Афоризмы - 3

Альберт Туссейн
Книга афоризмов на трёх языках
(казахский, русский, английский)      


АЛЬБЕРТ ТУССЕЙН
АФОРИЗМДЕР – 3
      
                АЛЬБЕРТ ТУССЕЙН
               
АФОРИЗМЫ – 3
         
ALBERT TOUSSAINT               
APHORISMS - 3
 

Москва, Москва, Moscow
2017

УДК 821.161.1
ББК 74(2Рос=Рус)6
Т90

ISBN 978-5-00014-181-6

Союз независимых авторов и издателей

ВНИМАНИЕ!
Некоторые характерные для казахского языка буквы данная система не принимает.
Просим смотреть русский и английский варианты.

Туссейн Альберт Иоганович – музыкамен айналысатын лингвист, халы;аралы; аудармашы, ;ле;, проза ж;не аудармалардан т;ратын жетпістен аса кітапты; авторы ;рі ;;растырушысы, ;лем юморынын жинаушысы, «Всенародная поэзия России» конкурсыны; же;імпазы, А.С. Грибоедов, А.П. Чехов, В.В. Маяковский, О.Э. Мандельштам атында;ы сыйлы;тарды; лауреаты, Ресей Жазушылар Ода;ыны;, Халы;аралы; жазушылар Гильдиіні; м;шесі. Жазушыны; к;птеген шы;армалары к;п тілдерге аударыл;ан ж;не олар;а ;ндер шы;арыл;ан. М;скеудегі украин ;дебиеті кітапханасыны; «Жыл мезгілдері» к;ркем- ;деби кештеріні; т;ра;ты ж;ргізушісі. Т;ра;ы М;скеу ма;ы.
О;ушыларды; назарына ;рт;рлі жанрда;ы ж;не формада;ы афоризмдер ;сынылып отыр. Б;ларда автор ирония, сарказм элементтері араластырыл;ан ;леуметтік- т;рмысты; ;мірді; к;птеген м;селелерін ;оз;айды. Олар адамдарды ;ызы;тырады, жандандырады , ;мірде болатын жайлар мен болмыстарды, ойларды ал;а тартады. А. Туссейнні; афоризмдері 15 кітап;а енген, соларды; ішінде орыс, украин, а;ылшын, поляк, болгар ж;не эсперанто тілдерінде. Осы кітапты; ;аза; тіліне аударыл;ан н;с;асы ;сынылып отыр. Оны аудар;ан - профессор ;адыр Ж;сіп. А;ылшын тіліндегі аударма автордыкі. Афоризмдерді; эсперанто тіліне аударыл;ан кітапты; бір данасы ;азір Арктика экспедициясыны; алыс болаша;та;ы ;рпа;;а арнал;ан жолдауымен бірге болат ;орап;а салынып Солт;стік М;зды М;хитыны; т;бінде жатыр (толы;ыра; авторды; «Радуги дорог -2» кітабынан к;руге болады). Б;л ;зіндік шы;армаларды; бір б;легі эсперанто ж;не а;ылшын тілдерінде, ал ;ал;ан б;лігі авторды; біраттас кітаптарыны; орыс ж;не украін тілдеріндегі аудармалары. ;сыныл;ан м;тіндерді ;аза;, орыс ж;не а;ылшын тілдерін ілгері ;йренушілерге о;у практикумы ретінде ;олдану;а болады.

Туссейн Альберт Иоганович – музицирующий лингвист, переводчик-международник, автор и составитель более семидесяти книг стихов, прозы и переводов, коллекционер мировой юмористики, победитель конкурса «Всенародная поэзия России», лауреат премий имени А.С. Грибоедова, А.П. Чехова, В.В. Маяковского, О.Э. Мандельштама и др., член Союза писателей России. Многие произведения автора переведены на другие языки и положены на музыку. Постоянный ведущий литературно-художественных вечеров из цикла «Времена года» в Библиотеке украинской литературы в Москве. Проживает в Подмосковье.

Вниманию читателя предлагаются различные жанры и формы афористической литературы, с помощью и посредством которых автор рассматривает и анализирует, порой не без определённой доли сарказма и иронии, различные аспекты социально-бытовой жизни, затрагивая как общие глобальные проблемы, так  и сугубо личные волнующие, забавляющие, восхищающие или возмущающие его аспекты современного бытия и мышления. Афоризмы А. Туссейна опубликованы в 15 книгах, в том числе на русском, украинском, английском, польском, болгарском и эсперанто языках. Предлагаемая книга представлена в переводе на казахский язык, любезно предоставленном известным профессором Кадыром Жусипом, а также в авторском переводе на английский язык. Кстати, один экземпляр первого издания этой книги афоризмов, где вместо казахского языка представлен язык эсперанто, лежит сейчас на дне Северного Ледовитого Океана под самым Северным Полюсом в стальной капсуле вместе с посланиями участников арктической экспедиции нашим далёким потомкам (подробности см. в книге автора «Радуги дорог – 2»). Частично это оригинальные сочинения на эсперанто и английском, частично - переводы из одноименных книг автора на русском и украинском языках. Предлагаемые тексты могут также служить в качестве практикума по чтению для продвинутых учащихся, изучающих казахский, русский или английский языки.

Albert Toussaint – music-making linguist, international affairs translator, the author and compiler of more than seventy books of poetry, prose and translations, collector of the world humor, the prize-winner of the “All-People Poetry of Russia” Contest, laureate of A.S. Griboyedov, A.P. Chekov, V.V. Mayakovsky, O.E. Mandelshtam and other Prizes, member of Russia’s Union of Writers and International Guild of Writers. Many works of the author have been translated into other languages and put to music. He is a permanent anchorman of literary and artistic parties from the cycle of “Seasons of the Year” in the Library of Ukrainian Literature in Moscow. Lives in the Moscow suburb.



 © Альберт Туссейн
 © Кадыр Жусип
 © Издательство"Городская организация Союза писателей"

ТІЛ - ХАЛЫ;ТЫ; ЖАНЫ

ЯЗЫК – ДУША НАРОДА

LANGUAGE IS THE SOUL
OF THE PEOPLE



АФОРИЗМДЕРДІ; Т;;;ЫШ БАСЫЛЫМЫНА АУДАРУШЫ
ПРОФЕССОР ;АДЫР Ж;СІПТІ;
AЛ;Ы С;ЗІ

Альберт Туссейнні; афоризмдерін т;;;ыш рет орыс тілінен ;аза; тіліне аудардым. Б;л ;анатты с;здер ма;ан ерекше ;сер етті. Б;рын ;аза;ты; ма;ал- м;телдерін о;ып, жатта;ан немесе ;лы а;ындар мен кеме;герлерді; ;анатты с;здерін о;ып ;скен ма;ан Альбертті; афоризмдері айры;ша ;зге боп  к;рінді. Мен білетін ;анатты с;здерді; ;;рылысы жа;ынан ал;анда, к;біне ;орытынды ой- пікірмен бітеді. Біз осындай ойлар;а да;дылан;анбыз. Альбертте ондай афоризмдер де бар. Біра; аз. Б;л афоризмдерді; ;;рылысы алуан т;рлі. Бірде ;арама –;арсы пікірлер, бірде с;ра;;а жауап т;рінде, бірде тек ;арапайым баяндау, бірде логикалы; ой ая;талмай да жатады. Б;рінде де м;н бар. ;р;айсысыны; м;ніне ;;ілсек, ;йтеуір бір ;лы;аттылы; алда т;рады. Б;л афоризмдерде жекк;ру де бар, ;зілдеу де бар, к;лу де бар, адамны; а;ыл-ойын б;рып ;кететін жайлары да бар.
Аударма жасал;ан 633 афоризмні; б;рі де м;нді, осы ;алайы жо; ;ой деп ойлаймын.
Ал та;ырыптарына келетін болса;, афоризмдерде мынадай та;ырыптарды бай;ау;а болады: адам мінезі, білім, махаббат, ;йелдерге байланысты м;селелер, еркектерге байланысты м;селелер, отбасы, ішімдік, поэзия, а;ынды;, а;ылдылы;, а;ылсызды;, адамдар арасында;ы ;арым- ;атынас, ;лем, тынышты;, тіршілік, таланттылы;, а;ша, байлы;, кедейлік, жомартты;, ;айырымдылы;, тіл, ;дебиет ж;не та;ы бас;алар. Б;рінде де философиялы; м;н, философиялы; тере;дік бар. ;рбіреуі ойлантады, тол;антады, неше  т;рлі психологиялы; с;ттерге ;;рыл;анды;ымен ;ызы;.
Енді  с;зім сенімді болу ;шін мысалдар келтіріп ;арайын.
Мысалы:     Орысты ;йкесе; – татар к;рінер,
Американды;ты ;йкесе; – орыс к;рінер,
Арабты ;йкесе; – еврей к;рінер,
С;мпайыны ;йкесе; – с;мпайы к;рінер.
Осы бір афоризмні; ;зі юмор;а ;;рыл;ан деп білемін. Ал енді осыны; тере;інде тарихи м;н жатыр. Бірнеше ;асыр кейінгі тіршілікті, адамдар араласты;ын (жа;андануын) еске алса;, с;з жо;, орыстарды; тегінде татарларды; ;аны, американды;тарда – орыстарды;, арабтарда – еврейлерді; ;аны бар екені с;зсіз.
Сосын ой;а ;аласы;, кейбіреулерді; «мен - орыспын» деп кеудесін ;а;;аны к;лкілі жа;дай емес пе?
«;те кеспірсіз а;ыма; ;йелге ас;ан ;демісі; деп ма;таса;, ол оны д;л солай екен деп ;абылдайды. А;ыма;;а керемет а;ылдысы; деп айтып ;ара ...»
«К;йеуі бар ;йелмен кездесу е; жаман н;рсе, ол ;зі;ні; ;йелі; болса ...»

«Алланы; жолы бол;ан екен; егер адамзат болмаса, ол да болмас еді»
;ара;ыз, б;рі де шынды;. Осыны бізді; ойымыз;а неге келмеді екен деп ойлайсы;!
Ал, Альбертті; афоризмдері бізге к;п н;рсе ;йретеді, жа;алы; ашады, бай;ама;анымызды бай;атады, к;лдіреді, ;зілдеседі ...
;ыс;асы, Альбертті; афоризмдерін ;ш тілде айта білсе;із  тіпті тамаша болар еді.
Альбертті; афоризмдері а;ыл;а, философиялы; ой;а белгісіздікті білуге жетелейді.
Б;л афоризмдерді о;ыса;ыз, басы;ыз;а то;ыса;ыз а;ылды боласыз.

;ОШ, ІСКЕ С;Т! О;Ы;ЫЗ, ;КІНБЕЙСІЗ.
       ;АДЫР Ж;СІП

ПРЕДИСЛОВИЕ К ПЕРВОМУ ИЗДАНИЮ
ПЕРЕВОДЧИКА
ПРОФЕССОРА КАДЫРА ЖУСИПА

Я впервые перевёл афоризмы Альберта Туссейна с русского на казахский. Эти крылатые фразы по особому подействовали на меня. Для меня, изучающего казахские пословицы и выросшего на крылатых фразах великих поэтов и гениев, афоризмы Альберта показались особенными. Структура крылатых фраз, которые я знаю, в основном оканчивается заключительным мнением. Мы привыкли к этому. У Альберта тоже есть подобные афоризмы. Но мало. Его афоризмы по своей структуре разнообразны. Где-то противоположные мнения, где-то в виде ответа на вопрос, где-то просто повествование, а где-то и вовсе логическая мысль не заканчивается. Но во всех есть свой смысл. Если присмотреться к каждому, обязательно выявится какая-нибудь глубокая мысль. В этих афоризмах есть и ненависть, и подшучивание, и смех, а есть и мысли, меняющие мировозрение человека. 
Все 633 афоризма, которые я перевёл, имеют смысл, нет написанных просто так.
А что касается заголовков, в афоризмах можно проследить следующие темы: характер человека, знания, любовь, о женщинах, о мужчинах, семья, алькоголь, поэзия, искусство поэта, мудрость, глупость, взаимоотношение между людьми,  мир, покой, жизнь, талант, деньги, богатство, бедность, щедрость, милосердие, язык, литература и другие. Во всех есть философский смысл, глубина. Каждая заставляет задуматься, каждая интересна своим построением из психологических моментов.
А теперь, в  подтверждение своих слов, приведу примеры.
Например: «Потри русского – найдешь татарина».
Потри американца – найдешь русского.
Потри араба – найдешь еврея.
Потри подлеца – найдешь подлеца...
Затем призадумаешься, разве не смешно, например, видеть некоторых людей, бьющих себя в грудь и кричащих «я - русский»?
«Если сказать очень непривлекательной и глупой женщине, что она неописуемой красоты, она примет это за истину. Попробуй сказать глупому что он мудрец...». «Самое ужасное это встречаться с замужней женщиной, если она замужем за тобой...». «Богу повезло; если бы не было людей, не было бы и его»
Посмотрите, ведь всё правда. Задумываешься, почему это не приходило нам в голову!
А афоризмы Альберта учат нас многому, открывают новое, обращают внимание на то, что не замечали раньше, смешат, подшучивают над нами...
Одним словом, будет замечательно если вы сможете приводить афоризмы Альберта на трёх языках.
Афоризмы Альберта ведут к разуму, философской мысли, познанию неизведанного.
Если прочтёте и усвоите данные афоризмы, станете мудрее.

ДО СВИДАНИЯ И УДАЧИ! ПРОЧТИТЕ, НЕ ПОЖАЛЕЕТЕ.
КАДЫР ЖУСИП


PREFACE
TO THE FIRST EDITION
BY TRANSLATOR
PROFESSOR KADYR ZHUSIP

I was the first to translate Albert Toussaint’s aphorisms from Russian into Kazakh. These catchphrases affected me in a special way. For me, who study Kazakh proverbs and sayings and who grew up on the basis of popular quotations of great poets and geniuses, Albert’s aphorisms seemed particular. The structure of catchphrases that I know mostly ends in a conclusive opinion. We are used to it. Albert also has similar sayings. But not many. His aphorisms have various structure. Sometimes there are contradictory opinions, sometimes they are formed in the shape of a reply to a question, sometimes it is just a simple narration, and sometimes the logical thought is not completed at all. However, there is always a sense and meaning. If we look closely to each of them, by all means some deep thought will be found there. These catchphrases contain both hatred and banter,  laughter and mocking, as well as ideas that change one’s world outlook.
All 633 aphorisms that I have translated have a meaning, there are no sayings written just simply so, for the sake of writing.
As for the headings, you can  track the following themes therein: man’s nature, knowledge, love, about women and men, family, alcohol, poetry, poet’s art, folly, interrelations between people, peace, world, rest, life, talent, money, richness, poverty, generosity, mercy, language, literature etc. In each of them there is a philosophical sense and depth. Every one of them makes one think, each one is interesting by its combination of various physocological aspects.
And now, to confirm my words, I will cite some examples.
E.g.: “Rub a Russian and you’ll find a Tatar”.
Rub an American and you’ll find a Russian.
Rub an Arab and you’ll find a Jew.
Rub a scoundrel and  you’ll find a scoundrel…
Then one will think whether it is not ridiculous to see, for example, some people beating their breasts and bragging “I am Russian”?
”If you tell a very unattractive and silly woman that she is of unspeakable beauty, she would perceive it as a truth. Just try to say a fool that he is a wise man…”. “The most terrible thing is to date a married woman, if she is married to you…” . “The God was lucky: if there were no people, there would not be him”.
Look, is it all not true? You just think, why it did not come to your head!
Albert’s aphorisms teach us a lot, they open the new, draw our attention to things we did not notice before, they make us laugh, they mock at us…
In a word, it would be splendid if you will be able to utter Albert’s aphorisms in three languages.
His sayings lead to intelligence, philosophical thought and cognition of the unknown.
If you read and  learn these aphorisms you will become wiser.

GOOD BYE AND GOOD LUCK! READ THE BOOK, YOU WILL NOT BE SORRY.
KADYR ZHUSIP

;АНАТТЫ С;ЗДЕРДІ; ЕКІНШІ БАСЫЛЫМЫНА
П І К І Р

Мен Альберт  Иоганович Туссейнні; бір мы;;а тарта афоризмдерін ;аза; тіліне аудардым. Осы ж;мысты ат;ара отырып, б;л жазушыны; ;аламгерлігіні; ерекшелігі ;з алдына болар, ал оны; ;анатты с;здерді тудыруыны; ;зі мені ой;а ;алдырды. ;детте, жазушыларды; шы;армашылы;ынан, прозасынан яки поэзиясынан, ерекше ой т;йеміз ;ой, б;л адамны; жазушылы;ы татымды екендігін оны; ;анатты с;здерінен бай;алады. ;анатты с;здерді; ;рбіреуінде ;лкен ;ла;ат, астарлы ой жатады. Демек, Альберт Иогановичті; жазушылы;ы философиялы; ойлармен ;рнектелетіні оны; шы;армашылы;ыны; ерекшелігі.
;аза;ша аудар;ан ;анатты с;здерді; та;ырыптары алуан т;рлі: философиялы;, психологиялы;, педагогикалы;, отбасылы;, досты;, жолдасты;, ;мір ;;былыстары, адамдармен ;арым – ;атынас, тіршілік т;йіткілдері, шы;армашылы; ж;не т.б. жайларды ;амтиды.
Аудармаларымнан бірнеше мысалдар келтіріп к;рейін.»Отбасында жанжалдасуды ;аламайтындар ;ана жанжалдаспайды» (орысшасы: «В семье не сорятся лишь те, кому это не хочется»), «Жал;ыз басты ;йел дегеніміз – жал;ыз к;йеуі бар ;йел» (орысшасы: «Одинокая женщина – у которой один муж»), «;зі;ді бас;адан іздейсі;, ;зі;нен табасы;» (орысшасы: «Ищешь себя в других, а находишь в себе»), «;зіл – а;ылмандарды; со;;ы с;йеніші» (орысшасы: «Юмор – последнее прибежище мудрецов»), «Мені; ашынам - ;;ыпты адам: ;йелі, баласы бар ...» (орысшасы: «Мой любовник – порядочный человек: имеет жену, детей ...»), «Со;ырды к;з;арасы ;шін соттады» (орысшасы: «Слепого осудили за его взгляды») ж;не т.б.
Осыларды; ;р;айсысыны; астарында тере; де астарлы ой жат;анын бай;ау;а болады.
Демек, Альберт Иоганович – ;те ойшыл адам. ;р шы;армада ой болуы керек. Міне, ;р ;анатты с;з тек ;ана ой;а ;;рылады.
;анатты с;здер - адамны; с;йлеудегі тірегі. Осыларды ;р адам ;зіні; ;за; с;здерінде пайдалануы, ;з ойларын д;лелдеу ;шін ;олдануы керек деп ойлаймын. Сонымен бірге, ;анатты с;здер адам;а к;мектеседі, а;ыл ;осады, жол сілтейді. Олар осынысымен ;те ;;нды.

;АДЫР Ж;СІП







О  КРЫЛАТЫХ ВЫРАЖЕНИЯХ
(ОТЗЫВ КО ВТОРОМУ ИЗДАНИЮ)

Я перевел на казахский язык около 1000 афоризмов Альберта Иогановича Туссейна.  В процессе работы не только писательское мастерство, но и способы создания крылатых слов Альбертом Туссейном навели меня на некоторые размышления.  Творчество писателей, будь то проза или поэзия, вызывает обычно разные мысли. Каким притягательным является творчество этого человека, можно определить по его крылатым выражениям. В каждом его крылатом выражении сокрыты глубокая мысль и большой жизненный опыт. Таким образом, можно сказать, что особенностью писательского мастерства  Альберта Иогановича является искусное вплетение в ткань произведений крылатых слов и выражений.
Тематика крылатых выражений, переведенных на казахский язык,  разнообразна: философия, психология, педагогика, семья, дружба, явления жизни,   взаимоотношения людей, жизненные перипетия, творчество и т.д.
Можно привести несколько примеров моих переводов на казахский язык:  «Отбасында жанжалдасуды ;аламайтындар ;ана  жанжалдаспайды» (на русском языке: «В семье не ссорятся лишь те, кому это не хочется»), «Жал;ыз басты ;йел дегеніміз – жал;ыз к;йеуі бар ;йел» («Одинокая женщина – у которой один муж»), «;зі;ді бас;адан іздейсі;, ;зі;нен табасы;» (на русском языке: «Ищешь себя в других, а находишь в себе»), «;зіл – а;ылмандарды; со;;ы с;йеніші» (на русском языке: «Юмор – последнее прибежище мудрецов»), «Мені; ашынам – ;;ыпты адам: ;йелі, баласы бар...» (на русском языке: «Мой любовник – порядочный человек: имеет жену, детей...»), «Со;ырды к;з;арасы ;шін соттады» (на русском языке: «Слепого осудили за его взгляды») и т.д.
Следует отметить, что внутри  каждого выражения лежит иносказание и глубокая мысль. Это говорит о том, что Альберт Иоганович – мыслитель, человек, склонный к размышлениям. В каждом произведении должна быть какая-то мысль. Так и крылатое выражение должно быть построено и основано на мысли.
Крылатые выражения  являются опорой в речи человека. Я думаю, что каждый человек должен пользоваться ими в своей речи, чтобы  аргументировать свои  мысли. Кроме этого, крылатые выражения помогают человеку в жизни, дают совет, указывают ему путь. Эти качества делают их бесценными.

КАДЫР ЖУСИП

ON CATCHPHRASES
(COMMENT TO THE SECOND EDITION)

I have translated about 1000 aphorisms of Albert Iohannovich Toussaint. In the process of the work, not only the writing skills but also the ways of creating catchphrases and words by Albert Tussaint inspired some of my thoughts. Creative work of writers, be it of prose or poetry, usually causes different thoughts. To what degree the work of this or that person is attractive can be determined by his/her catchwords. Each catchphrase conceals deep thoughts and rich life experience. Thus, one may say that the specifics of Albert Iohan’s writing skills lie in subtle interweaving of catchwords and expressions into the fabric of his works.
The themes of the catch phrases translated into Kazakh are diverse: philosophy, psychology, pedagogics, family, friendship, life phenomena, human interrelations, life twists and turns, creativity etc.
One can cite several examples of my translations into the Kazakh language: «Отбасында жанжалдасуды ;аламайтындар ;ана  жанжалдаспайды» (in English: «In a family only those do not quarrel who don’t want it»), «Жал;ыз басты ;йел дегеніміз – жал;ыз к;йеуі бар ;йел» («A lonely woman – she that has only one husband »), «;зі;ді бас;адан іздейсі;, ;зі;нен табасы;» (in English: «You are looking for yourself in others, but find in yourself»), «;зіл – а;ылмандарды; со;;ы с;йеніші» (in English: «Humour is the last refuge of wise men»), «Мені; ашынам – ;;ыпты адам: ;йелі, баласы бар...» (in English: «My lover is a decent person: he has a wife, chidren…»), «Со;ырды к;з;арасы ;шін соттады» (in English: «A blind man was accused of having his points of view») etc.
It should be noted that inside each expression there lies an allegory and a deep thought. It testifies to the fact that Albert Iohan is a thinker, a man inclined to reflections. In each composition there should be a thought. In the same manner a catchword should be built and based on a thought.
Catchwords constitute a basis of human speech. I think everyone should use them in one’s speech in order to argue one’s thoughts. Moreover, catchwords help people in their lives, providing light and showing the way. These qualities make them priceless.

KADYR ZHUSIP


;АНАТТЫ С;ЗДЕРДІ; ;ШІНШІ БАСЫЛЫМЫНА БЕРІЛГЕН АВТОРДЫ;
АЛ;Ы С;ЗІ
;анатты с;здерді; бірінші ж;не екінші басылымдарыны; ;ш мы;дай данасы о;ырмандарды; арасында тез таралды. Елімізді; болаша;ы ;аза;стан жастарыны; - б;л кітап;а деген ;ызы;ушылы;ы мен ынтасы к;;іл ;уантады. Б;л ж;мысты ;лде де толы;тырып ;айталап бастырып шы;ару;а себеп болды. ;азіргі жастар заманымызды; б;кіл ;лемде ж;не осы айма;та;ы тарихи, экономикалы; ж;не геосаяси к;рделі жа;дайлар;а байланысты ;аза;станны; ;р азаматыны; ел игілігі жолында, жеке мансабыны; ;суі ж;не жан-жа;ты рухани интеллектуалды жа;ынан жетілуіні; е; сенімді кепілі мен шарты ;аза;, орыс, а;ылшын тілдерін о;ып ;йрену ж;не тере; ме;геру екенін ;те жа;сы біледі ж;не т;сінеді.
Кітабымызды; осы ;шінші басылымы да игілікті іске ;з ;лесін ;осады деп ;міттенеміз. О;ырмандарымыз;а ;лкен табыс пен с;ттілік тілейміз.
АЛЬБЕРТ ТУССЕЙН.
ПРЕДИСЛОВИЕ АВТОРА
К ТРЕТЬЕМУ ИЗДАНИЮ

Около трёх тысяч экземпляров первых двух изданий данной книги разошлись очень быстро.
Отрадно, что особый интерес и энтузиазм данное сочинение вызвало у казахстанской молодёжи – будущего страны. Это также явилось одной из причин повторного значительно расширенного издания этой работы. Новое поколение очень хорошо понимает и осознаёт, что при сложившейся исторической, экономической и геополитической ситуации во всём мире вообще и в данном регионе, в частности, изучение и хорошее знание казахского, русского и английского языков – верный и надёжный залог и условие хорошего перспективного личного карьерного роста и всестороннего интеллектуального и духовного развития личности на благо каждого гражданина Казахстана и всей Республики. Надеемся, что и третье издание нашей книги также внесёт свой скромный вклад в это благородное дело.
Больших успехов и удач во всём нашим дорогим читателям!

АЛЬБЕРТ ТУССЕЙН

AUTHOR’S PREFACE
TO THE THIRD EDITION

About three thousand copies of the first two publications of this book have been distributed very quickly. It’s comforting to note that a special interest and enthusiasm this composition has caused among Kazakhstani young people – the future of the country. It also became one of the reasons for the second significantly expanded edition of this work. The new generation understans and realizes very well that under the existing historic, economic and geopolitical situation in the whole world, in general, and in this region, in particular, studying and good knowledge of Kazakh, Russian and English is a true and reliable guarantee and essential condition for a good promising personal career growth and all-rounded intellectual and spiritual development of personality for the good of every citizen of Kazakhstan and the whole Republic. We hope that this third edition of our book will also make its modest contribution to this noble cause.
Great successes and good luck to all our dear readers!

ALBERT TOUSSAINT



АЛЬБЕРТ ТУССЕЙННІ;  « АФОРИЗМДЕР»  КІТАБЫНА
ПІКІР

;аза; хал;ыны; м;дениет д;ст;рінде шешендік с;зге ерекше м;н беріледі. К;шпелі ;мірді бастан кешірген хал;ымыз ;нерді; алуан т;рін дамыта білді, бізді; ата-бабаларымыз тіл к;ркемдігіні; шеберлігіне жеткен, ;рине ол ;шін олар;а еш;андай м;дени ;имараттар мен ;лкен залдарды; ;ажеті бол;ан жо;. ;демі с;йлеу а;ындар айтысында;ы суырып-салма а;ындарды; тап;ыр те;еулері мен суреттеулері халы;ты; шешен с;зге деген с;йіспеншілігі мен та;данысын ту;ызды. ;аза;тар ;з балаларына шешендік ;нерді дарыта білген. Олар с;йлеген с;здерінде к;ркемдегіш ;;ралдарды пайдалана білуді ;йреткен. Сонды;тан Альберт Туссейнні; ;анатты с;здер жина;ы о;ырмандар арасында ;ызы;ушылы; ту;ызды.
Екі тілде ;;растырыл;ан ;ткір ойлы ;анатты с;здер авторды; ;мір т;жірибесінен, ;зге адамдар мен ;арым-;атынас ;стіндегі ;ыс;а о;и;алардан ту;анды;ын к;рсетеді.
Халы;тарды; ой деректеріні;, ;мірді тануда;ы жайларыны; бір-бірімен салыстырылуы – ;мірді тере;ірек білуді; негізі. Бізге Туссейн мырзаны; ;те ;демі ж;зеге асырыл;ан м;ндік ;згертулер ;те ;ызы;ты.
 Тексті; а;ылшын ж;не орыс варианттарын салыстыру ар;ылы тілдерді; ;ажайып бейнелі суреттерін к;руге болады. Б;рын;ы да;дылы шынды;тарды к;рсету ар;ылы адамдар арасында;ы ;мір ;;былыстарыны; ;зіл мен мыс;ыл ар;ылы к;рінуі, ;арым-;атынастар;а ;згеше к;з;арас тудыратынын бай;аймыз. Біз б;рын;ыша ыза келтіретін жайларды Альбертті;  с;з колданыстары ар;ылы ;зілге айналдырып жібере аламыз.
Б;л ;анатты с;здерді; екінші авторы  деп м;тіндерді ;аза; тіліне аударушы, белгілі ;дебиетші, а;ын, профессор ;адыр Ж;сіпті айтамыз. М;тіндерді ;аза; тіліне аударып, т;сіністілікке жеткізу ;шін аудармашы;а тілдік ;атынастарды тере; білу ж;не ;лтты; тіл байланыстарыны;  сырын игеруді ;ажет ;ылды. Орыс ж;не ;аза; тілдеріні; м;н- ма;ыналары туралы білім ;. Ж;сіпке ;анатты с;здерді ;аза; тілінде т;сінікті с;з ;олданыстарымен жеткізуге ж;не с;йлетуге м;мкіндік берген.
;аза;стан Республикасында;ы ;азіргі ;ш т;;ырлы тілді білу талабы ж;зеге асып жат;ан кезде Альберт Туссейнні; ;анатты с;здеріні; ;ш тілде жария етілуі онымен таныс;ан адамдар;а тілдерді игеру жолында;ы ма;саттарын орындап, білімдерін ;алыптастыру;а, с;йлеген с;здерінде тартымдылы;ты игеруге к;мектесетіні с;зсіз.


Пікір беруші:
Х. Досм;хамедов атында;ы Атырау
мемлекеттік университетіні; 
Орыс филологиясы ж;не журналистикасы
 кафедрасыны; доценті Кенже;алиева С.К.

РЕЦЕНЗИЯ НА КНИГУ
АЛЬБЕРТА ТУССЕЙНА
«АФОРИЗМЫ»

          В культурных  традициях казахского народа особое место отводится искусству красноречия. Не имея возможности в условиях  кочевого  образа жизни развивать виды искусства, свойственные европейским народам, наши предки возвели в культ речевое  мастерство, совершенствование которого  не требовало особых атрибутов  в виде роскошных зданий, приспособленных залов, громоздких декораций и специальных инструментов. Умение человека красиво говорить, участвовать в публичных  состязаниях акынов-импровизаторов всегда вызывало восхищение у народа. Уже с детства казахи имеют представление об ораторских традициях своего народа, развивают навыки оформления и украшения своей речи различными способами,  в том числе и  фразеологическими оборотами. Поэтому неудивительного, что кника афоризмов Альберта Туссейна вызвала живой интерес у читателей.
       Составленные сразу на двух языках остроумные мини-тексты бесспорно отражают собственный жизненный опыт автора, в частности опыт общения  с другими  людьми, практику коммуникации с представителями разных языковых социумов. Сопоставление, взаймное соотнесение, сравнение-это прежде всего свойство человеческого мышления, универсальная основа позавательной деятельности  человека. Поэтому нам  так  интересны семантические трансформаций, столь изящно осуществленные господином Туссейном.
        Сравнивая английский и русский вариант текстов, можно ощутить диалог между  двумя когнитивными картинами мира, перекличку языков. Свежий взгяд на избитые истины, с юмором, а иногда и с сарказмом, обыгранные жизненные ситуации позволяют читателю  по-другому взглянуть на недостатки окружающих нас  людей, стать более толерантными в  повседневной текучке. Там, где раньше мы могли разразиться праведным гневом, теперь можно будет просто отшутиться, использовав какие-то фразы «из Альберта». Разделив афоризмы на короткие параграфы, автор концентрирует внимание читателя на ключевых темах фразеологизмов, позволяющих понять авторские интенции и помогающих  постичь его замысел.
        Еще одним автором этой книги можно  по праву назвать переводчика текстов на казахский язык, известного литератора, поэта, оратора, профессора Кадыра  Жусипа. Для успешной интерпретации текстов на восточном языке переводчику потребовалась не только языковая компетенция, но и знание национальных коммуникативных реалий, знакомство с речевым поведением казахов. Всеобьемлющая информация о русском и казахском языке позволила К.Жусипу бережно и адекватно передать смысл афоризмов на родном языке, сделав их доступными для восприятия новой лингвистической общности.
       Особое значение сборник афоризмов А.Туссейна  на трех языках имее  в связи с провозглашенной  в Республике Казахстан системой воспитания поликультурной и полиязычной личности, владеющей в одинаковой степени тремя языками, потому что чтение подобных книг побуждает читателя к пойску различия между образами своего и  чужого мировосприятия, к постижению иной  культуры, к формированию знаний о ней, стремлению изучать иностранные языки, предоставляет возможности  для  обогащения и придания выразительности своей речи.

Рецензент:
Доцент кафедры русской  филологий и
журналистики  АтГУ им. Х.Досмухамедова                Кенжегалиева С.К.


REVIEW
OF ALBERT TOUSSAINT’S
APHORISMS

In the Kazakh people’s cultural traditions a special place is devoted to the art of eloquence. Having no possibility under conditions of nomad mode of life to develop the kinds of art characteristic for European peoples, our ancestors made a cult of language skills the perfection of which did not require special attributes like luxurious buildings, adjusted halls, bulky decorations and special instruments. The human skill to beautifully speak and participate in public competitions of akins-improvisors always caused delight of the people. Already since childhood, the Kazakhs have ideas about oratorical traditions of their people, developing the skills of formation and decoration of their speech in various ways, including phraseological turns of speech.Therefore, there is no wonder that Albert Toussaint’s book of aphorisms caused such a lively interest with the readers.
Compiled simultaneously in three languages the witty mini-texts undoubtedly reflect the author’s own life experience, particularly, his socializing with other people, and the practice of communication with representatives of other linguistic communities. That is why we are so keenly interested in semantic transformations so elegantly carried out by Mr. Toussaint.
Comparing the English and Russian versions of the texts one may feel a dialogue between the two cognitive pictures of the world, an interchange of the languages. A fresh look at truisms, with humour and sometimes with sarcasm, as well as differently interpreted life situations allow the reader to become more tolerant in the everyday routine. Wherever in the past we could become righteously angered, now we can just laugh off using some phrases “from Albert”. Having divided the aphorisms at short paragraphs, the author concentrates the reader’s attention on key topics of the phraseologisms allowing to understand the author’s intents and helping conceive his ideas.
The famous man of letters, poet, orator, professor Kadyr Zhusip, the translator of the texts into the Kazakh language can be rightly named one more author of this book. To successfully interpret the texts in an oriental language the translator needed not only language competence but also the knowledge of national communicative realities and acquaintance with the Kazakhs’ spoken behavior. Universal information about the Russian and Kazakh languages has allowed K. Zhusip carefully and adequately render the meaning of the aphorisms in the his mother tongue making them accessible for perception of the new linguistic alliance.
A. Toussaint’s collection of aphorisms in three languages has a special importance in connection with the proclaimed in the Republic of Kazakhstan system of developing polycultural and polylinguistic personality in a similar degree  possessing three languages since reading of similar books encourages the reader to look for differences between the images of one’s own and other worldoutlook, to understand a different culture, to form knowledge about it and desire to study foreign languages, and provides possibilities to enrich and improve the expressiveness of one’s own speech.

Reviewer:

S.K.Kenzhegaliyeva (Kazakhstan) –
Associate professor of Russian philology and journalism chair
Of Atyrau State University named after Kh. Dosmuhamedov

Б;Л КІТАПТЫ ЖАЗ;АНДАР

ЭТУ КНИГУ ДЕЛАЛИ:

THIS BOOK WAS MADE BY:

Ж;сіп ;адыр ;теген;лы (;аза;стан) – лингвистикалы; ал;ы с;з, аударма ж;не ;аза;ша м;тіндерді; редакциясы. Филология ;ылымдарыны; докторы, Х. Досм;хамедов атында;ы Атырау мемлекеттік университетіні; ;аза; ;дебиеті кафедрасыны; профессоры. ;аза;стан Республикасы о;у- а;арту ісіні; ;здігі. ;аза;стан Жазушылар Ода;ыны;, ;аза;стан Журналистер Ода;ыны; м;шесі. ;леуметтік ;ылымдар академиясыны; корр- м;шесі. ;.Р. М;дениет ;айраткері. А;ын, ;дебиет сыншысы. К;птеген ;ылыми ма;алалар мен Бейбарыс, Зейнолла ;абдолов, ;біш Кекілбаев, Ж;мекен Н;жімеденов туралы монграфияларды; авторы.

Жусип Кадыр Утегенович (Казахстан)  – лингвистическое предисловие-рецензия, перевод и общая редакция казахских текстов. Доктор филологических  наук, профессор кафедры казахской литературы Атырауского госуниверситета им. Х.Досмухамедова. Отличник народного просвещения РК. Член Союза писателей и Союза журналистов Казахстана. Член-корреспондент Казахской Академии социальных наук. Деятель культуры РК. Поэт, литературный критик. Автор многих научных статей и монографий о Бейбарсе, Зейнулле Кабдолове, Абише Кекилбаеве, Жумекене Нажимеденове. 

Zhusip Kadyr Utegenovich (Kazakhstan) – linguistic preface and critical review, translation and general editing of Kazakh texts. Doctor of philology, professor of the Kazakh literature chair in the Atyrau State University named after H.Dosmuhamedov. Outstanding worker of people’s education in RoK. Member of the Writers’ Union and the Union of Journalists of Kazakhstan. RoK’s cultural worker. Poet, literary critic. Author of many scientific articles and monographies on Beibars, Zeynulla Kabdolov, Abish Kekilbayev, Zhumekene Nazhimedenov.

Туссейн Альберт Иоганович  (Ресей) – орыс тіліндегі м;тінні; авторы, а;ылшын тіліне аудар;ан. 1-ші М;скеу шетел тілдері мемлекеттік институтын т;мамда;ан. Отанды;, шетелдік ж;не халы;аралы; мекемелерде ж;мыс істейді. Со;;ы 17 жылдан бері «Те;ізшевройлды;»  за; б;лімінде аудармашы. Елуден аса ;ле; жина;тарыны;, прозалы; шы;армаларды;, аударма кітаптарыны; авторы. Ресей Жазушылар Ода;ыны; м;шесі. М;скеудегі Украин ;дебиеті кітапханасыны; «Жыл мезгілдері» циклында ;ткізілетін ;деби кештеріні; т;ра;ты ж;ргізушісі. Т;ра;ы – Подмосковье.

Туссейн Альберт Иоганович (Россия) – автор русских текстов, перевод на английский. 1-й Московский Госинститут инъязыков, работа в  отечественных, зарубежных и международных организациях. Последние 17 лет переводчик Юридического отдела в ТОО «Тенгизшевройл». Автор и составитель более 70 книг и сборников стихов, прозы и переводов, лауреат литературных премий,  член Союза писателей России. Постоянный ведущий литературно-художественных вечеров из цикла «Времена года» в Библиотеке украинской литературы в Москве. Проживает в Подмосковье.

Toussaint Albert Iohanovich (Russia) – author of Russian texts, translation into English. 1-st Moscow State institute for foreign languages, work in domestic, foreign and international organizations. Last 17 years, translator of the Legal Department in Tengizchevroil LLP. Author and compiler of more than 70 books and collections of poetry, prose and translations, winner of literary prizes, member of Russia’s Union of Writers and International League of Writers. Permanent anckorman of literary and artistic parties from the “Seasons of the Year” cycle in the Moscow Library of Ukrainian Literature.
Resides in the Moscow vicinity.

Базар;;лов Д;урен Жанат;лына (;аза;стан) – ;аза; тіліндегі м;тінді сараптаушы.

Базаркулову Даурену Жанатовичу (Казахстан) – редактирование казахских текстов.

Bazarkulov Dauren Zhanatovich (Kazakhstan) – editing of Kazakh texts.


Дьяченко Алексей Владимировичке (;аза;стан) – а;ылшын тіліндегі м;тінді сараптаушы.

Дьяченко Алексею Владимировичу (Казахстан) – редактирование английских текстов.

Dyachenko Alexey Vladimirovich (Kazakhstan) – editing of English texts.


Перссон Регина Альбертовна;а (Швеция) - орыс тіліндегі м;тінді сараптаушы.

Перссон Регина Альбертовна (Швеция) - редактирование русских текстов.

Persson Regina Albert (Sweden) – editing of Russian texts.

Кенже;алиева С.К. (;аза;стан)
– Пікір беруші:
Х. Досм;хамедов атында;ы Атырау
мемлекеттік университетіні; 
Орыс филологиясы ж;не журналистикасы
кафедрасыны; доценті

Кенжегалиева С.К. (Казахстан) -
Рецензент:
Доцент кафедры русской  филологий и
журналистики  АтГУ им. Х.Досмухамедова               

S.K.Kenzhegaliyeva (Kazakhstan) –
Reviewer:
Associate professor of Russian philology and journalism chair
Of Atyrau State University named after Kh. Dosmuhamedov




;АЗА;  ЕЛІНЕ
Ж;НЕ ;АЗА;СТАН
ХАЛЫ;ТАРЫНА АРНАЛАДЫ


ПОСВЯЩАЕТСЯ
НОВОМУ КАЗАХСТАНУ
И ЕГО ЛЮДЯМ


DEDICATED
TO NEW KAZAKHSTAN
AND ITS PEOPLE

;аза;стан хал;ы ;ш тілді ;олданатын ;лемдегі ;те тере; білімді ел ;атарында ;абылдануы керек. Б;л: ;аза; тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – халы;тарды; ;зара байланыс жасайтын тілі ж;не а;ылшын тілі – экономикалы; ;аламдануында;ы ;здік ;арым ;атынас тілі.
Н.;.Назарбаев
(;аза;стан Республикасыны; Президенті ;сын;ан ";шт;;ырлы тіл" м;дени жобасынан)


Казахстан должен восприниматься во всем мире как высокообразованная страна,
население которой пользуется тремя языками. Это: казахский язык —    государственный язык,
русский язык — как язык межнационального общения и английский язык —    язык успешной интеграции в глобальную экономику
Нурсултан Назарбаев
(из культурного проекта «Триединство языков»,
предложенного Президентом Республики Казахстан)

Kazakhstan should be perceived in the whole world as a highly educated country,
whose population uses three languages. They are Kazakh – the state language,
Russian – as a language of international communication and English –
a language of successful integration into the global economy
Nursultan Nazarbayev
(from the cultural project “Triunity of Languages”,
proposed by the Republic of Kazakhstan President)



К;ршіні; де тілін білу керек, біра; е; алдымен ;з тілі;ді білсе;, тамаша болады.
Франциск Казмирович Богушевич

Оно хорошо, а даже и нужно знать соседскую речь,
но перво-наперво нужно знать свою.
Франциск  Казмирович Богушевич

It’s good and even necessary to know one’s neighbour’s speech,
but first of all one should know one’s own.
Frantsisk Kazmirovich Bogushevich

;зге тілді ж;не м;дениетті білу адамды осы халы;пен ;атар д;режеде сезіндіреді, егер б;л халы;ты; ісі мен к;ресі оны; к;;ілінен шы;са, ол еш;ашан ;зін б;тен деп ойламайды. кімде –кім ;зге м;дениетті ;абылдау;а ;абілеті жетсе, оны; д;ниеге к;зі ашылады, ;зін сынай біледі ж;не кемшілігін аны;тай алады.
Абай

Знание чужого языка и культуры делает человека равноправным с этим народом, он чувствует себя вольно, и если заботы и борьба этого народа ему по сердцу, то он никогда не сможет оставаться в сторонe. Тот, кто способен воспринимать чужую культуру, делает шаг к более широкому взгляду на мир, учится самокритичности и преодолению ограниченности.
Абай (Ибрагим) Кунанбаев

The knowledge of a foreign language and culture makes a person equal to this people, he feels himself free, and if the troubles and struggle of this people are close to his heart, then he will never be able to stay aside. He who is capable of perceiving a foreign culture will make a step towards a wider world outlook, will learn self-criticism and overcoming narrow-mindedness.
Abai (Ibrahim) Kunanbayev


Афоризмде еш;ашан шынды; болмайды:
онда шынды;  жартылай немесе бір жарым.
                К.Краус

Афоризм никогда не содержит всей правды:
в нём либо полправды, либо полторы
                К.Краус

Aphorism never contains the whole truth:
it has either half truth or one and a half
                K. Kraus


;аза; тілі ;ш тілді; бірі ;ана болып ;алмайды, ол бірінші, негізгі, басты, на;ыз ;ажет тіл болып есептеледі. ;аза; тілі – ;аза;стан Республикасыны; мемлекеттік тілі.
Н. Назарбаев

Казахский язык не останется одним из трех языков,
а будет оставаться первым, основным, главным, самым важным. казахский язык –
го­сударственный язык Республики Казахстан.
Н.Назарбаев

The Kazakh language will not remain one of the three languages, but will remain the first, basic, major
 and the most important one, the Kazakh language is the state language of the Republic of Kazakhstan.
N.Nazarbayev


Афоризм – бір тарма;ты роман
                Л. Сухоруков

Афоризм – это роман в одну строку
                Л. Сухоруков

Aphorism is a novel in one line
                L. Sukhorukov

Біз ;з ана тілімізде с;йлемей, бас;а ешкім оны шын м;нісіндегі тіл
 деп ;;рметтемейтінін т;сінуіміз керек.
Н. Назарбаев

Мы должны понять, что пока сами не будем разговаривать на своем родном языке,
никто дру­гой по-настоящему не будет уважать этот язык.
Н.Назарбаев

We must understand that unless we ourselves speak our mother tongue,
nobody else will really respect this language.
N.Nazarbayev


Афоризм – ;серлер ;йысы.

Афоризм – сгусток реакции

Aphorism is a bundle of reaction


Тіл – ;ркениет пен м;дениетті; жолы
А. Куприн

Язык – это путь цивилизации и культуры.
А.Куприн

Language is the road of civilization and culture.
A.Kuprin


Афоризм жазу;а шеберлігі бар адам
трактаттар;а айырбасталмауы керек
К. Краус

Тот, кто способен писать афоризмы,
не должен размениваться на трактаты
К.Краус

He who is capable of writing aphorisms
should not squander his talent on treatises
K.Kraus


Тіл – досты; пен келісімні; е; мы;ты т;решісі.
Эразм Роттердамский

Язык – лучший посредник
для установления дружбы и согласия.
Эразм Роттердамский

Language is the best mediator
For establishing friendship and consent.
Erasmus de Rotterdam


Афоризмдер – суайтизмдер,
арсызданизмдер,
бетсіздікизмдер-б;рібіризмдер,
м;телдер, тап;ыр с;здер
ж;не бас;а да опасызды; жасаушылар –
м;;гі-ба;и ;згеретін измдер

Афоризмы-аферизмы,
офонаризмы,
офигизмы-пофигизмы,
поговорки, прибаутки
и прочие изменники –
вечно изменяющиеся измы


Aphorisms-affairisms,
bananas,
wowisms-“who cares”-isms,
sayings, witticisms
and other traitors –
eternally changing isms


Тіл – ;ай халы;ты; да кешегі, б;гінгі та;дыры ;ана емес, болаша;та;ы да та;дыры.
Б. Момыш;лы

Язык – не только вчерашняя, сегодняшняя судьба любого народа,
но и его завтрашняя судьба.
Б. Момышулы

Language is not only yesterday’s and today’s destiny of any people,
but it’s also its tomorrow’s fate.
B.Momyshuly

Егер адамгершілікпен с;йлесе білсе;, тілді; б;рі де жа;сы.
А. Лигов

Все языки хороши,
если на них говорить по-человечески.
А. Лигов

All languages are good,
If one speaks them humanly.
A. Ligov

Б;гін а;ылшын тілінсіз ілгері ;мтылу, жа;алы;тарды игеру,
;ар;ынды ;адам жасау м;мкін емес.
Д. Назарбаева

Сегодня продвинуться, какие-то инновации у себя внедрять,
начинать стартапы — это немыслимо без английского языка.
Д.Назарбаева

Today, to move forward, to introduce some innovations
and make start-ups in one’s business is impossible without the English language
D. Nazarbayeva


;з тілі;е деген с;йіспеншілікті бас;а тілге ;арсы ;ойып ;йретпеу керек.
А. Багмет

Нельзя воспитывать любовь к своему языку ненавистью к другому.
А.Багмет

You cannot bring love to your language through hatred to another.
A.Bagmet


;нер алды - ;ызыл тіл
;аза; м;телі

Главное в искусстве – красноречие
Казахская поговорка

Eloquence is the bottom line of art
Kazakh saying

АФОРИЗМДЕР АВТОРЫ ТУРАЛЫ
ТУДЫ- ;лі жетілу ;стінде
ОТАНЫ – тегі – Украина, иелігі – Ке;ес ода;ы, рухы – Ресей, д;ние танымы – Жер
;ЛТЫ – орыс – швейцария араласыны; хохолы
;ЛТТЫ; ТІЛІ – ойлап ж;не жазатын тіл болса, онда – орыс; ;аным бойынша, ;те тере;, ;те биік д;режедегі – украин, біра; б;л тілді орыс тіліндей тере; ме;гермегенмін, ж;не ол тілде к;п жазбаймын; сонда да оны; ;те н;зік иірімдерін ж;не ;нін ішкі д;ниеммен керемет сезінемін. Мені; ;шінші ту;ан тілім – ;кемні; тарапынан – француз. Мен ;шін ол шетел тілі, сонда да с;йікті деп есептеймін. Французша с;йлейтін атамды к;рген жо;пын, ал ;кем неміс тілінде сайрады.
БІЛІМІ – т;рлі де;гейде техникалы;, лингвистикалы;, филологиялы;, экономикалы;  ж;не  за;герлік; е; бастауыш, аны; ая;талма;ан, Линкольнше айтса;, тіпті жеткіліксіз т;рмысты;.
ОТБАСЫЛЫ; ЖАЙЫ – ;те ;ыз;ылы;ты жайда
ЖАН;Я – жер ж;зіндегі барлы; адамдар, жа;сылары да бар ж;не нашарлары да, кез-келген жан;яда;ыдай.
БАЛАЛАРЫ – негізінен тек с;з, дыбыстар мен ;сімдіктер.
НЕГІЗГІ ТАБЫС К;ЗІ – с;здер мен дыбыстар.
С;ЙІКТІ ІСІ – б;рін де бап;а салу
ДОСТАРЫ – Сіз де, егер Сіз ;аласа;ыз
ЖАУЛАРЫ – «достары» дегенді ;ара;ыз
О;ЫТУШЫЛАРЫ – ма;ан кездескен немесе мен о;ы;ан адамдарды; б;рі – ешкімі ;алмастан
НЕГІЗГІ ;;ШТАР ;УЕСТІГІ – барлы; ;уестенетін, ;уестендіретін, ;зіне тарта білетін, барлы; тартымды, с;йкімді, барлы; ;айталаулар, к;лдіргі б;ра айтуларды; б;рі ж;не т.т.
;АТЫСТЫ;ЫЗ ... БА? –;атысу деген жо;
БОЛДЫ;ЫЗ ... БА? - болдым, біра;. Ма;ан ;айда болма;анымды айту оп- о;ай.
ШЕТЕЛ ТІЛДЕРІ – дипломда а;ылшын ж;не араб, біра; кейінгі бірнеше онда;ан жылдар бойы активті т;рде онда;ан тілдерді ;ызы;ып, о;ып, зерттеп ж;не оларды бір- бірімен салыстырумен бірге ;р шамада былдыры;тата с;йлеймін, мылжы;даймын, неше т;рлі былжыры;тата былшылдаймын ж;не іштен ту;ан ж;не ту;алы ;йренген топасты;ыммен ;йтеуір бірде;е айтамын. Мені; ;ызы;ушылы;ым ж;не ;ылыми – ізденгіштік ;уестігіме ескі ж;не жа;а грек, т;гелге жуы; славян, роман (эсперанто мен латын тілдерін ;оса), герман (соны; ішінде скандинавиялы; топшасы) ж;не бас;а, біренеше семит, т;рік, иран ж;не ;ытай мен жапон тілдері, ж;не е; ;иын ;ндемес тілі кіреді.
Е; С;ЙІКТІ;ІЗ – ;азіргі кездегі с;йетін адамым мен затым.
;МІРДЕГІ БАСТЫ Н;РСЕ – ;мір
МЕНІ; ;МІРЛІК ;СТАНЫМЫМ – Егер болжай білсе;, ;летіні;ді біліп ;мір с;ру; ж;не егер болжай білсе;, еш;ашан ;лмейтіні;ді біліп ;мір с;ру. ;згелермен ;арым-;атынасы;дай оларды; ;зі;мен сондай ;арым-;атынаста болуын ;алар едім. Шы;ыс елдер халы;тарыны; ;анатты ойларынан
Болам демеу керек, болу керек! В.И. Даль
;ЛДІ – «туды» дегенді ;ара;ыз
АВТОР

ОБ  АВТОРЕ АФОРИЗМОВ
РОДИЛСЯ – все ещё в процессе
РОДИНА –  по крови – Украина, по принадлежности – СССР, по духу – Россия, по мировоззрению – Земля
НАЦИОНАЛЬНОСТЬ – хохол русско-швейцарского розлива
РОДНОЙ ЯЗЫК – видимо, тот, на котором думаешь и пишешь сокровенное, тогда – русский, но по крови и по чему-то еще более высокому и глубокому, если не глубинному – украинский, хотя я им, конечно, не так владею, как русским, во всяком случае, не так много пишу на нем (ну, и, слава богу! – наверное, облегченно вздохнет мой украинский земляк-читатель), но зато всей душой улавливаю и воспринимаю всю его тончайшую мелодичность и нежную напевность, нутром чувствую каждое его словэчко… Третий  мой родной (троюродный?) язык по линии отца – французский. Для меня он скорее иностранный, хотя и один из любимых и приоритетных. Дедушку-франкофона я не застал, а отец предпочитал немецкий.
ОБРАЗОВАНИЕ – разного уровня и законченности музыкальное, техническое, лингвистическое, филологическое, экономическое и юридическое; весьма  начальное, явно незаконченное и, добавим по Линкольну, совершенно недостаточное житейское
СЕМЕЙНОЕ ПОЛОЖЕНИЕ – в очень интересном положении
СЕМЬЯ – все люди на свете, и хорошие и не очень, как в любой семье
ДЕТИ – в основном слова, звуки и растения
ОСНОВНОЙ ИСТОЧНИК ДОХОДА –  слова и звуки
ЛЮБИМЫЙ КОНЕК – ставить всё на кон
ДРУЗЬЯ – и Вы, если Вас станет
ВРАГИ – см. ДРУЗЬЯ
УЧИТЕЛЯ – все, без исключения, встречаемые или читаемые мною люди
ОСНОВНОЕ УВЛЕЧЕНИЕ – все, что влечет, завлекает, привлекает и увлекает, а влечет практически все привлекательное, особенно, вот как сейчас, тавтология, каламбуры и пр.
УЧАСТВОВАЛ ЛИ…? – весьма безучастно
БЫВАЛ ЛИ…? – побывал, однако. Но мне уже легче сказать, где я не был
ИНОСТРАННЫЕ ЯЗЫКИ – в дипломе английский и арабский, но в течение  нескольких десятков лет активно интересуюсь, изучаю, исследую и сопоставляю несколько десятков других языков, так что в весьма разной степени и гутарю-бякаю, и размовляю, и болтаю-балакаю, и спикаю, и шпрехаю, и парлякаю и вообще даже при всей своей прирожденной, природной и приобретенной тупости кое-как и кое-что кумекаю. В круг моих интересов и научно-исследовательского любопытства входят древне- и новогреческий, практически все славянские, латинские или романские (плюс эсперанто и, конечно, латынь), германские (в частности, скандинавская подгруппа) и другие языки, несколько семитских, тюркских и иранских языков, китайский и японский,  хотя самый любимый, помимо музыки, и самый трудный для меня язык – это язык молчания, которым порой так трудно владеть (о чем отчасти, вероятно, и свидетельствует эта книга и другие мои сочинения, переводы и сборники)
САМОЕ ЛЮБИМОЕ – тот, кого, и то, что любишь, в данный момент
ГЛАВНОЕ В ЖИЗНИ – жизнь
ИЗ МОИХ ЖИЗНЕННЫХ КРЕДО  – Жить так, как если бы ты знал, что умрёшь завтра; и так, как если бы ты знал, что не умрёшь никогда. Поступать в отношении других так, как хотел бы, чтобы они поступали в отношении тебя. Из восточной народной мудрости
Не слыть, а быть! В.И.Даль
УМЕР – см. РОДИЛСЯ
АВТОР
ABOUT THE AUTHOR OF THE APHORISMS
BORN – still in the process
MOTHERLAND – by blood – Ukraine, by belonging - the Soviet Union, by spirit – Russia, by  world outlook – the Earth
NATIONALITY  - Ukrainian of a Russian-Swiss pouring
MOTHER TONGUE – probably the one you think and write the innermost feelings and thoughts in, then it is Russian, but by blood and by something much higher and deeper, if not profound it is Ukrainian, although, of course, I do not have such command of it as that of the Russian language; in any case, I do not write so much in it (and thank god! – maybe my Ukrainian fellow-countryman-reader will sigh with relief), but, on the other hand, I with all my soul detect and perceive all its subtle melodiousness and tender songfulness, and by all my guts I feel its each “slovechko” (small word)…  My third natural (second cousin?) language on the father’s line is French. For me it’s rather a foreign language, albeit one of favorite and priority ones. I never saw my francophone grandfather, and the father preferred German.
EDUCATION – of  various degrees and completeness musical, technical, linguistic, philological, economic and legal; quite elementary, evidently incomplete and, let’s add after Lincoln, completely insufficient worldly education
FAMILY SITUATION – in a very interesting situation
FAMILY – all people in the world, both good and not very good, as in any family
CHILDREN – mainly words, sounds and plants
MAJOR SOURCE OF INCOME – words and sounds
FAVORITE THING – stake on everything
FRIENDS – you too, if you are up to it
ENEMIES – see FRIENDS
TEACHERS – all, without exception, people that I’ve met or read
BASIC HOBBY – everything that attracts, entices, appeals and fascinates, and I’m practically attracted by everything attractive, especially, as at the moment, by tautology, puns, etc.
FOREIGN LANGUAGES – in my diploma I have English and Arabic, however, during several dozens of years I take an active interest, study, research and compare several dozens of other languages, so to a very different degree I both tell-bark , and  talk, and gabble- babble, and speak, and schpreche, and parley, and in general even with all my inborn, natural and acquired dullness  I somehow hook onto something. The circle of my interests covers ancient and modern Greek, practically all Slavic, Latin or Romance (plus Esperanto and, of course, Latin), Germanic (in particular, the Scandinavian sub-group) languages, several Semitic, Turkic and Iranian languages, the Chinese and Japanese, although my most favourite language , apart from music, and the most difficult one for me is the language of silence, which sometimes is so difficult to master (thereto probably testify also these “Aphorisms”  and my other writings)
MOST LOVED – she/he whom and what one loves most at this moment
MAJOR THING IN LIFE – life
FROM MY VITAL CREDOS – To live so as if you knew that you would die tomorrow; or so as if you knew that you would never die.
To act towards others so as you would like them to act towards you. From the oriental folk wisdom
Not to be reputed but to be. V.I.Dal
DIED –  see BORN
AUTHOR

Бізден біржолата ;ол ;зетін адам бас;а біреуге кететін адам емес, ;ншейін бізден теріс ;ара;ан адам.
По-настоящему нас покидает тот человек, который не уходит к кому-то другому,
а тот, кто просто уходит от нас.
Really, we are deserted by the person who does not leave us to somebody else but by the one who just goes away from us.

;;ша;тар болса;, на; тама;ына .. О. С;лейменов

;згені; ;те ;сем, тартымды да т;тті жетістігін к;ре алмайтын ;ара ниетті, з;лым, кекті ;ыз;анша;тар ;аншама! Оларды; аялауын тек ;анмен жуасы;!
…а если обнимали, то за горло… Олжас Сулейменов

Сколько завистников черных, гадких, мстящих за ум, за удачи других, с виду прилизанных, гладеньких, сладких! С кровью смываешь лобзания их…
… And if they embraced you, then only by the throat ... Olzhas Suleimenov
How many envious people are there - black, nasty, avenging the  intellect and good luck of others, in looks sleek-looking, smooth and sweet! With blood you wash off their kisses...

Біз ;анша айтса; та, ;анша с;йлесек те, со;;ы с;з ;руа;ыт жа;;ыры;тікі
Что бы и сколько бы мы ни говорили – последнее слово всегда остаётся за эхом.
Whatever and however much we talk – the last word will always remain for the echo.

;мірде опасызды;;а ;р;ашан орын табылады. С;мпайылар мен жауыздар! М;мкіндіктері;ді жіберіп алма;дар!
В жизни всегда есть место для подлости.
Сволочи и мерзавцы!
Не упускайте свой шанс!
There is always a place for meanness in life.
Scums and rats!
Don’t miss your chance!

;ндемейтін адамны; ;р;ашан жаны ай;ара ашы;.
У замкнутых людей душа, как правило, открытая.
Unsociable people, as a rule, have an open soul.

Ешкімді де на;ыз жетілген деуге болмайды.
;алайша, ешкімді де ме?!
А а;ыма;тарды ше?!
Никто не совершенен…
Как никто?!
А дураки?!
Nobody is perfect…
How come nobody?!
What about fools?!

Кейбір ;ателіктер мен адасулар кейде жа;алы;тардан да м;ндірек болады.
Некоторые ошибки и заблуждения порой бывают значительнее иных открытий.
Some mistakes and delusions sometimes are more significant than certain discoveries.

К;гілдір ал;ап болу ;шін, айнала ыл;и ш;лді ала; болуы керек.
Чтоб быть оазисом, нужна пустыня вокруг.
To be an oasis a desert is needed around.

С;тсіздіктер  к;п бол;ан сайын, т;жірибе де молая береді. Біра; т;жірибе мол бол;ан сайын, с;тсіздіктер де аз болмас.
Чем больше неудач, тем больше опыта. Но чем больше опыта - неудач не меньше…
The more misfortunes, the more experience. But the more experience – misfortunes are no less…

Б;л театрда;ыдай ;мірде емес, тек сахнада ;мірдегідей.
Это не в жизни, как в театре, а на сцене, как в жизни.
It’s not in life, like in theater, but
it’s on the stage, like in life.

Е; со;;ы рюмканы; арты;тау бол;анын ішіп ал;аннан кейін білесі;.
То, что последняя рюмка явно была лишней, узнаёшь уже после того, как выпил её.
You only know that the last glass was evidently excessive after you have drunk it.

;лы болу  сирек – сонды;тан ;;у ;иын, біра; ;рбір ;;ыны;сыз – ;лы емес.
Нередко быть великим – значит быть непонятым,
но не каждый непонятый – великий.
Infrequently, to be great means to be misunderstood, but not every misunderstood is great.

Сізге б;рі болсын деп армандауды; м;ні бар ма, егер сізде онсызда б;рі бол;ан болса?
Какой смысл мечтать о том, чтобы у вас всё было, если у вас и так уже всё было?
What sense in dreaming of having everything if you have already had everything?

Егер Сізді; ;мірі;ізде бір н;рсе к;п орын алса, демек, Сізге оны ;оятын орын жо;.
Если что-то занимает слишком много места в вашей жизни, значит, вам просто некуда девать его.
If something occupies too much place in your life, it means that you just don’t know where to put it.

;лемде б;рын;ы к;йеуден ас;ан ;р ;ыз;анша; жо;.
Нет на свете большего ревнивца, чем бывший муж.
There is no more jealous person in the world than a former husband.

На;ыз ауыры – же;іл ;арым- ;атынас.
Легкие связи – самые тяжёлые.
Easy relations are the most difficult.

;зіні; ;лсіздігін бай;атудан ж;не к;рсетуден ;оры;пайтын адам – е; мы;ты адам.
Самый сильный человек -  тот, который не боится проявить и показать свою слабость.
The strongest person is he or she who isn’t afraid to display and show its weakness.

Кейде мен кенеттен егіліп жыла;ым келеді. ;тте;, тек ;йел емеспін.
Иногда мне так вдруг захочется плакать. Жаль, что я не женщина…
Sometimes I all of sudden want to cry. Pity I’m not a woman…

Жылдар жылжуда ... Ал біз желпілдеп  ж;рміз. Біра; кейде  ;шатын да кезіміз болады!
Годы летят…
А мы всё порхаем…
Но бывают моменты,
когда и мы летаем!

Years fly…
And we are still fluttering about…
But there are moments when we fly too!

Ишара б;лдырлау бол;ан сайын, пи;ыл да ;ара;дау болады.
Чем темнее намёки, тем яснее намерения.
The darker the hints, the clearer the intentions.

На;ыз арман, е; алдымен, ;ол жетпейтіндігімен  ;сем.
Настоящие мечты хороши, прежде всего, тем, что они недостижимы.
Real dreams are good, first of all, because they are unachievable.

;мір ;те ;ыс;а: Мендельсонды ты;дап ;лгере алма;анда, іле шала Шопенді ойнап жатады.
Жизнь коротка: не успеешь послушать Мендельсона, как уже играют Шопена...
Life is short: no sooner you hear Mendelssohn, as they are already playing Chopin…

;мірде ;р;ашан орын да бар, ;мір ;шін уа;ыт та бар.
В жизни всегда есть место и время для жизни.
There is always a place and time for life.

Басы;нан бірде;е шы;ару ;шін, ;детте, о;ан дейін бірде;е енуі керек.
Чтобы что-то вышло из вашей головы, как правило, нужно, чтобы до этого туда что-то вошло.
In order to something come out of your head, as a rule, before that something should enter it.

К;п адамдарда пары;сызды;;а деген т;бет ;те зор.
У многих людей весьма большой аппетит на безвкусицу.
Many people have quite a big appetite for tastelessness.

- Ол б;л істе ит жегендей ;те білгір
- Ол немене, к;ріс пе?
- Он на этом деле собаку съел.
- Он что – кореец?
- He’s cut his teeth (lit. eaten a dog) on this.
- Is he a Korean?

;р адам биік бол;ысы келеді, ;сіресе аласалар.
Каждый хочет выглядеть выше, особенно если он ниже.
Everyone wants to look higher, especially when he is lower.

Ол ;ліктерді; ;стімен ж;ріп келе жат;ан жо;,  ж;гіріп келе жатты.
Он не шёл – бежал по трупам.
He was not walking – he was running over corpses.

;те ;демі айтыл;ан! Тек мені; айтпа;аным ;кінішті –а; ...
Красиво сказано! Жаль, что не мной…
Beautifully said! Pity not by me…

;ылымны; к;к тасын тісі; барда кемірген  ж;н.
Грызть гранит науки надо пока ещё есть зубы.
Gnaw the granite of science while you still have teeth.

Егер сен о;и;аны; ішінде  болса;, міндетті т;рде о;ы;нан да, солы;нан да ;а;ты;улардан ;аша алмайсы;.
Если ты в центре событий, тебе непременно будет перепадать и справа и слева.
If you are in the middle of it, you will certainly get blows both from right and left.

;згені тауып алу ;шін, е; алдымен ;зі;ді тауып алу керек.
Чтобы найти другого человека, надо прежде всего найти самого себя.
To find another person one should first of all find oneself.

Арманны; ізіне т;су керек пе?! Не ;шін?!
Преследовать мечту?! За что?!
To chase a dream?! For what?

Тау Магометке келмесе, Магомет та;ы бір стакан толтырады.
Если гора не идёт к Магомету,
Магомет наливает ещё стакан.
If the mountain doesn’t go to Muhammad, Muhammad pour another glass.

Осындай шы;арма ;на;ан адамдар;а, ;андай шы;арма ;нар екен деп ойласам, олар;а д;л осындай ;нау;а тиісті шы;арма ;найды екен.
Я думаю для тех, кому нравятся такого рода сочинения, это как раз такого рода сочинение, какое им должно понравиться.
I think for those who like this kind of work, it is just this kind of work they should like.

;з отбасы;да ата;ты болудан ;иын н;рсе жо;.
Труднее всего быть знаменитым в своей собственной семье.
The hardest thing is to be famous in one’s own family.

Біреуді; ж;регін жаулап алу;а ;мтылатындар е; алдымен, на;ыз тасж;ректер, к;дімгі ж;регі жо; пенделер.
Завоевать чье-либо сердце стремятся, прежде всего, люди бессердечные, у которых нет своего сердца.
To conquer somebody’s heart strive only heartless people, those who have not their own heart.

Е; кішкене пенделер ;лы бол;ысы келеді.
Каждый малый хочет быть великим.
Each boy wants to be big.

Данышпан, батыр, ;алым, а;ын, ;ртіс, генерал ж;не т.б. болып тумайды.  Б;рі де бала болып д;ниеге келеді.
Гениями, героями, учёными, поэтами, артистами, генералами и пр. не рождаются. Все рождаются детьми.
Nobody is born a genius, scientist, poet, artist, general etc.
All are born babies.

Кімні; айтатыны болса, сол с;йлейді.
Айтататыны жо; - жазады.
Жазатыны жо; – ;н салады.
;н сала білмеген билейді.
Би білмеген – ішеді.
Ішетіні жо;  – табады!
Кому есть что сказать – говорит.
Кому нечего сказать – пишет.
Кому нечего писать – поёт.
Кому нечего петь – танцует.
Кому нечего танцевать – пьёт.
Кому нечего пить – найдёт!
He who has something to say – speaks.
Who has nothing to say – writes.
Who has nothing to write – sings.
Who has nothing to sing – dances.
Who has nothing to dance –drinks.
Who has nothing to drink – will find it!

Егер ;з – ;зіне айтатыны болса, бас;а;а да айтатыны; бол;аны.
Если есть что сказать самому себе, будет что сказать и другим.
If you have anything to say to yourself, you’ll also have what to say to others.

К;корай шал;ын болу ;шін, айнала ;;мды дала болуы керек.
Чтоб быть оазисом, нужна пустыня вокруг.
To be an oasis you need a desert around.

Не айтса; да, ;анша айтса; да, е; со;;ы с;з жа;;ыры;тікі.
Что бы и сколько бы мы ни говорили – последнее слово всегда остаётся за эхом.
Whatever and no matter how much we talk – the last word always remains for echo.

Ма;таныш пен менмендік еш;ашан ;атар ;мір с;рмейді.
Гордость и гордыня никогда не уживутся вместе.
Pride and arrogance will never get along together.

Мен оны бірден шайнап тастадым. Біра; ж;тып жіберуге жиіркендім.
Я его сразу раскусил. Но глотать не захотелось…
I bit him through. But there was no wish to swallow...

Оны т;зеуге  бар к;шімді аямадым, біра; ол ;рекетім оны; к;зіне ш;п салумен бітті.
Долго пыталась изменить его, но кончилось тем, что изменила ему.
For a long time, she has been trying to change him, but it all ended up in her betraying him.

А;ЫЛДЫ
Барлы; адамдарды ты;дау керек!
А;ылдыларды ты;дау керек!
Сізді; а;ылдылы;ы;ыз осы болар!
УМНОЕ
Слушать надо всех!
Слушаться – только умных!
В этом ваш ум!
CLEVER
One should hear everyone!
But listen only to the clever!
Therein lies your intellect!

Адам ;зіні; отбасында ;ана ба;ытты болады. На;ыз ба;ытсызды; та ;зіні; отбасында болады. ;алауы;ыз білсін!
Самым счастливым человек может быть только в семье. Самым несчастным человек может быть только в семье. Выбираем!
The most happy can a man be only in a family. The most unhappy can a man be in a family. Let’s choose!

Жас солдат генерал болуды ;арт генералды; жас солдат болуды а;са;анындай армандай алмайды.
Не так молодой солдат мечтает стать генералом, как старый генерал снова хотел бы стать молодым солдатом…
A young soldier doesn’t dream to be a general as much as an old general would like to be a young soldier…

Мен жер бетіндегі к;п  ;шін ж;не барлы;ы ;шін ;луге дайынмын!
Біра; ;зір ;ажеттігі жо;, ;айта солар ;шін ;мір с;ремін.
Я готов умереть за многое и многих на этой земле. Но пока этого не требуется, я стараюсь жить ради них.
I’m ready to die for many things and people on this earth. But while it’s not required yet, I try to live for their sake.

;з – ;зіммен шексіз айтыс- тартыс ж;ргізсем де, мен с;йлескендерді; тол;аныстарымен демаламын.
Ведя бесконечные споры и диалоги с самим собой, я отдыхаю на монологах собеседников.
Conducting  endless arguments and dialogues with myself, I take a good rest on my interlocutors’ monologues.

Шынды; ;р;ашан ;мірде бар ;ой. Тек ;тірікті ойлап табу керек.
Правда существует сама по себе. Лишь ложь надо выдумывать.
The truth exists by itself. Only lie should be invented.

Отбасында жанжалдасуды ;аламайтындар ;ана жанжалдаспайды.
В семье не ссорятся лишь те, кому этого не хочется.
In a family only those do not quarrel who don’t want it.

Некеге т;р;андарды; к;пшілігі ;лгілі ;мір с;рер еді, егер ...
Большинство браков были бы идеальными, ЕСЛИ БЫ НЕ…
Most marriages would be ideal, IF IT WERE NOT FOR…

Тынышты;ты са;тау ;шін, ;немі тынышты;ты ;алайтын адамдай боп к;ріну керек.
Часто, чтобы успокоиться, надо просто притвориться спокойным.
Often in order to calm down one should simply pretend to be quiet.

;зін ж;не бас;алар;а сені; жа;сы, ;негелі, лайы;ты екені;ді д;лелдеу ;шін ;аншама келіссіз, орынсыз, тіпті ;ылмысты; ;рекетке дейін барады.
Сколько неприличного, недостойного, даже иногда преступного делается просто для того, чтобы доказать себе и другим, что ты хороший, что ты приличный и достойный человек!
How many indicent, unworthy, sometimes even criminal things are made simply to prove to oneself and others that one is good, that one’s a decent and worthy person!

Отбасында ;андай ;йел болса, ажырасу да сондай болады.
Какова в семье женщина, таков будет и развод.
Like woman in the family, like divorce.

Мені; тілімні; ;шында бір н;рсе жыбырлайды да т;рады. Кейде ж;л;ынып шы;ады. Себебі ол а; с;йлеуіме байланысты.
У меня постоянно что-то вертится на кончике языка. Иногда срывается. Потому что держится на очень честном слове.
Something is always spinning on the tip of my tongue. Sometimes it escapes my lips. Because it’s based on a very honest parole.

;бден ;арны; той;анша жей, жей, жей бересі;. Біра; ;бден ;лде де ;мір с;ре беру ;шін ;мір с;ре, ;мір с;ре бересі;.
Можно есть, есть и есть пока наконец не наешься. Но можно жить, жить и жить и так и не нажиться.
You can eat, eat and eat until you are full. But you can live, live and live and never become rich.

Егер шын м;нісінде бір н;рсені ;згерткі; келсе, ;зі;ді де ;згерте алатындай д;режеде болуы; керек.
Если ты хочешь по-настоящему что-то изменить,
ты должен быть способен изменяться сам.
If you want to really change something, you must be able to change yourself.

Жал;ыз басты ;йел дегеніміз – жал;ыз к;йеуі бар ;йел.
Одинокая женщина – у которой один муж.
A lonely woman – she that has only one husband.

Ашы; есік к;ні деген – т;рмедегілерді; арманы.
День открытых дверей – о чём мечтают все зэки.
Open doors day – a dream of all prisoners.

Таза ар – шамалы есті; белгісі сия;ты.
Чистая совесть – нередко признак плохой памяти.
A clean  conscience is not infrequently a sign of a bad memory.

«Б;л сені; ойла;аны; емес!» - ерлі – зайыптыларды; бір-біріні; к;зіне ш;п сал;анды;ын кенеттен бай;ап ;ал;анда айтылатын ;йреншікті с;з.
Это не то, что ты думаешь! – самая популярная отговорка при внезапном раскрытиии супружеской измены.
It is not what you think! –the most popular excuse when a marital infidelity is suddenly disclosed.

Бізді; ;атырып ;ой;ан жина;ымыз;а біреу –міреу ;олын жылытыпты.
Кое-кто нагрел руки на замораживании наших вкладов.
Somebody has warmed his hands by freezing our deposits.

Барлы; адамдарды; денсаулы;ында ;йтеуір бір а;ау болады, егер де кейбіреулерде ондайларды; болма;анды;ыны; ;зі б;рібір саулы;ында кемістік бар деген с;з.
У всех нормальных людей есть те или иные проблемы со здоровьем, а если их нет,
значит, у них что-то со здоровьем…
All normal people have some problems with health, and if there is none, something is wrong with their health…

Ма;ан сізді к;ру – ;лкен ;уаныш.
Ал к;ре алмау – бас;аша...
Видеть вас – одно удовольствие. Не видеть – другое…
To see you is one pleasure.
Not to see – another…

;зі;ді бас;адан іздейсі;, ;зі;нен табасы;.
Ищешь себя в других, а находишь в себе.
You are looking for yourself in others, but find in yourself.

Білімні; екіге б;лінгені – екі еселенгендігі. М;ны; тере; философиялы; м;ніні; материалды; байлы;;а да, рухани байлы;;а да ;атысы бар.
Знания разделённые – знания удвоенные. В глубоком философском смысле это применимо и к богатству, как материальному, так и духовному.
knowledge shared is knowledge doubled. in a deep philosophical sense it also applies to wealtgh, both material and spiritual.

Жасы ;ыры;тан асса да, сот кін;ліге жиырма жыл;а шешім шы;арды.
Судья дал обвиняемому двадцать лет, хотя ему было уже за сорок.
The judge gave the accused twenty years, although he was already above forty.

Дар;ан к;;ілмен шал;ыта ;за; ;мір с;ре алмайсы;.
С широкой душой на широкую ногу долго не поживёшь.
With a large soul you won’t live large.

Молды;;а ие болса;, жо;алтары; да мол болма;.
Чем больше имеешь, тем у тебя больше есть чего терять.
The more you have, the more you have to lose.

;артты;ты; да;дарысы: арты; салма;, арты; жас, арты; ;мір ...
Кризис пожилого возраста: лишний вес, лишние годы, лишняя жизнь…
Middle age crisis: excess weight, excess years, excess life…

;зі;де бол;анды;тан, ;згені; а;шасына ар;а с;йейсі;.
На чужие деньги можно рассчитывать только тогда, когда есть свои.
You may count on somebody else’s money only when you have your own.

;зіл – а;ылмандарды; со;;ы с;йеніші.
Юмор – последнее прибежище мудрецов.
Humour is the last refuge of wise men.

;немшіл ;йел – к;йеуіні; а;шасыны; б;рін жояды, бір тиын да арты; емес.
Экономная жена - тратит все деньги мужа, и ни копейки больше.
Economical wife – spends all her husband’s money and not a penny more.

На;ыз батырлы; – бас;алар;а жуытпай ауыртпалы; пен м;;нан ;зін аман са;тап алып шы;у.
Настоящий героизм – это способность самому выживать и выносить боль и страдания, а не приносить и причинять их другим.
Real heroism is ability to survive and bear pains and sufferings by oneself but not to bring them and cause to others.

;йелдерді; жазылмайтын сыр;аты – а;шаны ;стай білмеу.
Хроническая женская болезнь – недержание денег.
Women’s chronic disease – incontinence of money.

Духи, одеколон, дезодорант ж;не бас;а улаушы заттар – химиялы; ;арулар;а жатады.
Химическое оружие – духи, одеколон, дезодоранты и прочие отравляющие вещества.
Chemical weapon – perfume, cologne, deodorant and other toxic agents.

Полиглот – барлы; тілдегі ерлерді; ойын о;и алатындай м;мкіндігі бар с;лу ;йел.
Полиглот – любая привлекательная женщина, способная читать мысли мужчин на всех языках.
Polyglot – any attractive woman capable of reading thoughts of men in all languages.

Еріншек ;р;ашан бас;алардан арты; ж;мыс істеймін деп ойлайды.
Лентяй и сачок всегда думает, что он работает больше других.
An idler and truant always thinks that he works more than others.

Бірбеткейлік – білімге ;арсылы;, жаулы;;а шы;;ан топасты;, о;у;а икемділігі жо;, принципті со;ырлы;.
Фанатизм – антипознание, воинствующее невежество, не только не способное, но и не желающее учиться, принципиальная слепота…
Fanatisism – antiknowledge, militant ignorance, not only unable but also unwilling to study, blindness in principle…

Негізгі табыс к;зі – ата-ана, ері/;йелі, кейде ж;мыс.
Основной источник дохода – родители, муж/жена, иногда работа.
The basic source of income – parents, husband/wife, sometimes work.

Кежірлік , о;удан бас тарту – а;ыма;ты; бірінші белгісі.
Лень, нежелание учиться – первый признак дурака.
Laziness, unwillingness to study are the first signs of a fool.

;ш;ыш тарелкілер – к;йеуіні; бет-аузы ;йелді; ерін бояуымен баттасып ;йге кеш келуі.
Летающие тарелки – муж пришел домой поздно и весь в губной помаде.
Flying saucers – the husband came home late at night all covered with lipstick.

Орталы; теледидарда;ы «А;;у к;лі» - орыс тіліндегі некролог.
«Лебединое озеро» на центральном телевидении - некролог по-русски.
“Swan lake” ballet on the central television – obituary the Russian way.

;лкейген жасты; да;дарысы – Сізді; жастар;а ;с;ынсыз к;рінуі;із. Ал ;арттар – сіздерге ...
Кризис пожилого возраста – молодым вы неинтересны.  А старые – вам.
The middle age crisis – you’re not interesting for the young. And the old are not interesting for you.

Маржандай адал адам – ;;дай деп айтайын, біреу-екеу ;ана. М;ндайлар ;здерін тазамын деп есептемесе, одан да аз. Осыларды; ;здері на;ыз адалдар болса керек.
Кристально честный человек – положа руку на сердце, таких – раз-два и обчёлся. Ещё  меньше таких, которые не считают себя таковыми. Похоже, они-то и есть как раз самые честные…
Crystal honest person – with hand on heart such people can be counted on the fingers of one hand. Still less are those who do not consider themselves as such. Looks like they are right the most honest ones…

Ара; – е; к;шті косметикалы; ;;рал: ерлер ішеді, ;йелдер ;семдене т;седі.
Водка – лучшее косметическое средство: мужчины пьют, женщины хорошеют.
Vodka is the best cosmetic preparation: men drink, women grow prettier.

Ы;ылас – ;йелді; к;йеуге шы;;анан кейін жо;алтатыны.
Внимание – то, чего часто лишается женщина, выходя замуж.
Attention is what a woman is often deprived of when she marries.

Вегетарианды; та;амдар – ішінде еш;андай еті жо;, м;селен, сосиска, сарделька, ш;жы;, пельмен ж;не бас;а д;кендерде сатылып жат;ан ;алды;тары жо; та;амдар.
Вегетарианские продукты питания – всё, в чём нет или почти нет мяса, например,
сосиски, сардельки, колбаса, пельмени и прочие продаваемые в наших магазинах подобные суррогаты.
Vegetarian food – everything that has no or almost no meat, e.g., frankfurters, various  sausages, dumplings and other similar substitutes sold in our shops.

М;;гілік жасты;ты; ;;пиясы – ;зіні; жасын жасыру.
Секрет вечной молодости – лгать о своём возрасте.
The secret of eternal youth is to lie about one’s age.

К;рілік – б;рін де білу.
Біра; ешн;рсе де есі;де ;алмау.
Старость – когда ты знаешь всё. Но не помнишь ничего.
Old age is when you know everything. But remember nothing.

П;терді тазалау – жарты жыл ;тпей б;рін де басынан ;айта  бастау.
Уборка квартиры – не пройдёт и полгода, как всё надо начинать сначала…
Housecleaning – it won’t pass even half a year, as one should start it all over again…

;зін суда;ы балы;тай сезіну – балшы;тан т;ншы;ып ;лу ...
Чувствовать себя как рыба в воде – задыхаться, гибнуть от грязи...
To feel like fish in water – to choke with and perish from pollution…

Не? ;айда? ;ашан? – тергеушіні; монологінен.
Что? Где? Когда? – из монолога следователя.
What? Where? When? – from an investigative officer’s monologue.

;згені; табысы – к;п адамдар ;шін ;здеріні; с;тсіздігі.
Чужой успех – для многих личная неудача.
Somebody else’s success by many is deemed a personal failure.

Жомартты;ты байлы;пен шатастырмау керек. Байлар на;ыз сара; солар.
Щедрость – не путать с богатством. Богачи как раз, как правило, скряги.
Generosity – not to be mixed up with richness. The rich, as a rule, are properly misers.

Бізді; ;рбіреуіміз ;зімізді; табыстарымыз бен с;тсіздіктерімізді; авторымыз.
Каждый из нас автор своих удач и неудач.
Each one of us is the author of one’s successes and failures.

Мені; ашынам – ;;ыпты адам: ;йелі, баласы бар ...
Мой любовник – порядочный человек: имеет жену, детей...
My lover is a decent person: he has a wife, chidren…

Бірлік н;лдерсіз не болар еді?
Чем была бы единица без нулей?!
What would a one be without zeroes?!

Онда  б;рі болсын деп тіледім.
Солай болды да: онда б;рі де бол;ан ... Кейінде ...
Хотела, чтоб у неё всё было.
Так и оказалось: у неё уже всё было... Позади...
She wanted that she had everything. And it happened exactly so: she had already had everything… Behind her…

Ол ;зіні; а;ыл –ойын ;немі ж;мыста жетілдірумен болды: кроссворд, те;із шай;асы, шахмат, дойбы, карта ...
Постоянно оттачивал свой интеллект на работе: кроссворды, морской бой, шахматы, шашки, карты и т.д.
He was permanently perfecting his intellect at work: crosswords, Battleship game, chess, checkers, cards etc.

На;ыз ;нерде ;ркім бірінші.
В настоящем искусстве каждый первый.
In real art everyone is the first.

Сені біреуді; к;ндеуін ;ажет еткі; келе ме? Шыншыл бол!
Хочешь, чтоб тебе завидовали? – Будь честным!
Want to be envied? –
Be honest!

;ор;ынышты; к;зі ;лкен ... Ал сара;ды;та – кішкене, кішкене ...
У страха глаза велики… А у жадности – маленькие-маленькие…
Fear has very big eyes… And greed has very small and narrow ones…

;ыс;алы; ;анатты с;зге ;;са;ысы келеді. ;анатты с;з т;жырымдылы;ты ;алайды. Т;жырымдылы; ;ділетсіздікті бай;атады. Е; бастысы – ;з т;л;асын жо;алтпау.
Краткость предполагает афористичность.
Афористичность подразумевает категоричность. Категоричность выражает несправедливость. Но главное – не терять свою личность.
Brevity presupposes aphoristic character. Aphoristic nature implies categoricity. Categoricity expresses injustice. However, most importantly is not to lose one’s personality.

Биікке шы;ып алып, тек т;мен ;арай жылжу;а болады.
Достигнув вершины, можно двигаться только вниз.
Having reached the top one can only move downwards.

На;ыз ;арапайым адам бола алатын тек аса к;рделі т;л;а.
По-настоящему простым может быть лишь чрезвычайно сложный человек.
Really simple can only be an extremely complicated person.

Са; болы;ыз! ;те ;атал ;ожайын ...
Осторожно! Злой хозяин…
Beware of the owner…

;йеліні;  ойында;ы – к;йеуіні; ;алтасында;ы.
Что у жены на уме, то у мужа в кармане.
What the wife has in mind, is in the husband’s pocket.

;йел мен еркекті н;зік аялы сезімнен бас;а еште;е жа;ындастыра алмайды.
Ничто так не сближает мужчину и женщину, как интимная близость.
Nothing brings together man and woman so much as intimacy.

Жас ;л;ай;ан сайын ерлі –зайыптыларды; міндеттері бірден-бірге жатын б;лмеден ас ;йге ауыса бастайды.
С возрастом место исполнения супружеских обязанностей постепенно переходит из спальни на кухню.
With aging the place of fulfilling matrimonial duties is gradually moving from the bedroom to the kitchen.

К;бінесе бір істі тездету ;шін, екіншісін жайлату керек.
Нередко чтобы ускорить одно, надо замедлить другое.
Not infrequently to accelerate one thing one should slow down another one.

;йел киімі о;ан ж;мсал;ан матаны; азды;ымен ;демі.
Женская одежда тем лучше, чем меньше на неё идет материи.
Women’s clothes are the better, the less material is spent on them.

Классиктерді о;ы;ыздар! Сонда ;з шатпа;тары;ызды жазу;а уа;ыты;ыз аз болады.
Читайте классиков! Тогда у вас будет меньше времени для своей писанины.
Read the classics! Then you’ll have less time for your scribble.

;иын жа;дайдан шы;уды ма;сат еткенмен, біра; одан еште;е шы;пады.
Хотел выйти из затруднительного положения, но ничего из этого не вышло…
He wanted to come out of a difficult situation but nothing came out of it…

К;п адамдар ;здеріні; ту;ан жерлерімен ма;танады, ;здеріні; сол жерде ту;анды;ымен емес, сонда ту;анды;ымен.
Большинство людей гордится своим местом рождения, не потому, что они родились там,
а потому, что там родились они.
Most people are proud of their birth place not because they were born there but because there were born they.

Е; с;йікті;мен саяхаттауы;мен: е; со;;ысы – на;ыз тамаша.
С путешествиями как с любимыми: самое последнее – самое лучшее.
With travels it’s like with lovers:
the latest is the best.

;йелдер бала туады. А;ындар ;ле; ту;ызады. ;айсысы м;;гі ;мір с;реді?
Женщины рожают детей. Поэты рожают стихи. Что бессмертнее?
Women give birth to children. Poets give birth to poems. What is more immortal?

- ;;дай са;тасын! Беті;ізге не бол;ан?
- Ойлап ж;рмін ...
- Господи! Что у вас с лицом?!
- Думаю…
- My God! What’s with your face?!
- I’m thinking…

Оны; басына ой еніп еді, біра; жал;ызды;тан шошынып, кейін ыт;ып шы;ты.
К нему в голову заскочила мысль, но, испугавшись одиночества, тотчас же выскочила обратно…
A thought jumped into his head but scared by the solitude there immediately jumped out…

Еште;е ойламау ;шін, ;уелі керек пе, жо; па, ойлау ;а бола ма, соны жа;сы ойлану керек.
Прежде чем не думать, надо сначала хорошенько подумать, стоит ли не думать.
Before not thinking one should think well whether it’s worth while not to think.

Ер адамны; ойы – ;йелді; алды- арты.
Что у мужчины на уме, то у женщины спереди и сзади.
What’s on men’s mind is in women’s front and behind.

Ия, оны; ;зіні; бет –ба;дары, т;сінігі мен жазу м;нері бар. ;те с;мпайы ...
Да, у него есть своё собственное лицо, стиль и почерк. Весьма безобразные…
Yes, he has his own face, style and hand. Quite ugly…

Кейде с;ра; ;ою ма;ыздыра;, сол с;ра;;а жауап беруден г;рі ...
Иногда поставить вопрос важнее, чем ответить на него.
Sometimes it’s more important to put  a question than answer it.

Мен Парижді с;йемін! Тіпті еш;ашан онда барып к;рмесем де ...
Люблю Париж!
Хоть никогда там и не был…
I love Paris! Although I’ve never been there…

Келбетін жо;алт;ан – с;мырай ;с;ын;а ие болады.
Кто теряет лицо, обретает рожу.
He who loses the face gets a mug.

Уа;ыт ;андай жылдам – оян;аны; сол-а;, ж;мыстан ;йге ;айтып бара жатасы;.
Как быстро летит время – не успел проснуться – уже пора идти с работы домой.
How time flies – before you have time to wake up – it’s already time to go home from work.

Егер сіз біреуді к;зі;ізбен ішіп- жесе;із, шектен тыс тойып алма;ыз ж;не шайнама;ыз. ;йтпесе о;ан ж;регі;із айнуы м;мкін...
Когда вы пожираете кого-либо глазами, не переедайте и не чавкайте. А то его/её может стошнить…
When you devour someone with your eyes, don’t overeat and don’t champ. Otherwise, he/she may become sick…

Жа;а жылды – денсаулы; жылы деп хабарлады да ... ;ліп ;алды.
Объявил Новый год годом здоровья и… умер.
He announced the NewYear a  Year of Health and… died.

Бір н;рсені ;азып шы;ару ;шін, екіншісін к;му керек.
Иногда чтобы откопать одно, надо закопать другое.
Sometimes, to dig out something you should dig in something else.

Со;ырды к;з;арасы ;шін соттады.
Слепого осудили за его взгляды.
A blind man was accused of having his points of view.

Е; жа;сы басты; сол – кіммен ж;мыс істемеу м;мкіндігі болса. Біра; кіммен ж;мыс істеу м;мкіндігі болса, жа;сылы;ы одан г;рі.
Самый лучший начальник – тот, с которым можно не работать. Но ещё лучший – тот, с которым можно работать.
The best supervisor is the one with whom one may not work. But still better is the one with whom one can work.

Оны; сексуалды; активтілігі зор: ;немі секс туралы ойлайды ж;не айтатыны да сол.
Он весьма сексуально активен:постоянно думает и говорит о сексе.
He’s quite active sexually: he permanently thinks and speaks about sex.

- Оны; жасы мен жайы ;немі балшы; ваннасын алуына мезгілі жеткендей.
- Неге?
- Бірден- бірге жайлап жер жа;дайына ы;;айлана беруге...
- Он уже в таком возрасте и состоянии, что ему пора уже принимать грязевые ванны.
- Зачем?
- Чтобы постепенно привыкать к земле…
- He’s already in such an age and state when it’s time for him to take mud baths.
- Why?
- To gradually get used to the ground…

Беретін бірде;есі барлар ;ана береді. Мен ж;рек пен жанды айтып т;рмын.
Дают лишь те, у кого есть, что дать. Я имею в виду сердце и душу.
Only those give who have something to give. I mean the heart and the soul.

Жал;ыз ;ана туфлиі бар адамды келеке етпе;дер. М;мкін оны тауып ал;ан шы;ар.
Не смейтесь над человеком в одной туфле. Может, он нашёл ее…
Don’t laugh at a person in one shoe. Maybe he has found it…

Сіз еш к;м;нсіз ;артты; жастасыз, себебі Сізді; ;о;амды; к;лікте отыр;ан с;лу ;ыздар;а ;адала ;ара;аны;ызды олар орын босатуды талап ету немесе ;дейі с;рау деп ;абылдайды.
Вы, несомненно, достигли пожилого возраста, когда ваши пристальные взгляды на красивых девушек, сидящих в общественном транспорте, воспринимаются ими уже лишь как требование или просьба уступить вам место…
You undoubtedly reached an elderly age when your intent staring at beautiful girls in the public transport is only perceived by them already as a demand or request to cede a place for you…

;артты; дегеніміз – ;мірдегі ;рбір ;ткен жыл – же;іс, ал ту;ан к;н – мерей жас.
Старость – когда каждый новый прожитый год – победа, а день рождения – юбилейный.
Old age – when each new lived year is a victory, and each birthday is a jubilee.

Барлы; ;лылы;тар кішіліктермен ;лшенеді.
Всё великое измеряется малым.
All great things are measured by small ones.

- Елу жас;а шын толып ;ал;аны;ыз ба?
-Ішінара...
- Неужели вам уже пятьдесят?!
- Местами…
- Are you really fifty?!
- Well, here and there…

Ол ;йел онша к;рі емес. Ол ;зіні; к;рілігін са;тай білген.
Она не так уж стара. Просто она сумела сохранить свою старость.
She is not that old. She simply managed to preserve her old age.

Са;атты то;тату;а болады. Біра; уа;ытты емес.
Можно остановить часы. Но не время.
One may stop the clock. But not the time.
М;;ГІЛІК
(біра; а;ыл;а ;онымды емес, мейірімді емес)

Ешкім жете алмайтын, ;кінішке орай, м;;гілік боп к;рінетін, б;лжымайтын, мыз;ымайтын жетістікті, биік д;режені ;р;ашан ;ыз;анады:
-а;ылдыларды – а;ыма;тар,
-к;штілерді – ;лсіздер,
- ;демілері – ;с;ынсыздар,
-сауларды – аурулар,
- жастарды – ;арттар,
- с;ттілерді- с;тсіздіктер,
- байларды –кедейлер,
-жомарттарды –сара;дар,
-таланттыларды-топастар,
-ба;ыттыларды-ба;ытсыздар ж;не т.б.

ВЕЧНОЕ
(но отнюдь не разумное, не доброе)

Какого бы совершенства и высокого уровня когда-нибудь, если вообще этому будет суждено случиться, ни достигнет людская организация, к сожалению, предствляется вечным,  незыблемым и неизбежным, что всегда будут завидовать:
- дураки – умным
- слабаки – сильным
- уроды – красивым
- больные – здоровым
- старики – молодым
- лузеры – удачливым
- бедные – богатым
- скупые – щедрым
- бездари – талантливым
- несчастные – счастливым
  И т.д. и т.п.
ETERNAL
(but far from being wise or kind)

Whatever perfection and high level, if it is ever destined to happen in general,  is reached by the human organization, unfortunately, it seems to be eternal, unshakeable and inevitable that these will always envy:

Fools to clever ones
Weaklings to strong ones
Ugly to beautiful
Sick to healthy
Old to young
Loosers to lucky ones
Poor to rich
Miserly to generous
Botchers to talented
Unhappy to happy
      And so on and so forth.
;;рбанды; – ;зін ;;рбанды;тай сезінсе – еселенген ;;рбанды;.
Жертва, которая ведёт себя как жертва,  - жертва вдвойне.
A victim behaving as a victim is doubly victim.
Оны; жан д;ниесінде еште;е жо;.
Біра; ;ойнында ;те к;п.
У него ничего нет за душой.
Но очень много за пазухой.
He has nothing in his soul.
But a lot in his bosom.
О;ы;дар, о;ы;дар, о;ы;дар!
Біра; ;здері;ні; ойлары;а да аздап орын ;алдыры;дар!
Учитесь, учитесь и учитесь!
Но оставьте немного места и для собственных мыслей!
Study, study and study! But leave a little place for your own thoughts too!
Оны жауапсызды;ы ;шін жауап;а тартты.
За его безответственность его привлекли к ответственности.
For his irresponsibility he was brought to responsibility.
Б;рі де жо;ары;а ;мтылады. Біра; т;менге ;;лайды...
Всё тянется вверх. Но падает вниз…
Everything pushes up. But falls down…
;р н;рсені ;з атымен ата;анда к;біне ;орла;андай боп ;абылданады.
Называть вещи своими именами нередко воспринимается как оскорбление.
Calling a spade a spade not infrequently is perceived as an insult.
Т;мен отырса;, т;менге ;;лайсы;.
Чем ниже сидишь, тем ниже падать.
The lower you sit, the lower it is to fall.
Досы;ны; кім екенін айтшы, мен сені; кім екені;ді ешкімге білдірмеймін.
Скажи мне, кто твой друг, и я никому не выдам, кто ты.
Tell me who your friend is, and I won’t betray to anyone who you are.
- А;ылсыз сары шаштылар ж;ніндегі анекдот, ;зіл, афоризмдер неге бір ;ана жолмен жазылады?
- Еркектер олар ж;нінде бірден ;;у ;шін.
- Почему большинство анекдотов, шуток и афоризмов о глупых блондинках написаны одной строкой?
- Чтобы мужчины могли понять их.
Why are most dumb blonde anecdotes, jokes and aphorisms one-liners?
So men can understand them.
Археолог – барлы; ісі ;;ландылар арасында.
Археолог – вся его работа в руинах.
Archaeologist – all his work is in ruins.
Ерлі –зайыптылар – тамаша адамдар, біреуін есепке алма;анда.
Супруги – всегда прекрасные люди, за исключением одного из них.
Spouses – always wonderful people, except one of them…
Кішкене ;ана д;улетке ие болу ;шін, к;п ;аржы;ды ;;ртасы;.
Чтобы сколотить мало-мальское состояние,  надо промотать большие деньги.
To make a more or less good fortune one should squander quite a big money.
;анша толы; болса да, бос ;уысты бірден ажырата алмайсы;,
Пустоту порой не сразу и разглядишь, даже если она и полная.
Sometimes, you can’t discern emptiness at once, even if it is full.
Адамды оны; с;йлеген с;зіні; формасы мен мазм;нынан арты; еш н;рсе мінездеп бере алмайды.
Екі с;з айтса; – сен жайлы б;рі т;сінікті немесе т;сініксіз ...
Ничто так не характеризует человека, как его речь, её форма и содержание. Скажешь пару слов – и с тобой всё ясно. Или неясно…
Nothing characterizes a man so much as his/her speech, its form and contents. You say a couple of words – and everything is clear with you. Or unclear…
;ркім ;мірі мен денсаулы;ын ;зінше б;зады.
Каждый по-своему портит себе жизнь и здоровье.
Everyone spoils one’s life and health in one’s own way.
Киімі с;ндеп т;ратын ешбір ;йел жо;.  Біра; ;зіні; с;н –салтанатын асыратын ;йелдер к;п.
Нет ни одной женщины, которую украшала бы одежда. Но есть множество женщин, которые украшают своё убранство.
There is not a single woman who would be beautified by the clothes. But there are many women who adorn their attire.
Егер са;ан к;йеуге тиюді ойлау ;лі ерте болса, онда ойланбастан т;рмыс;а шы;;аны; ж;н.
Если тебе ещё слишком рано думать о замужестве,  надо выходить замуж не подумав.
If it’s too early for you to think about marriage, you should marry without thinking.
- Сіз немен демалып ж;ргені;ізді ;ара;ыз!
- Не естіп, не жеп ж;ргені;із де жеткілікті...
- Вы только посмотрите, чем вы дышите!
- Хватит нам и того, что мы слышим, что мы едим...
Just look what you are breathing with!
It’s enough that we hear what we are eating…
Адамны; жеке басы ;осарланып к;рінсе, онда о;ан ;р;ашан ішетін ;оса; табыл;аны.
У кого раздвоение личности, у того всегда есть с кем выпить.

He who has a dual personality has always someone whom to drink with.
Данышпанды данышпан ;ана толы; тани біледі.
Только гений может полностью постичь гения.
Only a genius can fully understand a genius.
А;ша к;п болса, ;лі де жетпейді. Жо; болса, б;рі бар.
Деньги – не всё, когда они есть. Деньги – всё, когда их нет.
Money isn’t everything when one has it. Money is everything when one doesn’t have any.
Ауа;а ... ат;анмен, тигізе алмады.
Выстрелил в воздух... и промахнулся...
He shot into the air… and missed…
На;ыз ;нерде ;ркім ;здік.
В настоящем искусстве каждый первый.
In real art everyone is the first.
Е; жа;сы досымыз да, ;ас жауымыз да ;з ішімізде.
Самый лучший друг и самый худший враг внутри нас находятся.
The best friend and the worst enemy are inside us.
Шы;армашылы; таби;аты ж;не таби;и шы;армашылы; б;лінбейді.
Природа творчества и творчество природы неразделимы.
The nature of creativity and creativity of nature are inseparable.
Жай с;йле;ізші! Естімей т;рмыз! Бір н;рсені орындау;а у;де бергеннен г;рі, бермеген жа;сы.
Говорите тише! Вас не слышно!
Самое лучшее, что можно сделать с обещанием, это не давать его.
Lower your voice! We can’t hear you!
The best thing you can do with a promise is not to give it.
Биіктікке жетіп, тек т;мен ;арай т;сесіз.
Достигнув вершины, можно двигаться только вниз.
Having reached the top one can only move downwards.
С;биді; болуы ж;не болмауы- тіпті болма;аннан да ауыр тиеді.
Иметь ребёнка и не иметь – гораздо тяжелее, чем просто не иметь его.
To have a child and not to have it is much harder than simply not to have it.
Е; ;ауіпті н;рсе – ;лсіз ашуша;ды;.
Самая опасная бессильная ярость.
The most dangerous is a powerless fury.
Басым ;атты ауырып кетті. М;мкін з;лым ойлар толып кеткен болар.
Что-то голова разболелась. Наверное, скверных мыслей полно…
For some reason I have a headache. Probably it’s full of nasty thoughts…
Лилия г;лі т;нде жабылады да, суды; астына кетеді. ;зіні; с;лулы;ын ;ара;;ыда кімге к;рсеткісі келеді екен?!
Лилии на ночь закрываются и уходят под воду. Кому показывать свою красоту в темноте?!
At night, lilys are closed and go underwater. Whom can they show their beauty to  in the darkness?
Осы бір ой басыма ;алай келді екен?! Менде ол ;уелден бар ;ой ...
И как эта мысль могла прийти мне в голову?! Ведь у меня уже есть одна…
How on earth could this thought come to my head?! Don’t I already have one?..
Туындыгерге ;з ;ріптесіні; ма;тауынан ас;ан ма;тау жо;.
Нет лучшей похвалы для творца, чем похвала другого творца.
There’s no better praise for an author than that from another author.
То;та, ;;діретті с;т! Мен ;ашы;пын!
Остановись, мгновенье!
Я влюблён!
O time, linger on!
I’m in love!
;рбір с;рау белгісі леп белгісі болуды армандайды.
Каждый вопросительный знак мечтает стать восклицательным.
Each question mark dreams to become an exclamation mark.
У;де тез ж;не же;іл берілгенмен, ол жай ж;не ;иын орындалады.
Чем быстрее и легче даётся обещание, тем медленнее и труднее оно выполняется.
The quicker and easier a promise is made, the slower and harder it is fulfilled.
К;йеуі;е опасызды; жасамау ;шін, оны; болма;аны керек.
Чтобы не изменять мужу, надо не иметь его.

Not to be unfaithful to your husband, you shouldn’t have him.
К;біне, ;йелді; ;йелдігі а;ыры оян;анша, еркекті; еркектігі ;атты ;й;ы;а кетеді.
Нередко, когда в жене наконец просыпается женщина, мужчина в муже крепко засыпает.
Not infrequently, when a woman finally wakes up in the wife, a man in her husband falls fast asleep.
Аз ішпеу ;шін, м;лшерін білу керек.
Норму надо знать, чтобы не выпить меньше…
One should know one’s limits in order not to drink less…
;зіне сенбеген, ;згеге де сенбейді.
Кто не верит в себя, не поверит и другим.
Who doesn’t believe in himself,
won’t believe others either.
;згеге ба;ыт сыйлама;ан адам, ;анша кісілікті кісі болса да, ;мірде ба;ытты адам бола алмайды.
Человек, если он действительно человек, не может по-настоящему, по-человечески быть счастлив, если он не приносит счастья другому человеку.
A human being, if he/she is really a human being, cannot really, in a human way be happy unless he/she brings happiness to another human being.
Жауыз;а ;;дай жауызды; беріп-а;  жазалап ;ой;ан.
Злой человек наказан уже хотя бы тем, что он злой.
An evil person is punished at least by the fact that he/she is evil.
Сіз ;зі;ізге ;зі;із еште;е жасай алмаса;ыз, сіз ;шін бас;алар ;уана істейді.
Когда вы ничего не можете с собой поделать, это охотно сделают за вас другие.
When you can’t do anything with yourself, others will willingly do it for you.
Ешкім к;лкі ете алмайтын  адам, к;біне ;з ісіне ;зі к;леді.
Смеётся над собой, как правило, тот, над которым не смеют смеяться другие.
As a rule, he laughs at himself at whom others dare not to.
;лы трагедиялар ;лсіздерді діншіл, к;штілерді дінсіз ;ылады.
Великие трагедии делают слабых людей верующими,
сильных – неверующими.
Great tragedies make weak people believers and strong ones – unbelievers.
;;лды же;ген ;;л, б;рібір ;;лды;ын мойындайды.
Раб, победивший другого раба, не перестаёт быть рабом.
A slave who conquered another slave doesn’t cease to be a slave.
Жа;ын достары;ыз, ;ріптестері;із, к;ршілері;із Сізге с;йсінсе, ;;рметтесе, ба;аласа, сонда ;ана Сізді; шын м;нісінде ата;ы;ыз ;сіп, да;;ы;ыз артады.
Вы по-настоящему известны и популярны лишь тогда, когда  вас любят и уважают ваши ближайшие родственники, сотрудники и соседи.
You are really famous and popular only when you are loved and respected by your closest relatives, co-workers and neighbours.
;айда баратыны;ды білмесе;із, а;ыры сонда барасыз ...
Если не знаешь куда идти, обязательно придёшь туда…
If you don’t know where to go, by all means you’ll come there…
Аса ойлы, к;рделі адам ;ана на;ыз ;арапайым болады.
По-настоящему простым может быть лишь чрезвычайно сложный человек.
Really simple can only be an extremely complicated person.
;рбір т;жірибе – табысты. Ал на;ыз табыстысы – с;тсіз.
Всякий опыт – удачный. А самый удачный – неудачный.
Every experience is lucky. And the luckiest is the unlucky one.
АВТОПОРТРЕТ
С;зімізді, ;ызметімізді, іс –;рекетімізді, мінез-;;л;ымызды ;зімізден асып ешкім сала алмайды, жаза алмайды, с;збен бейнелей алмайды.
АВТОПОРТРЕТ
Никто так нас не нарисует, не опишет и не расскажет о нас, как мы сами, своей речью, деятельностью, поступками и поведением.
SELF-PORTRAIT
Nobody will so much portray, depict and tell about us as we ourselves will do by our speech, activities,  actions, and behavior.
Бикешпен б;рын бірде;е;із бол;ан болса, онда та;ы да болатынына д;мелене бері;із.
Если у вас с дамой что-то было, то наверняка будет что-то ещё.

If you had something with a lady, you’d surely have something else.
Ызалы адам бас;адан да ыза к;теді.
Злой так и ожидает зла от других
An evil person will expect en evil from others.
С;белі ;леске ;р;ашан да шиб;рілер ие болады.
Львиную долю чаще всего получают шакалы.
The lion’s share is more often gotten by jackals.
С;МДЫ;
(кішкене-триллер)

;абыр;ада;ы ------- кейде хан;ызына ;;сас келеді.
СТРАШНОЕ
(мини-триллер)

Клоп на стене на божью коровку иногда похож…
TERRIFYING
(mini-thriller)

A bug on the wall sometimes looks like a ladybird…
Барлы; н;рсеге к;з ж;мып ж;руге к;з жетпес.
Закрывать глаза на всё – не хватит глаз.
Turning  blind eyes to everything we won’t have enough eyes.
А;ындар туралы о д;ниелік бол;андар сия;ты айтпаса, я жа;сы, я тіпті ;те жа;сы, я айтылмаса... ;йтпесе ;ыз;аныш туады...
О поэтах как о покойниках: либо хорошо,
а ещё лучше очень хорошо, либо никак. Иначе возненавидят…
About poets, like about the deceased, speak either well, or rather very well, or don’t speak at all. Otherwise, they’ll hate you…
;азіргі кездегі с;йіскен жандар ажырас;анда, жігіт – ;йелге, ;йел – к;йеуіне табысады.
Когда современные влюблённые пары расходятся, он, как правило, уходит к жене, а она возвращяется к мужу.
When contemporary lovers part with each other he, as a rule, goes to his wife and she comes back to her husband.
Іштей с;йлегенде ой тере;дігі к;рінер ме?
Становятся ли мысли более глубокими, если их чревовещают?
Do thoughts become deeper if they are
ventriloquized?
Оны; ішкі д;ниесі ;ажап бай. Жігіттерді; неше т;рлісін кездестіруге болады.
Её внутренний мир такой богатый! Там можно встретить столько мужчин!
Her internal world is so reach! You may meet so many men there!
Б;ріне ;ызы;;ыш адам, ;сіресе бізбен, ;зі де ;ызы;ты адам болуы м;мкін.
Человек, интересующийся всем, и особенно нами, не может не быть интересным.
A man interested in everything, especially in us, cannot be uninteresting.
Отбасы – ба;ытты болса;ыз – на;ыз ба;ытты ;я; ба;ытсыз болса;ыз – на;ыз там;;.

Семья – самое счастливое место, рай, когда вы счастливы; и самое несчастное место, ад, когда вы несчастливы.
Family is the happiest place, a paradise when you are happy; and the most unhappy place, a hell when you are unhappy.
Жол;а шы;са;ыз – жа;алы;тар ашасыз, ;айта орал;анда – ескіліктер ;арсы алады.
Уезжая – открываешь новое.
Возвращаясь – открываешь старое.
Leaving you discover the new.
Returning you discover the old.
БЕЛГІСІЗДІК
;детте, ерлерді; жыныс ;атынасы белгілі бір жас;а келгенше ат;арылса, ;йелдер кейін де к;шейте т;седі.
НЕОПРЕДЕЛЁННОЕ
Как правило, мужчины сексуально озабочены до определённого возраста, женщины – после.
UNCERTAIN
As a rule, men are preoccupied with sex till a certain age, women – after.
К;зім ілінген жо;, т;німен ерекше ;ызбалы с;лу ;йелмен болдым.
Глаз не сомкнул – переспал с красивой темпераментной женщиной.
Not get a wink of sleep – to spend a night with a beautiful temperamental woman.
;р жал;ы есім жапы есім бол;ысы келеді, болымсызды;тан ;ашатындар болымдыларды; б;рі емес.
Каждое имя собственное стремится стать нарицательным, но не каждое положительное избегает быть отрицательным.
Each proper name strives to become a common one, but not every positive name avoids to be a negative one.
;артты;ты; да;дарысы ескіні ;ажет етпегендей жа;аны ;абылда;ысы келмейді.
Кризис пожилого возраста - не так хочется нового, как не хочется старого...

Middle age crisis – on doesn’t so much want the new as one doesn’t want the old…
Жазушыларды; к;пшіліг – жолы болма;андар.
Большинство писателей – это неудавшиеся писатели.
Most writers are failed writers.
Адам кемелділікке ;мтылады. Ал кемелділік одан ;ашады.
Человек стремится к совершенству. А оно – от него…
Man always strives to perfectrion. But it runs away from him…
;р ;йел с;лулы;ына ;арап, ;р еркекке ;абілетіне ;арап...
Каждой женщине – по внешности.
Каждому мужчине – по достоинству.
To each woman – good looks.
To each man – decent manhood.
Сыпыр;аш ;ста;ан ;йелдерді; б;рі – ж;діг;й емес. Біра; к;пшілігі...
Не каждая женщина с метлой - ведьма.
Но многие…
Not every woman with a broom is a witch. But many…
Ол алыс;а сілтер деп йлап едік, ал ол тіпті асып кетті, ;рі ;арай жол жо;...
Думали, он далеко пойдёт, а он зашёл так далеко, что дальше некуда…
They thought he’d go far, but he’d gone so far there was nowhere to go any longer.
Мен оны білмейтініме он жылдан асты...
Я не знаю её уже лет десять…
I’ve already been not knowing her for about ten years.
Тияна;тылы;ы зор адам – а;ылы кем адам, керісінше, а;ылы кемні; тияна;тылы;ы зор болады.
Чем человек категоричнепй, тем он ограниченней, вернее, наоборот – чем он ограниченней, тем он категоричней.
The more categorical is a man the more narrow-minded he is, or rather on the contrary – the more narrow-minded he is the more categorical he is.
А;ша мол бол;ан сайын, шешілмек м;селе де к;п болады. Ал а;ша аз бол;ан сайын, м;селе одан сайын молая т;седі.
Чем больше денег, тем больше проблем. Чем меньше денег, тем проблем ещё больше.
The more money, the more problems. The less money, the still more problems.
На;ыз жетістік, же;іс, бостанды; ж;не т;уелсіздік – ;з іші;нен сезініп ж;не т;йсінгенде ;ана, негізінде сырт;ылар;а т;кіріпте ;арамауда
Настоящий успех, победа, свобода и независимость – это когда ты чувствуешь и ощущаешь их изнутри, и, в принципе, тебе наплевать на всё внешнее.

Real success, victory, freedom and independence is when you feel and sense them from inside, and in principle you don’t give a damn about everything outside.
ЫЗА

Ызалымын, себебі с;йемін...

Ызаны;, на;ты айт;анда, зарарсыз, т;зу, тезету ниетті к;мектесу сия;ты жа;сысы болады. Ызаны; жала;орлы;ы, бос к;;кілді сылдырлы;ы да бар... Ол еш;андай жа;сылы;;а ;келмейді.
ЗЛОЕ

Злюсь, потому что люблю…

Есть злость хорошая, так сказать, доброкачественная, конструктивная, с желанием исправить и помочь. Есть злость – злопыхательство, пустое брюзжание-дребезжание… Она ни к чему хорошему не ведет…
ANGRY

I’m angry, because I love…

There’s a good anger, so to say, benign, constructive, with a desire to correct  and help. And there’s an anger meaning malevolence and empty grumbling-rattling… It leads to nothing good…
ТАСЫМАЛ-ТРАНСЦЕНДЕНТТІК
               
                Ю.Б.

Сара; ызалы к;ншілдікпен жомарт мырза адамдарды  ысырапшыл а;ыма;тар деп санайды.
;и;аш-тасымал-жала ;;ым...
ПЕРЕНОСНО-ТРАНСЦЕНДЕНТНОЕ 

                Ю.Б.
Скряга злобно-завистливо
считает щедрых, то есть добрых людей
расточительными дурачками.
Перекос-перенос-понос понятий…
FIGURATIVE-TRANSCEDENTAL

                YU.B.

Miser spitefully-evniously
considers generous, i.e. kind people
as wasteful little fools.
A distortion-transition-flux of concepts…
РИТОРИКАЛЫ;
Мына аппа; ;лемде сонша ;ара;;ылы; болатыны несі? Дарханды;ты жа;сы сезіну ;шін бе? ;ара;;ы т;ннен кейін к;нні; жар;ырап к;рінуі ;шін бе?
РИТОРИЧЕСКОЕ
Зачем же столько темноты на этом белом свете? Чтобы лучше почувствовать добро?
Чтобы солнышко после ночи?
RHETORICAL
Why there is so much darkness in this white world? To better feel the good? So that there were light after the night?
Сізді; кітабы;ызды о;ып отырып ;лсін-;лі к;лкіден шек ;зіледі. М;нысы сізді; жаз;андары;ыз;а байланысты болмас, м;мкін ол тіпті сізге к;ліп отыр;ан болар.
Когда кто-то читает вашу книгу и периодически заливается смехом, не обязательно, что он смеётся от написанного вами; не исключено, что он просто смеётся над вами.
When someone reads your book and periodically bursts out laughing, not necessarily he laughs because of what is written by you; it is not excluded that he just laughs at you.
ТАМАША КІТАП
Мені; барлы; жа;сы кітаптарым ;зге кітапханаларда. ;арыз;а берген а;ша, кейде, ;ре;деп кері ;айтарылса, ал біреуге о;у;а берген кітабы;, ;детте ;мірде ;айтарылмайды...
;лемдегі е; кітап о;ы;ыштар осылар болар!
ЛУЧШАЯ КНИГА
Все мои лучшие книги находятся в чужих библиотеках! Если данные в долг деньги ещё иногда кое-как возвращают, то книги, которые ты дал кому-то почитать, как правило, домой уже не возвращаются…
Самая читающая в мире публика!
THE BEST BOOK
All my best books are in somebody else’s libraries! If the money lent sometimes still is returned somehow, then the books you gave someone to read, as a rule, never come home…
The most reading public in the world!
Жиі ынтыма;тасты; білідіретіндер к;біне на;ыз мейірімсіздер.
Часто единодушны лишь бездушные.
Often only soulless are unanimous.
Барлы; ;згерістер болып жататыны ;р;ашан бір;алыпты.
Неизменно лишь то, что всё постоянно изменяется.
Unchangeable is only what is constantly changing.
«Мен т;йы;ты;тан шы;атын жолды таптым», - депті тиін д;;гелек ішінде айналып ж;ріп.
«Наконец-то я нашла выход из тупика» - сказала белка, крутясь в колесе.
"Finally I have found a way out of the impasse," said a squirrel whirling in the wheel.
«Мен т;йы;ты;тан шы;атын жолды таптым», - депті тиін д;;гелек ішінде айналып ж;ріп.
Упавшего за борт тонущего пассажира насмерть закидали… спасательными кругами.
A passanger who fell overboard a sinking ship was stoned to death by… life buoys.
- Т;рмысы; ;алай?
- Айда;ыдай...
- Онда еш;андай тіршілік жо; емес пе?...
- Соны айт;аным ;ой...
- Как поживаешь?
- Как на Луне…
- Но ведь там никакой жизни…
- Вот об этом я и говорю…
-How’s life?
-As on the moon ...
"But there is no life.
-That’s what I am saying...
;детте, ;ашанда ;тылып ;алам деп ;оры;;ан ;тып алудан да ;оры;ады.
Как правило, и по большому счёту, тот, кто боится проиграть, боится и выиграть.
As a rule, by and large, someone who is afraid to lose, is also afraid to win.
Біз еш;ашан ;с;ынсыз, с;мпайы ;йелмен жатпаймыз. Біра; олармен ;й;ыдан жиі бірге т;рамыз
Мы никогда не ложимся в постель с безобразными, уродливыми женщинами. Но просыпаемся с ними довольно частенько…
We never go to bed with hideous, ugly women. But wake up with them quite often.
;рбір ;йел к;йеуіні; ;оса;ны мінсіз деп біледі.
Каждая женщина считает, что у её мужа идеальная жена.
Each woman thinks her husband has an ideal wife.
Біз б;рімізде к;рнектіміз. Тек барлы;ыны; к;рнектілігі к;;ілден шы;ады деуге болмайды
Все мы перспективные. Только не у всех перспективы радужные.
We all have wide outlooks. Only not everyone has rosy ones.
Альтруист – ;зімшіл, ;згені ;ам;орла;ан боп, ;зіні; ;амын ойлайды.
Альтруист – эгоист, заботящийся о своём благе, делая благо другим.
Altruist is a selfish person, caring about his welfare by making benefits for others.
Болаша; жары;мен ;анша кездессе; де, оны; ;андай адам екенін тойдан кейін аны; танисы;.
Сколько с будущей женой ни встречайся, а узнаешь её только после свадьбы.

No matter how often you meet your future wife you will know her after the wedding.
;зі; некелеспеген ;йелмен ажырасу ;иынны;-;иыны
Труднее всего развестись с женщиной, на которой ты не женат.
The most difficult to divorce is the woman whom you did not marry.
Таби;атты; е; мы;ты ;ор;аушылары – ;скерилер. Алайда олар т;бегейлі тазартушылар, тіпті адам баласынан да тазартады.
Лучше всего к природе приобщаться по телевизору: и тебе комфортней, и ей безопасней.

It is best to communicate with nature through the television: it’s more comfortable for you and safer for her.
Таби;атты теледидар ар;ылы аялау, ;рі жайлы, ;рі ;ауіпсіз.
Водка на охоте спасла намного больше животных, чем Гринпис.

Vodka during hunting saved much more animals than the Greenpeace.
Таби;атты; е; мы;ты ;ор;аушылары – ;скерилер. Алайда олар т;бегейлі тазартушылар, тіпті адам баласынан да тазартады.
Лучшие защитники природы – военные.
Только они способны кардинально спасти её, очистив от человечества.
The military are the best defenders of the nature.  Only they can drastically save her, clearing from humanity.
;зі;е жау іздеуді; ;ажеті жо;, сені ол ;зі табады
Не надо искать себе врага – он сам найдёт тебя.
Don’t look for an enemy – he will find you himself.
Неке ;ию аспан ;лемінде ж;зеге асады. Ал ажырасу жер бетінде ;теді.
Браки совершаются на небесах. Разводы – на земле.
Marriages are made in heaven.
Divorces on earth.
Мен ;ле; жаз;анды;тан а;ынмын. А;ын бол;анды;тан ;ле; жазамын.
Я не потому поэт, что я пишу стихи.
Я пишу стихи, потому что я поэт.
I’m not a poet because I write poems.
I write poems because I’m a poet.
Мені;ше, бастысы – ба;ытты болу емес, ба;ытты сезіну.
По-моему, главное – не быть,
а чувствовать себя счастливым.
To my mind, the bottom line is not to be but feel oneself happy.
Болмысы т;мен бол;ан сайын, ;зін жо;арылата бергісі келеді.
Чем ниже существо, тем больше оно старается завысить свою сущность.
The lower creature, the more it tries to inflate its essence.
;мір с;ру деген с;мды; ;ызы;, атап айтсам, с;мды;, біра; ;ызы;.
Жить страшно интересно, т.е. страшно, но интересно.
To live is terribly interesting, i.e. it’s terrible but interesting.
Адам кейде ;зін ішінен ж;не инстентивті т;рде соншама ;атал, кіжініп, аямай ;адала сын;а алып, тіпті соншама ;амшылап, кейбір келе;сіз істері ;шін ;зін-;зі ешкімге сездірмей жазалайды. М;ндай ;зін-;зі ;аталды; пен т;йіле сыннан ;ткізуі - ;ор;аныс, ;зін т;;ырдан ны; са;тауды; ж;не ;леуметтік жайда аман ;алуды; т;сілі. «Бас;алар;а зиянын тигізбеу ;шін, ;зіне ;зі ;рсады» деп айтылады халы; арасында.
Часто люди, нередко подсознательно и инстинктивно, начинают яростно, даже можно сказать, сладострастно ругать, клеймить, критиковать, даже бичевать себя за какие-то конкретные поступки или вообще, как бы монополизируя, оставляя исключительно за собой такое право и не допуская к нему других. Такое самобичевание суть своеобразная самозащита, проявление определённого инстинкта самосохранения и социального выживания. «Ругает себя сам, чтоб другим неповадно было» - говорит народ в таких случаях.

Frequently people, not infrequently subconsciously and instinctively, start furiously, one may even say voluptuously scold, brand, criticize, even scourge themselves for some specific actions or in general, as if monopolizing leaving exclusively for themselves such a right and not allowing it to others. Such self-castigation is a peculiar expression of a certain instinct of self-preservation and social survival. “He scolds himself so that others didn’t do it” say folks in such cases.
Т;здал;ан ;иярды; ыдысыны; сыртында;ы жазу: «Жеуден б;рын ішімдік ішу ;ажет».
Надпись на банках с солёными огурцами:
«Перед употреблением выпить».
The inscription on the jars of pickles:
"Drink before consumption".
Т;сіндіріп аны;тама беруді ;ажет ететін ;ле;ді халы;;а жариялау керек емес. Е; жа;сысы ондай ;ле;ді тіпті жазба;ан ж;н
Стихи, которые необходимо объяснять и расшифровывать, лучше не давать и не показывать читателю. А ещё лучше – вообще не писать!

Poems that have to be explained and interpreted are better not to be given and shown to readers. But the best of all – not to be written at all!
;йел ;спетті бол;анмен, еркекті; ойы былапыт.
Чем чище женщина, тем грязнее мысли мужчины.

The purer women, the dirtier men’s thoughts.
;ткені;мен ма;тану ж;не ;сіре ма;тану – болаша;пен насаттанудан да жаман.
Хвалиться и тем более бахвалиться своим прошлым – это ещё хуже, чем хвастать будущим.

To boast and the more so to brag about one’s past is much worse thatn to boast of one’s future.
Кесілген ая; не ;ол б;рібір ауыратын к;рінеді. Д;л сондай жайды басы;ды жо;алтса; да тартасы;.
Говорят, ампутированная нога или рука, всё равно продолжает болеть.
То же самое происходит, когда вдруг теряешь голову.
They say that an amputate leg or arm all the time continues to ache. The same happens when you suddenly lose your head.
Адамдар ;здерін а;ыма; сезінетін а;ылдылар ж;не ;здерін а;ылдымын деп есептейтін а;ыма;тар болып екіге б;лінеді.
Люди делятся на умных, которые считают себя дураками, и на дураков, которые считают себя умными.
People are subdivided by the clever ones who think themselves fools and the fools who deem themselves clever.
;мір – ;тылыссыз лоторея. ;;мыр жолыны; а;ырында ;ркім бір п;шпа; жерге ие болады.
Жизнь – беспроигрышная лотерея.
В конце пути каждый получает по земельному участку.
Life is a win-win lottery. At the end of the road each one gets a separate land plot.
Ара; – Ресейді; ;р ж;не ;;лды; символы.
Водка – гордый и горестный символ России.
Vodka is a proud and sorrowful symbol of Russia.
К;н барда – ;мір бар.
;мір барда – адам бар.
Адам барда – махаббат бар.
Махаббат барда – поэзия бар.
Поэзия барда – к;н бар.
Пока будет солнце – будет жизнь.
Пока будет жизнь – будут люди.
Пока будут люди – будет любовь.
Пока будет любовь – будет поэзия.
Пока будет поэзия – будет солнце.
While there is the sun – there will be life.
While there’s life – there will be people.
While there’re people – there will be love.
While there’s love – there will be poetry.
While there’s poetry – there’ll be the sun.
С;йлейтін ештеме болма;анда да с;йлеймін. С;йлейтінім болса да – жазамын. Не с;йлемеймін. Не ;нсіз ;аламын.
Когда мне нечего сказать – я говорю.
Когда мне есть что сказать – я пишу.
Или молчу.
Или помалкиваю…
When I have nothing to say – I speak.
When I have something to say – I write.
Or keep silent.
Or keep mum.
БАЛА БІЗДІ ТУЫНДАТАДЫ
Отбасында;ы ал;аш;ы перзент, ;лбетте, екінші; ;йткені ;йелді; т;;;ыш толы;;анды д;ниеге ;келетін т;л;асы, ;детте, ерлер.
ДЕТИ РОЖДАЮТ НАС
Первый ребёнок в семье суть часто второе,
а то и первое рождение полнокровной личности женщины, нередко также и мужчины.
CHILDREN GIVE BIRTH TO US
The first child in the family often is the second or even the first birth of a full-blood woman, not infrequently also a man.
Барлы; марапаттарды; ішінде о;ан тиетіні ыл;и медальдарды; екінші беті.
Из всех наград ему всегда достаются лишь обратные стороны медали.

From all the awards he always gets only
the reverse side of the medal.
Сізді; алды;ызда махаббат пен досты; жайында т;ра;ты ж;не шектен тыс сезіммен т;гіле ж;не беріле ;ліп-;шкен адам, ерте ме, кеш пе, ол міндетті т;рде сізге ;андай да бір жиіркенішті ;ылы; к;рсетуі к;дік.
Тот, кто постоянно и чрезмерно рассыпается и распинается перед вами в любви и дружбе, непременно рано или поздно преподнесёт или сделает вам какую-нибудь пакость.
He who permanently and excessively is profuse in and goes all out to prove one’s love and friendship to you by all means sooner or later will present or makes you
some nasty trick.
ТЕК СЕЗІМГЕ БЕРІЛМЕ;ІЗШІ, ;ТІНЕМІН!
Осы ;асиетті белгілі лебізді ;немі естиміз. Мені;ше, сезімділік болмаса, біз ;лде;ашан б;л д;ниеде болмас едік. Тіпті сезімсіздік сал;ын тасж;ректерде кездеседі, ;ліктерде не тірілерде.
ТОЛЬКО БЕЗ ЭМОЦИЙ, ПОЖАЛУЙСТА!
Эту пресловутую сакраментальную фразу нередко слышишь то тут, то там… Я думаю, без эмоций нас всех давно бы уже не было на этот свете. А совсем без эмоций могут быть лишь холодные бесчувственные трупы, будь то мёртвые или живые.
ONLY WITHOUT EMOTIONS, PLEASE!
This notorious sacramental phrase one can not infrequently hear either here or there…
I think without emotions we would have not already been in this world a long time ago. And completely without emotions can only be cold and senseless corpses, be it dead or alive.
онша ;атты сал;ынды; салдарынан, ;рылар жылыну ;шін ;олын тіпті ;зге ;алталар;а салу;а м;жб;р.
Была такая холодрыга, что воришки засовывали свои руки в чужие карманы,
просто чтоб согреться.

It was so cold that pickpockets put their hands into other people’s pockets just to get warm.
Ма;сатсыз сілтенген ;ол д;л тиеді.
Если цели нет – никогда не промахнёшься.

If there’s no aim you’ll never miss it.
А;ша судай... Сауса; арасынан зулайды.
Деньги рекой текут… всё сквозь пальцы.

Money’s flowing like a river... all through the fingers.
Т;релкелерді; ;шуы – ас;йде ;йелі к;йеуімен ;зара м;селе шешіп жат;аны.
Летающие тарелки – жена на кухне выясняет отношения с мужем.

Flying saucers – a wife in the kitchen
sorts things out with her husband.
Люди с ограниченными возможностями – женатые мужчины.
Люди с ограниченными возможностями – женатые мужчины
 Handicapped persons – married men

Афористиканы; е; бірінші ;а;идасы мен бастап;ы ;станымы -
;ыс;а да н;с;а

Первейшее правило и первичный принцип афористики:
чем меньше – тем больше

The very first rule and primary principle of aphoristics –
the less the more


Афоризм не;;рлым жа;сы болса, со;;рлым оны; авторлы;ына уміткерлер к;п.

Чем лучше афоризм,тем больше претендентов на его авторство.

The better aphorism the  more claimants to its authorship.

 
Афоризм б;л кесім бе?
И;, автор;а
С.Е. Лец

Является ли афоризм приговором?
Да, автору
С.Е.Лец
 
Is aphorism a sentence?
Yes, on the author
S.Y.Lec

АЛЬБЕРТ ТУССЕЙННІ; БАС;А ДА БАСЫЛЫМ;А ШЫ;;АН КІТАПТАРЫ (б;л кітаптарды; барлы;ын авторды; Интернеттегі стихи.ру ж;не проза.ру сайттарыны; жеке пара;шасында табу;а болады, тиісінше http://www.stihi.ru/avtor/atuss ж;не http://www.proza.ru/avtor/alik1)

ДРУГИЕ ОПУБЛИКОВАННЫЕ КНИГИ АЛЬБЕРТА ТУССЕЙНА (все эти книги можно также найти на авторской страничке в Интернете на стихи.ру и проза.ру, соответственно http://www.stihi.ru/avtor/atuss и http://www.proza.ru/avtor/alik1):

OTHER BOOKS PUBLISHED BY ALBERT TOUSSAINT (all these books can also be found on the author’s page in Internet
on стихи.ру and проза.ру, accordingly http://www.stihi.ru/avtor/atuss and http://www.proza.ru/avtor/alik1):

Реакции
А Вас благодарю! (Реакции – 2)
Я, ответов не слушая, звал… (Реакции – 3)
Русские рубаи
Но как прекрасно опять начать… (Русские рубаи – 2)
Тайный стих вышел боком… (Русские рубаи – 3)
Распутье века (Русские рубаи – 4)
Афоризмы
Вечно изменяющиеся измы… (Афоризмы – 2)
«Поехали!» - сказала крыша… (Афоризмы – 3)
Афоризми (на украинском языке)
Афоризмы (на эсперанто, русском и английском языках – 2 издания)
Афоризмы – (на казахском, русском и английском языках) – 3 издания
Афоризмы –  (на польском, русском и английском языках)
Афоризмы –  (на украинском, русском и английском языках)
Афоризмы –  (на болгарском, русском и английском языках)
Времена года
Радуги дорог
Во сне, в мечтах и наяву… (Радуги дорог – 2)
Partir c’est mourir un peu… (Радуги дорог – 3)
Хохлацкие хохмы (переводы украинского юмора)
Та хай вже нехай… (Хохлацкие хохмы - 2)
Та ото ж… (Хохлацкие хохмы – 3)
Юмор из-за бугра (переводы зарубежного юмора)
Мсьё, Вы ждёте осени?.. (Юмор из-за бугра – 2)
Эхма! Хохма!
Лингвизмы (страсти по языку)
Лингвизмы - 2
Мовізми (на украинском языке)
90 сонетов (Сонм сонетов)
Сто сонетов (Сонм сонетов – 2)
В каждой пушинке – семя гиганта… (Сонм сонетов – 3)
Сонм сонетов - 4
Духовное и душевное
Ради красного словца
Квази-квази…
Кваэи-кваэи - 2
Ты тоже говори… (переводы украинской поэзии)
Вновь весна, и вновь надежды…(переводы украинской поэзии – 2)
Что лучше? – Что хуже?
Любовь – Ненависть
Дефективные дефиниции
Скажи, что ты скажешь… (Дефективные дефиниции – 2)
Эхо всмятку (Дефективные дефиниции – 3)
Тысяча глаз у ума… (переводы зарубежной поэзии)
«Я» (автобиографика)
Крутые коротышки (одностишия)
Белые бейты (двустишия)
Тёртые терцеты (трёхстишия)
Картавые катрены (четверостишия)
Поэтические почитания
Политические плети
Крест на крест
(П)освящения и акро-откро-ве(я)ния
Мужчина – Женщина
Добро – Зло
Трактат о Любви и Счастье
А почему бы и нет?.. (Взрослые почемучки)
Философское суфле
О! Женщина!..
Умри, но живи!.. (про[противо]писные истины)
Кто смеётся, тот и пан… (польский юмор)
Всё о ней, родимой… (мини-трактат о водке)
И не оспаривай глупца… (квази-дурацкие думы о дурном и о дураках)
Шоб я так жил!.. (еврейские весёлые вереницы)
Музыкальная мозаика  (о музыке словами)
Таки Одессея! (одесские хохмы)
Смешинки в морщинках (Стариковские страсти)
Он ещё и поёт! (Мировой детский юмор)
Деньги на бочку! (Мини-трактат о деньгах, богатстве и бедности)
Арабский юмор (Избранные переводы)
Мой нежный и ласковый зверёк…  (книга о людях, животных и растениях)


Пікір жіберуге ж;не авторды; бас;а да ;ле;дерімен, прозасы мен аудармаларымен танысу;а оны; Интернеттегі стихи.ру ж;не проза.ру сайттарыны; жеке пара;шасында болады (тиісінше http://www.stihi.ru/avtor/atuss ж;не http://www.proza.ru/avtor/alik1),
немесе, Альберт Туссейн деп теріп, бас;а да орыс тілді сайттарда
;й адресі: 143980, РФ, М;скеулік обл.,  Железнодорожный ;.
 Пролетарская  к;ш. 3.  96 п;тер
;й эл. адресі: bertandbert@mail.ru
;й тел.: 8 919 966 8725

Направить отзыв и ознакомиться с другими стихами, прозой и переводами автора можно в Интернет-публикациях
на стихи.ру и проза.ру (соответственно http://www.stihi.ru/avtor/atuss и http://www.proza.ru/avtor/alik1):
или на любом сайте, набрав Альберт Туссейн
Дом. адрес: 143980, РФ, Московская обл., г. Железнодорожный,
ул. Пролетарская 3 кв. 96
Дом. эл. адрес: bertandbert@mail.ru
Дом. тел.: 8 919 966 8725

Please send your comment and get acquainted with the author’s other poems, prose and translations in Internet-publications
on стихи.ру and проза.ру, accordingly http://www.stihi.ru/avtor/atuss and http://www.proza.ru/avtor/alik1
or at any Russian language web-site by typing Альберт Туссейн
Home address: Proletarskaya St. 3 – 96, Zheleznodorozhny town,
Moscow Region, 143980 Russian Federation
Home e-mail: bertandbert @mail.ru
Home mobile tel.: 8 919 966 8725



Туссейн Альберт Иоганович – афоризмдерді; авторы ж;не а;ылшын тіліне аударушы
Кадыр Утегенович Жусип - афоризмдерді ;аза; тіліне адуарушы

Туссейн Альберт Иоганович  – автор афоризмов и переводов на английский.
Кадыр Утегенович Жусип -  автор переводов на казахский язык.

Albert Iohan Toussaint – author of aphorisms and translations into English.
Kadyr Utegenovich Zhusip – author of translations into Kazakh