Вили къашуни гузвай нурар акурла, зи рик1и лепе гузвай...адан гуьрчеквили, нехишри, ам халис дуьз уст1арди гимишдикай авунвайдакай хабар гузвай ...Зун тух жезвачир ам туп1ухъ кутаз- хкудуналди...Эхирни ч1ехи вах Ракъията лагьана:- Гуьлназ, бесрай..гьикьван вун а туп1алдив къугъвада !? Кар-кеспи авачирди хьиз йиф-югъ туп1ал гваз жедач гьа ...Мад валай гъейри, к1ани ярди туп1ал гайи руш, хуьре амачни!?» Зай садлагьана к1еви ванцелди: «ваааъ!»-акъатна. Вах са жуьре сив ахъайна заз килигиз амукьна... За мад тикрар хъувуна: «Ваъ, ваъ... садазни к1ани ярди, икьван гуьрчек туп1ал гузвайди туш... Къала, лагь кван заз, сад кьванни чи хуьряй!? Вуч кис хьана вун, гьааа? Акунани..садни авач, гьич жагъинни ийизвач ваз ахьтин кас...» Вах кисна, адан вилерилай хтарар хьиз накъвар авахьиз гат1умна.... Зи рик1из са пис хьана и к1валах акурла: « Я Ракъият, я чан вах..я ширин...вуч хьана? За ваз вуч лагьана, вун шехьиз?» Амма Ракъиятан шел мадни пара хьана...Ам чи вахарикай виридалайни т1имил рахадай,регъуьдайди тир. Ада вичин рик1е вуч ават1а, садазни чирдачир... Вичин сир садазни гудачир. Зун явашдиз адав агатна. Ацукьна адан вилереллай накъвар михьиз-михьиз суал гана за : «Чан вах, вуч хьанват1а заз лагь , за садазни лугьудач...» Амма вахай са гафни акъатзавачир...Сад лагьана къецихъай хтай дах акур Ракъият къудгъунна хкаж хьана, гъилерив тадиз чин михьна, хъуьрез-хъуьрез дахдин вилик фена: «Чан дах, ваз чай гъидани, я тахьайт1а т1уьн?» Дахдай ван акъатна: « Чан руш, са истикан чай гъваш заз, т1уьн к1анзавач».Ракъият явашдиз агъа к1вализ фена чай гъиз...Зун суст хьана ибуруз килигиз амукьна..гъилевай туп1ални рик1елай алатнавай....Дахди чилеллай кавалдин пип1ел ацукьна, са виляй заз килигзавай. За к1анзни -дак1анз дахдиз хъвер авуна... «Ам вуч я чан руш, ви гъилевайди?»- хабар кьуна завай дахди... Зи рикел гъиле туп1ал хьун аламачир: «Вуч... дах!?» ... « А ви гъиле авай, вили къаш авайди, вуч я?» -тикрар жузуна дахди. Зи чанда фул гьатна. Дахдиз и кардикай хабар авачир. Зурзаз -зурзаз «иммм туп1аал я гьааак1ан»-, лагьана за дахдиз...Дахди гъил виликди авуна: «Къала, це кван иниз». Завай я к1вач юзуриз жезвачир, я гъил, на лугьуди, зун къван хьанвай. Сад лагьана,зун жув-жувалай фена...зУ«Им вуч к1валах я, я чан вахар, зи к1валин къен хкатзавани?»- дидедин ишедай ван гьатна зи япара... Вилер ахъаяйла к1валинбур вири зи кьилихъ акъвазнавай.... Гъвеч1и стха Махсудай гьарай акъатна : «Дидеее....дидеее...Гуьльназа вилер ахъайна...!!!!» Гьасятда вири зи винел к1ват1 хьана...
«Чан руш, я чан Гуьльназ!... Лагь дидедиз, им вуна гьинай къачунат1а». Зун Рукъиятаз килигна, ада кьил элкъуьрна, лугьумир ишара гана. «Чан диде, им заз чи къапукай жагъайди я...». Дахди: «Вуна дуьз лугьузвани?» За вилер агъузна, зурзун кваз : «Эхь»-, лагьана дахдиз... Амма дах инанмиш тушир зи гафарал... Гьавиляй ада дидедиз лагьана: «Пака кимел фейила, инсанривай хабар кьада, нин к1валяй туп1ал квахьнават1а....Белки са вуж ят1а суракьда ава» Зи рик1из пис хьана, вучдат1а чизвачир ....Кьиле авай фикирри мумкинвал гузвачир, пака виридаз чир жеда лугьуз... Гьа и арада дидеди секинвал ч1урна : «Чан руш, вун духтурдиз къалурна к1анда... ик1 сад лагьана вучиз вич-вичелай фенат1а» Зун рази хьанач: «Фидач зун, гьич са духтурдинни патав... «Я чан руш, ак1 лугьумир вуна... пака ваз са к1валах хьайит1а, за жуваз им иливарда...»
«Чан диде, заз са шеъни хьанвач...вири хъсан жеда»- лагьана, явашдиз къарагъна Ракъиятан къвалав фена зун...За Ракъиятан гъил кьуна, муькуь к1вализ тухвана: «Чан вах, биябур хьана зун, вуч ийин гила за!?Бес пака дахди хабар кьурт1а инсанривай, ам и Хидиран к1валинбурузни чир жеда. Хидира абуруз и туп1ал вичин к1ани рушаз къачунвайди я лагьанва, амма яр вуж ят1а лагьанвач... Гила за вучин, зун гьиниз фида, зун регъуьла рекьида...» Амма Ракъиятай са гафни акъатзавачир..Чина авай рангарни кваз ат1анвай, на лугьун, за идакай са ч1уру ихтилат ийизвай. «Чан зи вах, на заз сак1ани лагьузвач, вучиз и туп1алдикай хабар кьур кьван, вун шехьзава..? Белки и туп1ал сифте, ваз багъишнай ада?». « Вааъ!»- лагьана Ракъията шехьиз давамна. Ам к1валяй акъатайла за мадни пара пис хьана. Амма пашманвилин себеб вуч ят1а чириз к1анзавай заз...
Калин ван атайла заз няни хьайиди чир хьана...К1валяй вили ведрени къачуна гъенез фена зун. Чуьлдай хтанвай гьайванар сивни элкъуьриз акъвазнавай к1валин вилик. Садлагьана, къуншидин к1валин мурцахъай, са патан гъил жибинда туна, муькуь гъиливди кьилин ч1арар дуьзар ийизвай Хидир хкатна... Гьа арада, заз к1вализ катиз к1ан хьана..амма агакьнач, адаз зун акуна.. За фад –фад кьуд патаз килигна чин ч1урна: «Ви ина вуч ава?» лагьана. «Вахъ вил галаз атанва...ихтияр авачни?»... «Ваъ! Зи дахдиз вуна заз гайи туп1ал акунва...Ада завай хабар кьуна, гьинай атайди я лугьуз.. Завай регъуьла ва кич1ела лугьуз хьанач .. Дахдини лагьана хьи, пака фена кимел алай инсанривай суракь ийида, нин гимишдин туп1ал квахьнават1а... Гила заз вуч ийидат1ани чизвач...»
Хидир зун секинариз алахъна: «Вуна фикирмир Гуьльназ, за гьисятда хъфена, зи дидедизни, бубадиз лугьуда, ахпа чун куьнал къведа т1вар элягъиз...»
Сад лагьана хвеши хьайи зи вилер Ракъиятан вилера акьуна...Адаз вири чна лагьай гафар ван хьанвай... Ам вилерилай накъвар алахьиз, явашдиз к1вализ гьахь хъувуна.. Зун хиялри кьунвай: «Я Аллагь, я Хидир, зи рик1из са пис жезва.. вах туп1алдикай рахадайла шехьзава...на лугьуди за адан т1упал чуьнуьхнава...я тахьайт1а, адаз вич амаз зун гъуьлуьз физ кич1езвата? За гьич вич тефенамаз мехъер ийидач». И легьзеда заз Хидиран чинал пашманвал акуна : « Я Хидир, гила вахъ вуч хьана? Ваз хъел атанани, за мехъер ийидач лагьайла?» Хидира: « Ваъ, заз пис жезва, вучиз лагьайт1а, а вили къаш авай туп1ал зи дустуни Ракъиятаз т1вар ягъана, уст1ардив ийиз ганвай тир, амма дуст шегьердиз фейила, Ракъият рик1елай алатна, ада маса руш гъана, мехъер авуна.. Туп1ал ада зав ганай Ракъиятаз амукьрай лагьана, амма Ракъията вахчунач..ахпа ам за ваз багъишна...» Зи чандик акваз- такваз цуз акатна, вилерал мич1ивал атана...
Япара гьатай куш -кушдин ванерал,за вилер ахъайна, зун мад дивандал ярх хьанвай..аквар гьаларай, заз мад пис хьанвай...
Зи ахъайнавай вилер акурла, вири зи кьилихъ к1ват1 хьана. Заз са жуьре хьана Хидиран диде акуна: «Икьван регъуь аял жедани...чан чи цуьк руш! Чун руш це лугьуз атанва, вун...»
Дахди рази тирди малумарна: «Чаз чир хьанва куьнни сад садал рази тирди...мубарак хьурай»
Амма заз абуру лугьузвай гафар саки ван къвезвачир, зи кьиле авай фикир зи вахакай тир: «Яраб дахдизни дидедиз хабар ават1а и к1валахдикай?»
...Чиниз дак1ардай къвезвай экуьнин ракъунин нурари зун ахварай авудна... Са гужуналди жуван вилер акъайна. Явашдиз къарагъна дак1ардив эгеч1на, кьве гъиливдини кьуна, ам ахъайна. Анай атай михьи гатун гьавадин атирлу ялцин ниди зун (пиялу) авуна..а ял за хъсандиз ч1угуна, лезет къачуна, «мммм...паъ..гьикьван гуьрчек ва гуьлуьшан я дуьнья» лагьана за. Садлагьана накьан к1валахар рик1ел хтайла, рик1из заланвал атана... Элкъвена Ракъиятан месез килигна, ам къецл экъеч1навай. Зи фикир адавай накьан суалриз жавабар къачун тир. Экуьнлай калар, данаяр нехирдиз ракъурдайла, к1валин к1валахарни ада ийизвай. Фена адаз куьмек гун ва адахъ галаз ихтилат давам хъувун кьет1на за... Дак1ардин къвалав гвай сандухдал вегьенвай вили мехмердин перемни алук1на, зун вилер т1ушуниз- т1ушуниз к1валяй къецел экъеч1на... Рукъията гъен шткузвай ... Зун акурла юкь хкажна: « Вун куьз килигзава? Вач са кварце авай яд кьванни гъваш ман...» Явашдиз к1анз-дак1анз к1вале гьахь хъувуна зун. Айвандин вини пип1е, винелай дахди хъцикь илигнавай табуреткадал чуьвек хразвай диде ацукьнавай..ада заз вилерин к1аникай килигна: «Чан руш, ви кефияр авачир хьиз аквазва хьи заз» За квар гъиликна: «Вучиз авач кьван я диде...Зун физва булахдал» .Фикиррин къеневаз булахдал мус агакьнат1ани кьат1анач. «Гуьлназ... вун Хидираз це лугьун хабар дуьз яни?» -таниш ванци зун хиялрикай къакъудна. Хидиран къуншидин руш Саимата завай жаваб гуьетзавай. «Квез ни ихьтин ихтилатар авунвайди я? Абур тапарар я» -лугьун хьана завай. Саимат са жуьре килигна заз. Ац1анвай квар кьуна зун к1вал галай патахъ хъфена... Рак1ар ахъайна к1вализ гьахьайвалди, дахди « я чан руш, дидеди ви кефияр авач лугьузва хьи... вахъ вуч хьанва ?» -суал гана. За дидедизни бубадиз килигна: «Вири хъсан я...зи кефиярни ...квехъ вуч хьанва, нубатдивди са суал гузва заз вирида? Инжиклу ят1а тахсирдилай гъил къачу зи».
Зунни Ракъият авай к1валин рак1ари са пис шуькуь ван ийидай ахъайдайла. Къе амма мадни пис ванна а рак1ари. «Вавай дуьз ахъай жезвачни рак1ар?»-хъел акатна захъ. Ракъията тажубдивди: «Вахъ вуч хьанва,я руш,за гьамишахьиз ахъайнава». Са кьадар ч1авалди кьведни кисна ацукьна чун. Муькуь к1валяй къвезвай Махсудан манидин ванци секинвал ч1урна: « Къе пака чи к1вале мехъер жеда ..мехъер жеда..» Заз къарагъна фена, адан сивиз са лап1аш вегьез к1ан хьана, амма къвалавай Ракъията: «Яб гумир на чан вах, ам аял я гьеле..., амма авачир к1валахни лугьузвач хьи ада...» Зи хъел мадни пара хьана: «Вуч к1валах? Мехъер жедач, и туп1алдин чкадал масади гъидалди». Ракъиятан « я руш, вун кими хьанвани.. им гьикьван багьа туп1ал ят1а чидани ваз» -гафари зун къапарй акъудна: « Хьурай... За адан багьавиликай вучзва.. эгер адак бахтсузвилин ял галат1а... А туп1ал за ваз багъиш хъийида..белки ви бахт гьадав гва... заз Хидира вичин патай, маса туп1ал гъурай...» Ракъият кис хьана, ахпа мез ахъа хьана саки : «Белки вун гьахъ я, чан вах..белки гьа туп1алда ава зи бахт!».
За к1валяй экъеч1на, муькуь к1валевай Махсудаз эверна: « Яб акала захъ хъсандиз.. гьисятда вун фида Хидиррин к1вализ, садазни таквадайвал... Кисна захъ яб акала ...эвера Хидираз жуван къвалав....няниз чинал атурай. Дидедизни дахдиз и кардикай хабар тахьурай гьаа» Махсуд бармак кьуна фена. Эхь вах , лагьана Махсуда.. килиг чи дидедизни ва дахдизни лугьумир, вун физвай чка.. хьурай вах лагьана, вичин барак кьилел алук1на экъеч1на...
Йикъан к1валахар авуна, нянин хуьрек авуна к1анзавай. За дидедиз хинк1ар ийиз к1анзавайди лагьана... «Ихтияр види я»- лагьана дидеди. Рукъията чуьхенвай пекериз уьтуь ягъазвай.. дахни, диде чи халудсвас бальницадай хтай чкадиз фенвай, кефияр хабар кьаз ...за эхиримжи хинк1ардин чкал аладар авуна, ат1уз гьазур хьанвай, сада рак1ар гатана.. Махсуда тадиз рак1ар ахъайна....Хидир тир атанвайди.. зи рик1из сифте шадвал гьахьна, ахпа туп1алдикай ихтилат фидайди рик1ел хтайла, зун сефил хьана... Ам яваш яваш камар вегьез, к1вализ гьахьна: «Нянин хийирар, Гуьльназ...вуч хъсан хьана зун атайди ...заз хинк1ар гзаф к1ан я ...» «Абат хийирар, Хидир... генани хъсан... тух жедалди гуда за ваз хинк1ар» -лугьуз за жува жуваз фикирзавай: «Яраб туп1алдикай гаф лугьдайла туьтуьнилай фида жал?» Сад лагьана ада: «Бес Ракъият гьинва? Вуна заз вучиз эвернава? Вил галайни?» За : «Вуна вилик галайди неъ. Ахпа рахада чун».
Хидира иштагьдивди нез-нез: «Зи умуд гала ихтилатдин себебни и хинк1арар хьиз рик1из хушди жеда»
За Ракъиятазни Махсудаз т1уьн нез эвер гана. Къведни атана. Ракъията салам гудайла регъуьвиляй адан хъухъверал ярувал акъатнавай. Абурун вилик хинк1ар авай бади эцигна,зун мугьман галай патахъ элкъвена: « Хидир, ваз эверунин себеб ам я хьи...зун ваз гъуьлуьз къведач!» Хидиран вилер кьамуз акъатна: «Гьик1? Ваз зун к1анзамачни? Вуч хьанва?» За ван са т1имилни хкажна: « Зи вахан бахтсузвилин туп1ал заз герек туш,туп1ал дегиш тавурт1а зи т1варни кьамир!»
Ракъията: «Куьне куь к1валахар чун галачиз ая» -лагьана Махсудан гъил кьуна къецел экъеч1на.
Хидирай ван акъатна: « Вун гьахъ я, за сифтедилай вучиз фикирначир, а туп1ал за Ракъиятав вахгуда. Ам адан кьисмет тир якъин. Амма вуна туп1алдиз килигна чи мехер акъавазармир». Ахпа ада жибиндай са симин к1ус акъудна адакай туп1ал авуна, зи туп1ук кутуна: « Къе им ви туп1ал хьурай, пака за ваз ц1ийиди къачуда». Гьа и арада дидени дах хтана. Хидира : «Атанвай туп1алдикай рахаз. На лугьумир вили къаш зи Гуьлназаз туькуьзвач кьван...» Дидеди адан гаф сиве туна: «Гьик1 туькуь1звач? Ваз гьинай чида?» Хидир хъуьрена: «Горскопдиз килигна чна...» Зани Хидиран гафуниз къуват гана. Дахди ацукьна Хидирахъ галаз ихтилатдик кьил ктуна...
) Мехъер жедай вахт мукьвал жезвай... Диде, зав вугузвай жегьизар гьазуриз теспечада авай, Ракъията вири мукьва -кьилийрин, къуншийрин т1варарин сиягь кхьиз ацукьнавай.. Дахди халудин гада дагъдиз рекье твазвай, ана авай чи хперикай пуд гьер хкин паталди мехъериз туквадай ... Ракъин гьава авай, кьуд пата цуьквер акъатнаавай. Нуьк1ерин ширин манийри рик1е шадвилин гьиссер твазвай...Амма вучиз ят1ани зи рик1ик са къалабулух квай....сак1ани секин жезвачир ам. ..За Махсудаз эверна: «Вач багъдиз, гъвеч1и ичер ат1ана гъваш.. и столдал эцигда за...» Зунни фена салан къерехдив гвай цуьквер ат1уз... Са пуд цуьк ат1анвай хьи, са жуьредин рахунрин ванер атана...зун тадиз атайла..дахдихъ галаз са кьакьан буйдин, гзаф гуьрчек жегьил гада акъвазна рахазвайди акуна ... Им вуж ят1а ...са нин ят1ани ухшар къвезвай... « Ша чан хва к1вализ.. гьана рахух куьн»- лагьана дахди... «Нихъ галаз!? Вуч рахазвайди я ?»- фикирна за...
Абур явашдиз к1вализ гьахьна, зунни абурун гуьгъуьнаваз фена. « Я руш, Ракъият»- лагьана эверна дахди... Ракъиятан гъиляй истик1ан аватна... къах хьана килигиз амукьна ам акъвазнавай жегьилдиз килигиз : «Кееерим! Ви ина вуч ава?» Керима явашдиз: «Ша чун текдиз рахан...»
Ракъията ван хкажна: «Квекай рахада? Заз ваз лугуьдай гаф авач!» Гьа и арада зун гъавурда акьуна, им вуж ят1а...Тадиз фена вахан патав: « Яруш! Ви пад незвани ада.. Белки ваз чизвач, вуч хьанват1а.. вач рахух...» Керима п1узаррихъ хъвер кваз заз килигна. За хияларзавай : «Яраб а вили къаш авай туп1ал вахгуналди Ракъиятан бахт ахъа хьанат1а?» И фикиррин къенемаз муькуь к1валяй Ракъиятни Керим акъатна. Кьведанни чина хъвер авай. Чпин арада хьайи къайи –цурувилер са патахъ туна санал уьмуьрун къарардиз атуникай хабар гана.... Зи шадвилин к1ан-кьил авачир...