусь в ваше стадо я быстрей стрелы,
Перебью вас, черных воронов, до единого!"
--------------------------------------------------------------------
Важа Пшавела
Орёл
Гляжу на раненого Орла,
Кровью замазана вся грудь,
По земле волочет плечом,
Бьётся смело он с вороньём,
Желает он приподняться,
Но ему взлететь не легко.
Эх, мать вашу, воронята,
В худший час вами настигнут
Иначе поглядел бы я,
Как разносит, развевая,
На просторе ветер ваши перья!
Переведён с грузинского языка 2014 год
ვაჟა ფშაველა
არწივი ვნახე დაჭრილი
არწივი ვნახე დაჭრილი,
ყვავ-ყორნებს ეომებოდა,
ეწადა ბეჩავს ადგომა,
მაგრამ ვეღარა დგებოდა,
ცალს მხარს მიწაზე მიითრევს,
გულისპირს სისხლი სცხებოდა.
ვაჰ, დედას თქვენსა, ყოვებო,
ცუდ დროს ჩაგიგდავთ ხელადა,
თორო ვნახავდი თქვენს ბუმბულს
გაშლილს, გაფანტულს ველადა!
1887 წელი
Екатерина Чебирова 22.07.2015 21:53 Заявить о нарушении
Огромное спасибо за Ваш перевод!
К сожалению, не зная грузинского языка, я не могу насладиться его звучанием - но выглядит завораживающе-красиво.
Григорий Казакевич 22.07.2015 21:56 Заявить о нарушении
К сожалению, не зная грузинского языка, я не могу насладиться его звучанием - но выглядит завораживающе-красиво.
Григорий Казакевич 22.07.2015 21:56 Заявить о нарушении
Вам спасибо за вдохновение. Себя хвалить нельзя, однако Вас хвалить могу...)))
Екатерина Чебирова 22.07.2015 22:03 Заявить о нарушении
Екатерина Чебирова 22.07.2015 22:03 Заявить о нарушении
Сам факт, что Вам захотелось перевести - это очень высокая оценка. А вдвойне приятно, что моё стихотворение (в вашем переводе) теперь есть на языке древней пысокой культуры. А Важа Пшавела, с которого началось наше поэтическое знакомство - один из моих любимых поэтов.
С теплом и благодарностью
Григорий Казакевич 22.07.2015 22:15 Заявить о нарушении
С теплом и благодарностью
Григорий Казакевич 22.07.2015 22:15 Заявить о нарушении
На это произведение написаны 2 рецензии, здесь отображается последняя, остальные - в полном списке.