Карціна В.Перова "Хрыстос у Гефсіманскім садзе."
ПЕРАКЛАД
БАРЫС ПАСТАРНАК
ГЕФСІМАНСКІ САД
Мігценне зорак роем хаатычным
Давала звыш ілюзію святла
Сцяжыне, што вакол гары Маслічнай
Ад вод Кедрону ўверх спіраллю йшла.
Сцямнелы шлях спыняўся на вяршыне.
За ёй у небе Млечны шлях бялеў
І вабіў так, што шэрыя масліны
Па ім ісці імкнуліся далей.
А тут быў сад з надзелам. Іісусе
Сабраў любімых вучняў за сцяной
І мовіў так: “Душа ў смяротнай скрусе.
Ганіце сон. Маліцеся са мной.”
І адцураўся шчыра, без прытворства,
як ад дароў, пазычаных на час,
і ад улады, і ад цудатворства
і стаў смяротным, як і кожны з нас.
Начны абшар здаваўся месцам судным –
Самотным краем змроку, небыцця.
Паўночны свет быў ціхім і бязлюдным,
І толькі сад прывязваў да жыцця.
Хрыстос маліў Айца ў крывавым поце,
Каб чашу смерці неяк абмінуць, –
І бачыў толькі бездані чарноцце
І у Сябе – людскую слабіну.
Мальбой змягчыўшы жудаснасць рэалій,
Ісус да вучняў крочыў. А яны
Усе, як ёсць, салодка, мірна спалі,
Палёгшы, дзе прыйшлося, на зямлі.
Ён пабудзіў іх. Словам агарошыў –
Чаму яны не разам з ім, а ў снах?
І абвясціў: “Прабіў мой час апошні!
Сын Чалавечы ў здрадніка ў руках!”
І, ледзь прамовіў, як аднекуль люду
Набегла шмат: прыслужнікі, рабы,
Старэйшыны, і кніжнікі, і Юда –
Прыклаўся пацалункам – як забіў.
А Пётр, свой меч узняўшы, замахнуўся,
Адсек камусьці вуха праз адчай.
Ды сціх, пачуўшы раптам ад Ісуса:
“Хто меч падняў – загіне ад мяча.
Калі б Айцец Нябесны мой абрушыў
На карнікаў маіх свой Божы гнеў,
На мне і валасочка не крануўшы,
Рассеяліся б ворагі мае.
Але жыццё дайшло да той старонкі,
Што ўсіх святынь утвораных свяцей:
Калі прароцтваў велічных скарбонкі
Ва ўсёй павінны збыцца паўнаце.
Хада вякоў на прытчы вязь падобна.
Усё ідзе па руху па свайму.
Я для сцвярджэння ісціны Гасподняй
У муках чалавечых смерць прыму.
Сыйду ў труну – і ў трэці дзень устану.
Заззяе сонца, рэкі ажывуць.
І да мяне, як баржы каравана,
На суд плыты стагоддзяў паплывуць.”
БОРИС ПАСТЕРНАК
ГЕФСИМАНСКИЙ САД
Мерцаньем звезд далеких безразлично
Был поворот дороги озарен.
Дорога шла вокруг горы Масличной,
Внизу под нею протекал Кедрон.
Лужайка обрывалась с половины.
За нею начинался Млечный путь.
Седые серебристые маслины
Пытались вдаль по воздуху шагнуть.
В конце был чей-то сад, надел земельный.
Учеников оставив за стеной,
Он им сказал: "Душа скорбит смертельно,
Побудьте здесь и бодрствуйте со мной".
Он отказался без противоборства,
Как от вещей, полученных взаймы,
От всемогущества и чудотворства,
И был теперь, как смертные, как мы.
Ночная даль теперь казалась краем
Уничтоженья и небытия.
Простор вселенной был необитаем,
И только сад был местом для житья.
И, глядя в эти черные провалы,
Пустые, без начала и конца,
Чтоб эта чаша смерти миновала,
В поту кровавом Он молил Отца.
Смягчив молитвой смертную истому,
Он вышел за ограду. На земле
Ученики, осиленные дремой,
Валялись в придорожном ковыле.
Он разбудил их: "Вас Господь сподобил
Жить в дни мои, вы ж разлеглись, как пласт.
Час Сына Человеческого пробил.
Он в руки грешников себя предаст".
И лишь сказал, неведомо откуда
Толпа рабов и скопище бродяг,
Огни, мечи и впереди - Иуда
С предательским лобзаньем на устах.
Петр дал мечом отпор головорезам
И ухо одному из них отсек.
Но слышит: "Спор нельзя решать железом,
Вложи свой меч на место, человек.
Неужто тьмы крылатых легионов
Отец не снарядил бы мне сюда?
И, волоска тогда на мне не тронув,
Враги рассеялись бы без следа.
Но книга жизни подошла к странице,
Которая дороже всех святынь.
Сейчас должно написанное сбыться,
Пускай же сбудется оно. Аминь.
Ты видишь, ход веков подобен притче
И может загореться на ходу.
Во имя страшного ее величья
Я в добровольных муках в гроб сойду.
Я в гроб сойду и в третий день восстану,
И, как сплавляют по реке плоты,
Ко мне на суд, как баржи каравана,
Столетья поплывут из темноты".
Буду вельмі рада крытычным заўвагам і парадам.
А вось - разважанні і цікавае відэа пра вершы Пастарнака Юрыя Касагорскага -- расейскага мастака, паэта, кампазітара, піяніста, кінарэжысёра:
http://www.liveinternet.ru/users/333...00645/comments
http://www.youtube.com/v/Co_5TtbDpeo&hl=ru&fs=1
Але я катэгарычна не згодна з яго залічэннем Пастарнака ў слабыя паэты. Гэта - вялікі паэт і адзіны празаік, тэксты якога успрымаюцца як паэзія чысцюткай вады. "Доктар Жывага" - спрэс паэзія. Так не пісаў і не піша ніхто. А вершы Пастарнака наогул - цуд. Жывыя вобразы, жывая музыка.
Фотаздымкі. Гефсіманскі сад.