У сем с паловаю гадоў
У першы раз з букетам кветак,
Апрануты святочна гэтак,
Вучыцца ў школу Стась пайшоў.
Буквар у сумцы і пенал
Алоўкі і пяро з асадкай.
Вучыцца ж каб не знік запал
І каб ішла вучоба гладка -
Найлепшы тых часоў ласунак
Ад мамы пернік - падарунак.
Вяргiнь i мальвы для букета
Нарэзаў у садку ля хаты.
Стаяў там волат-клён кашлаты
І ў яго голлі ўсё лета
Шпакі будзілі дня світанак.
Са студні чыстаю вадзіцай
Умыўся Стась у гэты ранак,
Каб не маглі сны далей сніцца.
Сябры чакалі ля варот,
Каб к ведам пачынаць паход.
Кірэйчык Пеця, Шэйка Лёня,
Па вулічнаму - Мазуроў,
Якубчык Валя - тых сяброў
Стась не забыў і да сягоння.
Хаця часоў нястрымны лёт
Дваіх з іх лодкаю Харона
Да боль гаючых Стыкса вод
Ужо адправіў і заслона
Закрыла іх жыццёвы пуць,
A ў памяці яны жывуць.
Вясковай вуліцай у школу
Спяшала раніцой дзятва.
Стук брамкі быў чуцён спярва
І галасок звінеў вясёла,
Бо кожны двор, адно ці двое
Дзяцей у школлу адпраўляў.
Ды знікла душ багацце тое,
Як бы Мамай тут пагуляў.
Асот расце і крапіва,
Дзе колісь бегала дзятва.
Стаяла школа на пагорку
Прама на захад ад сяла.
Уся абсаджна была
Клянамі. А яны гаворку
Вялі з кустамі руж, шыпшыны
З антонаўкай, налівам белым.
Да долу гнуліся галіны,
Калі дзятва на іх умела
Апошні яблык атрасала
Ці проста ў гойданку гуляла.
У цэнтры саду дом стаяў.
Яго Стась Тарагінскі кінуў,
Калі шляхетны час прамінуў
І ў Польшчы долю адшукаў.
Паехаў да Зелены Гуры
Каханак мамы, сябра таты,
Скрыпач выдатны, балагуры
І шляхціч вольны і зацяты.
У сораквосьмым з'ехаў ён
І змоўк цудоўны скрыпкі звон.
Аж шэсць гадоў стаяў пустым
Дом Тарагінскага на полі.
Тучанскай пачатковай школе
Быў перададзены затым.
У класах двух аж у дзве змены
Граніт навук грызла дзятва.
Бялелі ў сонцы вапнай сцены
І ззяла стаўняў сінява
Між бэзу там. У час перамены
У чыжык, хованкі гулялі,
Ці ў снезе след звяркоў шукалі.
Гурт першакласнікаў стаяў
Пад яблыняй ля ганку школы.
Ня чутны быў больш смех вясёлы,
Бо клас напружана чакаў
Настаўніцы з'яўленне так.
На ганак узышла дзяўчына.
"Анастасія Хвёдараўна Казак -
Так зваць мяне! Неяк нявінна
І добра, як і маці Стася,
Ўсьміхнулася і ў школу падалася.
Гурт пацягнуўся ў клас за ёю,
Там былі парты ў два рады.
Яна ж рассаджвала туды
Дзяўчат і хлопчыкаў па двое.
Да Стася сеў Арлоўскі Коля
На трэцяй парце ля праходу.
Настаўніцы была то воля,
Хоць Стасіку не ў асалоду.
Сядзець хацеў з Пятром, вядома,
Бо з ім гуляў ён яшчэ дома.
Тут празвінеў званок і ў школе
Зацілі смех і таўкатня,
Бо с таго момамту і дня
Вёў шлях жыцця на ведаў поле.
Настаўніца ж была надзейным
І сябрам і правадыром.
Прыціх клас, слухаў благавейна
Хоць голас не грымеў, як гром.
Бо ўспрымаў прыціхшы клас
Цудоўнай казкай той расказ!