ГАЛАСЫ ПРОДКАЎ
Прысьвячэньне
«Вершаваная вiкiпэдыя, вершаваная вiкiпэдыя, —
Вы прымружыцеся пагардлiва ў тэатральны ларнэт. —
Не паэзiя, а камедыя, не паэзiя, а камедыя:
Мiж мянтузамi i мяншынямi у яго мэнуэт».
Не для вас, паны выкшталцоныя, я пiшу тэнцоны з канцонамi
I санэты свае з вэрлiбрамi я пiшу не для вас,
А для нiгераў з насарогамi, што трушчобамi ды бярлогамi
Загароджаны ад паэзiяў вашых кволенькiх рас.
Сустрэча
Самы канец кайназойскае эры.
Гомель. Зiма. Плейстацэн.
Сьнегу паўсюль навалiла бяз меры.
Ўсюды суладнасьць i сэнс.
Думаю думу пра ўчора i заўтра,
Думу пра норы мае.
Раптам з кустоў малады пiтэкантрап
Наперарэз паўстае.
Ў новае шкуры, з вялiкай сякерай,
Шнар паляўнiчы на лбе.
Дружа! ня трэба! другiм павячэрай!
Я не патрэбен табе.
Вершаў маiх у маленькай галоўцы
Не ператравiш, нi-нi!
Не перакажаш на вашае моўцы
Песьню пра доўгiя днi.
Што ж ты, нябога, ўзьнiкаеш пад носам,
Шкодзiш натхненьню майму?
Мы ж з табой тут у лагчыне сам-насам —
Ну а калi абдыму?
Сьцiсну ў абдымках — i пырснуць вантробы,
Пырснуць на сьнег i гальлё,
I ад тваёй застанецца асобы
Толькi згаданьне маё.
...Далей ступаю па роднаму краю,
Цела гаю i душу.
Мiлыя далi мае аглядаю,
Хобатам вершы пiшу.
Напiс
Я сам сабе нерукатворны помнiк,
Я цар прыроды, я другое сонца,
Я сам сабе i мармур i гранiт,
Я дзiва сьвету у зiхоткiх промнях,
Я уладар усёй зямлi бясконца,
Я цар цароў — магутны Трылабiт!
Махайрод
Махайрод махае ротам,
Мяса рэжа пасярод.
Рухi лапаў быццам ротар,
Сам нiбы барвовы рот
Крыважэрны махайрод.
Сёньня ўгору, сёньня ўдолу
Папабегаў ён, як хорт.
То закон усiх жывёлаў:
Калi быў слабы i кволы,
Будзеш смачны, быццам торт.
Вус аблiжа, памарудзiць,
Замуркоча пад ракой.
Рэшту кiне ваўкам, людзям,
Каб ня смелi запаскудзiць
Адпачынак i спакой.
Сябры
Па плошчы iдзе чалавек.
Насустрач — аўстралапiтэк.
— Як маешся, брат чалавек?
— Звычайна, аўстралапiтэк.
— Чым зоймемся, брат чалавек?
— Як хочаш, аўстралапiтэк.
— Дайграешся, брат чалавек!
— Як зробiш, аўстралапiтэк.
— Не моцна я, брат чалавек?
— Як знаеш, аўстралапiтэк.
Перад пачаткам
Зямля была пад чорным небам.
Нiхто на ёй не жыў.
Сонца было маленькае.
Месяц ледзь ня ўпаў на зямлю.
А потым зямля правалiлася ў магму,
Магма застыла
I пачалася гiсторыя.
800 000 000 год да н. э.
Зямля пад лёдам. Па-над лёдам неба.
Ад полюсу да полюсу зiма.
На ўсёй прасторы нi вады, нi хлеба
Няма — мiльён гадоў вады няма.
Вялiкi Месяц i малое Сонца
Ня грэюць сьнегу белага. Зiма.
Зiма, якая цягнецца бясконца,
I iншага нiчога тут няма.
Усё ў мiнулым: i гэтэратрофы,
Што склалi маладой Зямлi планктон,
I вулканiчных жахаў катастрофы
У тысячы магутных гiгатон;
Усё у будучынi: трылабiты,
Якiх дагэтуль не было нiдзе,
I дыназаўры, i мэтэарыты,
I ўсё, што ё цяпер сярод людзей.
Марш мiяцэнавых сланоў
Трубi
Труба!
Трубi
Труба!
Трубi
Труба
Даўгая!
Скачы
Скакуй
Скачы
Скакуй
Адсюль
Да небакраю!
Лясы
Пяюць,
Лугi
Пяюць
I песьнямi
Палаюць:
Сланы
Цяпер
Усе
Цяпер
На носе
Трубы
Маюць!
I вось
I я
I вось
I я
Сваю
Трубу
Уздзену
I пра-
Трублю,
I пра-
Трублю
Эпоху
Мiяцэну!
Паэза верхняга мелу
I
Наша справа — еш ды какай,
Дыназаўрык, дыназаўрык.
Нам усё жыцьцё за ранак,
Нам паўсюль хваёнак смачных,
Кветак-папарацяў хопiць,
Каб напружыць свой жывоцiк.
Нi садоў, нi агародаў
Нам ня трэба агародзiць.
Як ты вылупiўся з яйка,
Трэба дзеiць: еш ды какай.
Хiтрасьцi яно нiякай
Ад цябе не вымагае.
Гэта выгадуе сiлу,
Каб нага цябе насiла;
Гэта выгадуе шыю,
Каб дастала да галiнак.
Быў маленькi дыназаўрык —
Пройдзе заўтра i пазаўтра,
Станеш мажны i цыбаты,
Будзеш думаць i пра самак.
Каб адну хаця паймецi,
Трэба нам хвастом грымецi
I страсаць усё паветра,
Прабiваючы бар'еры.
А для гэтага — парада,
Маё мiлае дзiцятка:
Еш ды какай, еш ды какай,
Не турбуйся пра парадак.
II
Усяго па калена, а нiчога няма.
Усяго па пояс, а нiчога няма.
Усяго па шыйку, а нiчога няма.
Па са-ме-нькую шыйку!
Чагосьцi не
стае.
Дыназаўрык падляцеў,
На 4 ножкi сеў
I пабёг, i пабёг
У маленькi закуток.
— Мама, а былi тыраназаўры?
— Не былi, даўно ўжо не былi.
Iх нiхто ня помнiць на Зямлi.
Смачна еш i какай патаўсцей.
— Мама, а чаго з намi будзе?
— Усё з намi будзе.
Будзем i есцi, будзем i какаць.
Не хвалюйся.
— Мама, а чаго вымерлi тыраназаўры?
— Есьцi не хацелi,
Какаць не хацелi,
Маму не
-эслу
-ха
-лiся.
III
Еш ды какай, дыназаўрык.
Вас няма на кантынэнце.
На адной вялiкай выспе
Вы пакуль яшчэ жывеце,
Што плыве ў глыбокiм моры,
Што вандруе ў дзiкiм моры.
Мэзазойскай засталося
Эры 100 тысячагодзьдзяў.
Старая песьня
Як на Лысай гары
Трое мамантаў,
А на Белай гары
Двое мамантаў,
А на Мохаўскай гары —
Пяцёра мамантаў!
Пяцёра мамантаў
Ды з маманцiхамi,
А маманцiхi ўсе
З маманцяняткамi,
Маманцяняткi з блошкамi.
А на Лысай гары
Забiлi мамантаў,
А на Белай гары
Забiлi мамантаў,
А на Мохаўскай гары
Забiлi мамантаў.
Забiлi мамантаў
Ды з маманцiхамi,
А маманцiхi ўсе
З маманцяняткамi,
Маманцяняткi з блошкамi.
Настальгiя
Нашае пакаленьне
Iншае ўсё ж было.
Мора сьнягоў па калена
Годна яно прайшло.
Як нам было ўсё проста,
Простага нават прасьцей!
Моцным было сяброўства,
Вербы расьлi гусьцей.
Ну а якiя красунi
Шпацыравалi паўсюль!
Вам у цяперашнiм суме
Гэткiх ня ўзяць нiадкуль.
Гэх! не паўторыцца заўтра
Сьнег мiнулай зiмы.
Хутка, нiбы дыназаўры,
Зьнiкнем з планэты i мы.
Аб чым пяе мэрытэрый
Дайце мне хоць хто-небудзь
Хобат!
Каб патрапляў у неба
Хобат!
Каб вытыркаў мiж бiўняў
Хобат!
Каб увесьчас трубiў мне
Хобат!
Дапамагаў абедаць
Хобат!
I ратаваў ад бедаў
Хобат!
Дайце мне хоць хто-небудзь
Хобат!
Цi хоць маiм нашчадкам
Хобат!
Трыялет
Ён мамант, яна — мастадонтка,
Страйнюткая, быццам таполя.
Кувае зязюленька тонка.
Ён мамант, яна — мастадонтка.
Ён толькi сябровец, ня болей.
Сяброўка яна, а ня жонка.
Ён мамант, яна — мастадонтка,
Страйнюткая, быццам таполя.
Двухрадкоўе
Я — краманьёнец.
А ты — нэандэрталец.
Дыпладок
Дыпла-дыпла-дыпладок
Докдокдок
Докдокдок!
Дыпла-дыпла-дыпладок,
Доўгi дыпладок!
Дыпладойдзе-даплыве
Па траве
I дрыгве,
Дододойдзе
Докдокдок
Лёгкi дыпладок!
Дыпладок,
дыпладок,
Мы дамо табе пладоў,
Мы дамо аладак,
Дыпладоў-дыпл'а'дак!
Птэрадактыль на нагу сеў
Быццам бусел
або гуся.
Дыпладок i птэрадактыль —
Докдокдок i дактыль-дактыль!
Птэрадактыль паляцеў,
А дыпладок на попу сеў.
Ля вогнiшча
Даўней было цяплей,
Сланы хадзiлi лысыя,
I веяў ветравей,
I песенькi лiлiся.
Тады яшчэ зямля
Ня знала пiтэкантрапаў —
I люд лясны гуляў,
I вецер лесу кант трапаў.
Тады ляцелi днi
Ды доўгiмi нядзелямi,
Тады памiж раднi
Ля печы не нудзелi мы.
I сто вякоў так жыў
Наш люд памiж арэлямi,
Ды вецер закружыў
Зiмовымi завеямi.
Ды вецер так абняў,
Што запалiлi полымя,
I сiвер распачаў
Эпоху леднiковую.
А нас не задушыць,
Хоць вымерзлi атраманты,
А мы працягнем жыць,
Хоць не сланы, а маманты!
А мы будзем — пiсаць
Рандэлi выкшталцоныя!
А мы будзем — сьпяваць!
Сланiхам! Барытонамi!
Пакуль наша зямля
Углыб не правалiлася,
Пакуль сланы страляць
Сланоў не навучылiся,
Пакуль вярбы паўсюль
Аб'ёмы дастатковыя —
Мы вытрываем ўсю
Эпоху леднiковую!
Рабiў В. Мiх. ЛУПАСIН
Post Scriptum.
1. Гэтэратрофны плянктон пратэразойскае эры (1 увах.).
2. Трылябiты (2 увах.). Канатацыi велiчы i пыхлiвасьцi.
3. Дыназаўры (6 увах.), у тым лiку:
3.1. Тыраназаўры (1 увах.). Канатацыi легендарнасьцi, мiфовасьцi, пакараньня за грахi.
3.2. Дыплядокi (1 увах.). Канатацыi гульлiвасьцi ды нязграбнасьцi.
3.3. Птэрадактылi (1 увах.). Канатацыi гульлiвасьцi, свойскасьцi ды зграбнасьцi.
3.4. Дыназаўры без удакладненьня вiду (3 увах.). Канатацыi велiчы, вымерласьцi, пагрозы (1 увах.). У тым лiку:
3.4.1. Дыназаўры верхняга мелу (1 увах.), паводле апiсаньня позьнiя заўраподы. Канатацыi спажывецтва, традыцыйнасьцi, спакою i прыхаванай пагрозы.
I гэтак далей :-)